Тұндырғының негізгі өлшемдерін анықтау

Тұндырғының негізгі өлшемдерін анықтау — бірнеше нұсқаның техникалық-экономикалық көрсеткіштерін салыстыра отырып, тұндырғыштардың берілген бірнеше толық терендігіне (<math>H</math>) есептеп, ондағы ағынның орташа жылдамдығын (<math>V_\mathrm{op.}</math>) есепке ала отырып, берілген <math>H</math> терендігіне сәйкес түбін шаю жағдайын қамтамасыз етудің мына шарты орындалуы тиіс:

<math>H < z + \frac{q_\mathrm{}}{V_\mathrm{}};</math>

мұндағы <math>z</math> — төменгі бъефтегі лай-топырақты түсіру және тұндырғының жоғарғы бъеф арасындағы тік құлама деңгейі; <math>q_\mathrm{}</math>— меншікті шаюшы шығын өтімі (тұндырғының бірлік еніндегі); <math>V_\mathrm{}</math> — шаюшы су жылдамдығы. Есепті тереңдігін былай анықтайды: <math>H_\mathrm{e} = H - h_\mathrm{ak}</math>; мұндағы <math>h_\mathrm{ak}</math> — жинақталушы көлемнің биіктігі, оны <math>h_\mathrm{ak} = (20 - 300)%H</math> формуласымен есептейді. Тұндырғы бөлмешігінің жұмыс енін былай анықтайды:

<math>B_\mathrm{pk} = \frac{Q_\mathrm{e}}{H_\mathrm{e}V_\mathrm{op.}};</math>

мұндағы <math>Q_\mathrm{e}</math> — тұндырғы бөлмешегінің жұмысшы су өтім шығыны; <math>V_\mathrm{op.}</math> — тұндырғыдағы орташа жылдамдық (<math>V_\mathrm{op.}</math> = 0,25 - 0,50 м/с). Тұндырғының толық есепті ұзындығын <math>L_\mathrm{e}</math> мына формуламен анықтайды: <math>L_\mathrm{e} = \alpha\cdot H_\mathrm{e}\cdot\frac{V_\mathrm{op.}}{\omega};</math> мұндағы <math>\alpha</math> — қор коэффициенті, ол 1,2— 1,5 тең; <math>H_\mathrm{e}</math> — судың есепті терендігі, м; <math>V_\mathrm{op.}</math> — камерадағы орташа ағын жылдамдығы, м/с; <math>\omega</math> — тасындылардың гидравликалық ірілігі.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, «Мектеп» баспасы, 2002 жыл.</ref>

Дереккөздер

<references/>

{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:||}}}}

{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:|[[Санат:Еш медиа файлы жоқ мақалалар/{{{1}}}]]|}}}}

{{#ifeq:|Үлгі

| Бұл үлгі мақалаларды автоматты түрде Үлгі:C қосады. {{#ifeq:Тұндырғының негізгі өлшемдерін анықтау|Документация||}}{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}} |{{#if:||{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}}}} }}