Мастопатия

Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет

Мастопатия (грек. mastos — емшек) — ішкі секреция бездері бөлетін гормондар қызметінің бұзылуынан сүт бездерінде (емшекте) әр түрлі түйіндердің пайда болуы. М. кезінде емшек алғашқы кезде ісініп, кейіннен оның үстіңгі жақ бөлігінде көлемі мен мөлшері әр түрлі ұсақ бұршақ тәрізді түйіршіктер мен түйіндер пайда болады. Мұндай түйіршіктер мен түйіндерді қолмен басқанда көбіне ауырады. М., әсіресе, етеккір келердің алдында не келген кезде қатты сыздап ауырып, түйіндердің ұлғаюы мүмкін. Бұл кезде емшек ұшынан су сияқты кейде қызыл-қоңыр, қоймалжың сұйықтық бөлінеді. Сұйықтықтың мөлшері, түсі, т.б. дерттің сүт жолдарында орналасқан жеріне, қуыстың тарылу мөлшеріне тығыз байланысты. М. негізінен жыныс жүйесінің қабынуларымен тығыз байланысты. Бұл ауру аса қауіпті емес, бірақ кей жағдайларда қатерлі ісікке ауысып кетуі мүмкін.

М-ның жайылмалы және түйінді деген екі түрі белгілі. 

М-ны қатерлі ісік ауруына ауысу қабілетіне қарай: олигатты (нақты) және факультативті (нақты емес) деп бөледі.

Олигатты М. пролиферация [(лат.-proles}} — ұрпақ және fero — алып барамын) — жаңа пайда болған клеткалардың әсерінен тірі организмдер тінінің ұлғайып өсуі, яғни дерттің ісікке айналу қабілетінің артуы] процесінің күшеюінен болады. 

Факультативті М-да дерттің қатерлі ісікке ауысу қабілеті төмен болады (көп жағдайда ауыспайды), сондықтан М-ның бұл түрімен ауырған науқастар диспансерлік бақылауға алынбайды. М. негізінен 30 бен 50 жас аралығындағы әйелдерде жиі кездеседі. М-ны клиник. (анамнез, көру, сипау); параклиник. (ультрадыбыс, рентген арқылы цитол., морфол. тексеру) әдістері арқылы анықтайды. М-ны емдеу ішкі секреция бездерінің қызметін реттеумен тығыз байланысты болады. Алдын ала сақтану шаралары: жыныс мүшелер жүйесінің ауруларын дер кезінде емдеу, аборт жасатпау, сәбиді емшектен біртіндеп шығару. Жайылмалы М-да дәрі-дәрмек, гормон, йод препараттары қолданылады. Түйінді М-ға хирург. операция жасалады. М-мен ауыратын әйелдер онкологтың бақылауында болады. Ә. Есенқұлов

<ref name="test">Қазақ Энциклопедиясы</ref><ref>Патологиялық анотомия терминдерінің орысша – латынша – қазақша түсініктеме сөздігі.- Ақтөбе. ISBN 9965-437-40-8</ref>

Дереккөздер

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VI том

Сілтемелер

<references />


{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:||}}}}


{{#ifeq:|Үлгі

| Бұл үлгі мақалаларды автоматты түрде Үлгі:C қосады. {{#ifeq:Мастопатия|Документация||}}{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}} |{{#if:||{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}}}} }}