Шығыс Ақжар мұнай кен орны

Шығыс Ақжар мұнай кен орны - Каспий маңы ойысының шығыс ернеуіндегі мұнай кен орны. Құрылым 1980-1984 жылдары жете нақтыланған. Іздестіру бұрғылауы 1985 жылы, барлау-бұрғылауы 1990 жылы басталып, кен орны 1989 жылы ашылған.

Географиялық орны

Ақтөбе облысында, Жарқамыс кентінен солтүстік-шығыста 40 км қашықтықта орналасқан.

Геологиялық құрылымы

Кен орны төменгі пермнің ассель-артин шөгінділерінің беті бойынша бөлінетін ассиметриялы брахиантиклиналды қатпардан орын алған. Екі шағын көтеріңкі құрылым солтүстік-шығыс бағытта созылған, өлшемдері 31*9 км, амплитудасы 300-350 м. Іздестіру бұрғылауы 4870-5060 м тереңдіктер аралығындағы төменгі пермнің артин жікқабаты шөгінділерінің өнімділігін анықтады.

Жатыс сипаты, қанығуы

Анықталған мұнай жатыны қойнауқаттық, тектоникалық тұрғыдан қалқаланған, ондағы су-мұнай жапсары -4912 м тереңдікте. Жинауышы аралас, терригендік, ашық кеуектілігі 13,3%. Қалыңдығы 100 м-ден астам кунгур жікқабатына тиесілі ирен свитасының тұзды шөгінділері жатын жапқышы болып саналады. Мұнайлы бөліктің ауданы 8,9 км², мұнай жатынының биіктігі 325 м, мұнайға қаныққан қалыңдық 59,4 м, қанығу коэффициент 0,654. Қанығу қысымы мен қойнауқаттық қысым тең елшемді - 93,12 МПа, қабат температурасы 93^°С. 25,5 мм-лік штуцердегі мұнай шығымы (өнімі) 696,4 м³/тәу. Қойнауқаттық мұнайдың газбен қанығу дәрежесі 324 м³/т.

Тығыздығы, құрамы

Мұнайы жеңіл, тығыздығы 826-837 кг/м³, қалыпты жағдайлардағы тұтқырлығы 9,47 Сет, аз күкіртті (0,1-0,29%) аз парафинді (1-5,8%) және аз ғана мөлшерде шайырлар мен асфальтендер бар. Метанды көмірсутектердің мөлшері 89,06%, хошиісті көмірсутектер мөлшері - 7,25%. Кен орны жете барлау сатысында, тендерге қойылған.<ref>Қазақстанның мұнай энциклопедиясы. 2 томдық - Алматы: "Мұнайшы" Қоғамдық қоры, 2005. ISBN 9965-9765-1-1</ref>