Д
Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет
Д, д — кириллицаға негізделген әліпби әрпі.
Тілдің ұшы жоғарғы күрек тістердің түбіне тиіп, кері қайтуы әрі дауыс шымылдығының қатысуы арқылы жасалатын дауыссыз дыбысты таңбалайтын әріп.
Қазақ тілінде Д фонемасы жуан я жіңішке дауысты дыбыспен тіркесуіне қарай жуан (мысалы, адам, дана) және жіңішке (мысалы, дене, дән) болып айтылады. Д қазақтың байырғы сөздерінің аяғында жазылмайды, тек орыс тілі арқылы келген сөздердің соңында (мысалы, анод, катод) кездеседі. Кейде ауызекі тілде кейбір жеке сөздердің басында Д дыбысы Т-мен алмасын (деңіз-теңіз) айтылады<ref> Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 3 том</ref><ref>Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962</ref><ref>Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962</ref>.
Кодтар кестесі
| Код | Регистр | Ондық код |
16-лық код |
8-дік код |
Екілік код |
|---|---|---|---|---|---|
| Юникод | Бас | 1044 | 0414 | 002024 | 00000100 00010100 |
| Кіші | 1076 | 0434 | 002064 | 00000100 00110100 | |
| ISO 8859-5 | Бас | 180 | B4 | 264 | 10110100 |
| Кіші | 212 | D4 | 324 | 11010100 | |
| КОИ-8 | Бас | 228 | E4 | 344 | 11100100 |
| Кіші | 196 | C4 | 304 | 11000100 | |
| Windows-1251 | Бас | 196 | C4 | 304 | 11000100 |
| Кіші | 228 | E4 | 344 | 11100100 |
HTML жүйесінде бас әріп «Д»-ны Д немесе Д, ал кіші «д» әріпін - д немесе д деп белгілейді.
Дереккөздер
<references/> Үлгі:Commons
