Кремация
Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет
Кремация(Үлгі:Lang-la, cremare – өртеу) – мәйітті арнаулы тәсілмен өртеу әдісі. Алғаш рет соңғы неолит пен қола кезеңдерінде пайда болған (б.з.б. 3 – 2-мыңжылдықтар). Ежелгі гректер мен римдіктер адам мүрделерін алау жағып өртеуді кеңінен қолданды. Жапонияда, Үндістан мен Оңтүстік-Шығыс Азияның басқа да елдерінде кремация ертеден бар. Кремация будда дінінің өлік жөнелту қағидаларымен байланысты қалыптасқан. Еуропа елдерінде кремация христиан діні шамандық, яғни “дінсіз” халықтардың салты деп жарияланды. Оның үстіне, христиандар ұғымында кремация библиялық “қайта тірілу”, “о дүниедегі өмір” ілімдеріне қайшы келетін болды. Тек 19 ғасырдың екінші жартысында ғана Еуропада кремация қайтадан қолданыла бастады. Арнаулы пештер – крематорийлар кеңінен тарады (алғаш рет 1876 ж. Милан қаласында салынды). Еуропада өртенген мәйіттің күлін жерге көмеді немесе арнаулы урналарда сақтайды. Көне Мауераннахр өлкелерінде (Орта Азия) күлді балшықтан жасалған кішкене оссуарийлерге салып, наусқа жинады. Қазақстанның ежелгі тарихында кремация тәсілі қола дәуіріне жататын андрон мәдениетінің Нұра кезеңінде қолданыла бастады (б.з.б. 2-мыңжылдықтың ортасы). Археологиялық деректерге қарағанда, андрондықтардың бір бөлігі мүрдені қабірден тыс жерде өртеп, оның күлін көметін болған. Осы дәстүр көне түркі дәуірі тайпаларының ескерткіштерінде де кездеседі.<ref name="source1">"Қазақ энциклопедиясы"</ref>.
Қайтыс болушының денесін ерекше пеште өртеп, күлін жерлеу; көптеген ежелгі заман халықтарындағы «жалынмен жерлеу», соның ішінде ежелгі славяндардың жерлеуінің бір түрі. Өлікте болатын органикалық тектегі улы заттар өртеу нәтижесінде бұзылады, соған қарамастан мәйіт күлінде металл улардың ізі байқалуы мүмкін. Оларды зерттеу улану күдігін негіздейтін деректерді алуға мүмкіндік береді.<ref>Орысша-қазақша заңдық түсіндірме сөздік-анықтамалық. — Алматы: «Жеті жарғы» баспасы, 2008 жыл. ISBN 9965-11-274-6</ref>
Дереккөздер </span>
<references/>
Дереккөздер
<references/> {{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:||}}}} Үлгі:Stub:Заңta:தகனம்
