Қаратау жыланбасы бетінің бастапқы мәтінін қарау

{{taxobox
|name = Қаратау жыланбасы
|image =   
|regnum = [[Өсімдіктер]]
|divisio = [[Гүлді өсімдіктер]]
|classis = [[Қос жарнақтылар]]
|unranked_ordo = [[Asterids]]
|ordo = [[Lamiales]]
|familia = [[Ерінгүлділер|Lamiaceae]]
|subfamilia = [[Nepetoideae]]
|tribe = [[Mentheae]]
| genus = ''[[жыланбас|Dracocephalum]]''
|species = '''''D. karataviense'''''
|binomial = ''Dracocephalum karataviense''
|binomial_authority = Pavl. et Roldug. 
|}}

'''Қаратау жыланбасы'''<ref>Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5</ref> ({{lang-la|Dracocephalum karataviense}}) – [[Ерінгүлділер|ерінгүлділер]] тұқымдасы, [[жыланбас]] туысына жататын көп жылдық шала [[бұта]]. 

== Ботаникалық сипаты ==
* Биіктігі 15 – 60 см.  
* Жіңішке тамырсабағының сырты [[без]]ді, [[түк]]ті сабақтар дамиды. 
* [[Жапырақ]]тары қандауыр пішінді, ұзындығы 1,5 – 3 см, ені 0,4 – 1,2 см, сағақсыз болады. Жапырақ тақтасы тегіс жиекті, [[нүкте]] тәрізді безді дақтары бар, [[өркен]]ге сағақсыз бекініп қарама-қарсы орналасады. Жапырақ бетін жылтыр [[сұйық]]тық жауып тұрады.  
* [[Гүл]] сағағы өте қысқа. Гүліндегі безді түкті тостағанша жапырақшаның ұзындығы 10 – 15 мм, [[сиякөк]] түсті. [[Күлте]]сінің сырты безді-түкті, [[қоңыр]]-қызғылт түсті, оның ұзындығы 18 – 25 мм. Астыңғы ерін құрайтын күлтелері үстіңгісіне қарағанда 1,5 – 2 есе ірі болады. Аталықтарының жіпшесі қысқа, әрі қалың түкті. Аналығының аузы қос тілімді. 
* [[Тұқым]]ы арқылы көбейеді. [[Маусым]]да гүлдеп, [[шілде]]де [[жеміс]]тері піседі.  
* Жемісі – құрғақ майда (ұсақ) [[жаңғақ]]ша. 

== Өсетін орны мен таралуы ==
[[Талас Алатауы]]ның аласа таулары (Машаттау) мен [[Қаратау жотасы]]ның ([[Мыңжылқы (тау сілемі)|Мыңжылқы]] аймағы) тастақты [[беткей]]лерінде және [[жартас]]тарында ғана кездесетін өсімдік.<br />
Қаратау жыланбасы – сирек кездесетін өсімдік, Қаратаудың эндемигі. Жылдан жылға таралу аймағының азаюына байланысты, [[қорғау]]ға алынып, [[Қазақстанның Қызыл кітабы]]на енгізілген.<ref>Тараз энциклопедиясы</ref>

== Дереккөздер ==
<references/>
[[Санат:Еріндігүлділер]]
[[Санат:Қазақстан флорасы]]
[[Санат:Қазақстанның Қызыл кітабына енген өсімдіктер]]