Омыртқа

Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет

Омыртқа (vertebraе) – тұлға тірек қаңқасын құратын сүйектердің бірі. Омыртқаның қалың да жалпақ біткен бөлігін денесі, жұлын орналасатын қуыс құратын артқы бөлігін доғасы деп атайды. Доғаның дара және жұп қанаттары (екеуі көлденең және төртеуі келесі Омыртқамен жалғасады) болады.<ref>Қазақ энциклопедиясы, 7 том 6 бөлім</ref>

Түрлері

Омыртқаның пішіні әр түрлі. Бірінші мойын Омыртқаны ауыз Омыртқа, екіншісін эпистрофей деп атайды. Кеуде Омыртқада қабырға басы бекитін ойықтар бар. Бел Омыртқаның көлденең қанаттары жалпақтау, ірілеу, бұл – қабырға рудименті. Әр түрлі жануарлар Омыртқасының алдыңғы, артқы беті құрылысында айырмашылық болады. Балықтардың, кейбір қосмекенділер мен бауырымен жорғалаушылардың Омыртқа денесінің екі беті де ойыс (амфицельді), көпшілік қосмекенділер мен бауырымен жорғалаушылардың Омыртқасының алдыңғы беті ойыс (процельді), артқы беті кейбір жағдайларда ойыс (опистоцельді), құстарда ер тәрізді (гетероцельді), ал сүтқоректілердің Омыртқасы арасында шеміршек болады, осыған байланысты олардың Омыртқасы беттері жалпақ ойыс (платицельді) пішінді болып келеді.

Сілтемелер

Сыртқы сілтемелер

Дереккөздер

<references/>

{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:||}}}}


{{#ifeq:|Үлгі

| Бұл үлгі мақалаларды автоматты түрде Үлгі:C қосады. {{#ifeq:Омыртқа|Документация||}}{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}} |{{#if:||{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}}}} }}

ar:فقرة arc:ܦܩܪܐ bg:Прешлен ca:Vèrtebra cs:Obratel cy:Fertibra de:Wirbel (Anatomie) en:Vertebra eo:Vertebro es:Vértebra eu:Orno fa:مهره (استخوان‌شناسی) fi:Nikama fr:Vertèbre ga:Veirteabra gl:Vértebra gv:Vertebra he:חוליה (אנטומיה) id:Tulang punggung io:Vertebro it:Vertebra ja:椎骨 ku:Movik la:Vertebra ln:Mokúwa mwa mokɔngɔ lt:Stuburo slanksteliai lv:Skriemeļi mk:Прешлен ms:Tulang belakang nl:Wervel (anatomie) pl:Kręg pt:Vértebra ro:Vertebră ru:Позвонок simple:Vertebra sk:Stavec so:Ricir su:Vertebra sv:Ryggkota te:వెన్నుపూస tr:Omur uk:Хребці wa:Cronzoxh