Ұлықбек Оразбайұлы Есдәулет
Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет
Үлгі:Жазушы Ұлықбек Оразбайұлы Есдәулет (29 сәуір 1954 жыл Шығыс Қазақстан облысы Зайсан ауданы Үлкен Қаратал ауылы) — қазақстандық ақын, журналист. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Қазақстанның мемлекеттік сыйлығының және Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының иегері.
Мазмұны
Әке-шешесі
Әкесі - Есдәулетов Оразбай (1921-1998), ҰОС ардагері, еңбек ардагері, орта мектептің химик-биологы болған. Анасы - Салықбаева Роза Сейітжанқызы (1929 жылы туған), зейнеткер, филолог-тіл маманы.
Білімі
- С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің журналистика факультетін (1977) журналист мамандығы бойынша,
- М.Горький атындағы Әдебиет институты жанындағы Жоғары әдеби курстардың поэзия бөлімін (Мәскеу қаласы, 1985) әдебиетші мамандығы бойынша бітірген.
Қызмет жолы
- 1971 жылдан - Шығыс Қазақстан облыстық газетінің корректоры.
- 1977 жылдан - республикалық «Қазақстан пионері» газетінің бөлім меңгерушісі.
- 1979 жылдан - «Жазушы» баспасының редакторы (Алматы қаласы).
- 1985 жылдан – Қазақ телевизиясы жастар редакциясының редакторы.
- 1986 жылдан - «Қазақ әдебиеті» газеті редакциясы сын бөлімінің тілшісі.
- 1988 жылдан - Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының хатшысы.
- 1991 жылдан - «Жас Қазақ» газетінің бас редакторы.
- 1993 жылдан - ҚР Сыртқы істер министрлігінде бөлім меңгерушісі.
- 1997 жылдан – ҚР Қоғамдық келісім, ақпарат және мәдениет министрлігінің бөлім меңгерушісі.
- 2000 жылдан - ҚР Премьер-министрінің Кеңсесінде мәдениет секторының меңгерушісі.
- 2002 жылдан - «Қазақ әдебиеті» газеті редакциясының бас редакторы.
- 2008 жылдан бері - «Жұлдыз» әдеби журналының бас редакторы.
Шығармалары
- «Қанат қақты» (1974)
- "Көздеріңе ғашықпын" (1974)
- «Жұлдыз жарығы» (1977)
- «Аптайдың алтынтамыры» (1979)
- «Ұлыстың ұлы күні» (1982)
- «Ақ керуен» (1985)
- «Жаратылыс» (1989)
- «Жүректегі жарылыстар» (1995)
- «Алтай асулары» (1988)
- «Заман-ай» (1999)
- «Киіз кітап» (2001) кітаптарының;
- «Ахиллестің өкшесі» өлеңдер жинағының (2003);
- қазақ тіліндегі 5 томдық шығармалар жинағының (2006)
- «Ынтық зар» (2009)
- «Әбілхаят» (2009) авторы.
- «Семей-Невада» қозғалысының әнұраны «Заман-ай» әні сөздерінің авторы.
Басқа тілдерде
Ақынның шығармалары шет телдеріне аударылған.
Өз аудармалары
Үнді, түрік, фин, африка, алжир, украин, әзірбайжан, қырғыз, абхаз, моңғол, саха-якут және басқа халықтардың ақындарының өлеңдерін; сондай-ақ М.Лермонтовтың, А.Александр Александрович Блоктың, Д.Кедриннің, Н.Рубцовтың және т.б. бірқата шығармаларын қазақ тіліне аударған. Қазақ, орыс және түрік тілдерін біледі.
Қоғамдық қызметі
- Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының хатшысы.
- Мемлекеттік сыйлықты тағайындау жөніндегі ҚР Мемлекеттік комиссиясының мүшесі.
- Ескерткіштер мен монументтер жөніндегі Мемлекеттік комиссиясының мүшесі.
- Түркі әлемінің әдеби журналдары конгресінің Тұрақты кеңесінің мүшесі.
- «Ақбар» бильярд клубының мүшесі.
Марапаттары
- 1976 жылы «Жігер» шығармашыл жастар байқауының жеңілімпазы;
- 1982 жылы «Қара пима» поэмасы «Жалын» республикалық (жабық) әдеби сайысының жеңімпазы атанған.
- 1986 жылы «Ақ керуен» кітабы үшін Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының лауреаты атанды;
- 1995 жылы Түркі тілдес елдер поэзиясы байқауының лауреаты;
- 2000 жылы Халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты;
- 2001 жылы «Құрмет ордені» нің иегері.
- 2002 жылы «Киіз кітап» жинағы үшін Қазақстанның мемлекеттік сыйлығының лауреаты атанды;
- 2004 жылдан Гуманитарлық ғылымдар академиясының құрметті академигі (ғылыми атағы);
- 2005 жылы * «Қазақстан Конституциясына 10 жыл» медалі;
- 2007 жылы Ресейдің Алтын Есенин медалінің кавалері.
- 2007 жылдан М. Әуезов атындағы Семей университетінің құрметті профессоры (ғылыми атағы);
- Қазақстан журналистика академиясының толық академик-мүшесі.
- Қазақстан журналистика академиясының «Алтын жұлдыз» сыйлығының иегері.
- 2013 жылы ҚР тұңғыш президенті – елбасының қолынан «Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері» құрметті атағымен марапатталды.
Басқа мәліметтер
- Әскери атағы - запастағы лейтенант.
- Саяси қайраткер ретіндегі идеалы - Абылай хан.
- Қазақстанның болашағы туралы болжамы - «Республиканың өркендеуі».
- Хоббиі - кітаптар, бильярд, компьютер.
- Үйленген. Жұбайы - Есдәулетова Бейсенгүл Кенжебекқызы, дәрігер-зертханашы. Қызы - Есдәулет Назым (1980 жылы туған ), халықаралық журналист, «Қазақстан» ұлттық телеарнасының жүргізушісі; ұлы - Есдәулет Роллан (1982 жылы туған ), мұнай бизнесінің халықаралық экономисі, инвестициялық компанияда активтерді басқарушы. Немерелері - Айя, Нұрайя, Әлихан.<ref>Қазақстан Республикасында кімнің кім екені – 2011. 2 томдық анықтамалық. Алматы, 2011. ISBN 978-601-278-473-2</ref><ref>“ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6</ref>