Нұсқалар арасындағы айырмашылық: "Төре"
Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет
ш (clean up, replaced: Қазақ энциклопедиясы, 8 том → «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ эн using [[Project:AWB|AWB]]) |
|||
| Жол нөмірі 1: | Жол нөмірі 1: | ||
[[Сурет:Genghis Khan.jpg|150px|thumb|Шыңғыс хан]] | [[Сурет:Genghis Khan.jpg|150px|thumb|Шыңғыс хан]] | ||
| − | '''Төре''' – | + | '''Төре''' – [[Шыңғыс хан]]ның үлкен ұлы [[Жошы]]дан тарайтын ұрпақ, қазақ даласында әлеуметтік топ. Олар [[қазақ рулары]]на қосылмайтын өз алдына дербес қауым болып саналған. Төрелер өздерін “[[ақсүйек]]” қатарына жатқызған. Қазақ қоғамында [[хан]]дар тек төрелерден шыққан [[сұлтан]]дар арасынан сайланатын. |
| − | == | + | Төрелер әкімшілік және сот билігін жүзеге асырды. Сонымен қатар олардың соғыс кезінде жасақ құрып, оған қолбасшылық ету құқығы болды. Қазақ жүздерінің [[Ресей]]ге қосылуы барысында [[Орта жүз]] бен [[Кіші жүз]]де бірте-бірте хандық жүйе жойылып, төрелер қазақ қоғамының саяси-экономикалық өмірінде бұрынғыдай рөл атқара алмады. [[Қазақстан]]да [[1867 – 1868 жылдардағы реформалар]]дың енгізілуі төрелердің экономикалық және саяси артықшылықтарын біржола жойды.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том</ref> |
| + | |||
| + | == Төреден шыққан қайраткерлер == | ||
| + | * Шоқан Уәлиханов | ||
| + | * Шота-Аман Уәлиханов | ||
| + | * Әлихан Бөкейханов | ||
| + | |||
| + | |||
| + | == Тағы қараңыз == | ||
| + | |||
| + | |||
| + | == Сыртқы сілтемелер == | ||
[http://www.elim.kz/chigiz-han/ Төрелердің шежіресі] | [http://www.elim.kz/chigiz-han/ Төрелердің шежіресі] | ||
| − | |||
| − | + | == Дереккөздер == | |
| + | <references/> | ||
| + | |||
| + | |||
[[Санат:Қазақ хандығы]] | [[Санат:Қазақ хандығы]] | ||
[[Санат:Қазақ рулары]] | [[Санат:Қазақ рулары]] | ||
[[Санат:Қазақстан]] | [[Санат:Қазақстан]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
13:43, 2015 ж. ақпанның 25 кезіндегі түзету
Төре – Шыңғыс ханның үлкен ұлы Жошыдан тарайтын ұрпақ, қазақ даласында әлеуметтік топ. Олар қазақ руларына қосылмайтын өз алдына дербес қауым болып саналған. Төрелер өздерін “ақсүйек” қатарына жатқызған. Қазақ қоғамында хандар тек төрелерден шыққан сұлтандар арасынан сайланатын.
Төрелер әкімшілік және сот билігін жүзеге асырды. Сонымен қатар олардың соғыс кезінде жасақ құрып, оған қолбасшылық ету құқығы болды. Қазақ жүздерінің Ресейге қосылуы барысында Орта жүз бен Кіші жүзде бірте-бірте хандық жүйе жойылып, төрелер қазақ қоғамының саяси-экономикалық өмірінде бұрынғыдай рөл атқара алмады. Қазақстанда 1867 – 1868 жылдардағы реформалардың енгізілуі төрелердің экономикалық және саяси артықшылықтарын біржола жойды.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том</ref>
Төреден шыққан қайраткерлер
- Шоқан Уәлиханов
- Шота-Аман Уәлиханов
- Әлихан Бөкейханов
Тағы қараңыз
Сыртқы сілтемелер
Дереккөздер
<references/>
