Айтиек

Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет

Айтиек (Қаусырма тиек) - шертпелі саз аспаптарында қоңыр үн шығаруға мүмкіндік беретін тетік, аспап бөлшегі. Қысқартып тиек деп те атай береді. Қазақтың байырғы домбырасында шанағын үстіңгі бет қақпақтан жұқа етіп көп жағдайда ең төменгі «ля» дыбысын береді, солайша «ля-ре» бұрауына келтіреді де, құр дыбысқа қосымша обертон дыбыс реңін айтиек көмегімен келтіреді. Ол ішектің тербелісінен үстіңгі қақпақта пайда болған резонанс қаусырылады да, ерекше акустикалық кеңістік пайда болады. Бүгінгі қазақ шеберлері үстіңгі қақпақты барынша жұқартып барып таза тонға гана көл жеткізеді. Мамандардың пайымдауына қарағанда айтиектің екі мүйізінің арасындагы бұрышты (ол бұрыш әдетте 130- 140° болып келеді) азайтып-көбейту арқылы домбыраның тембрін ретке келтіреді.<ref> Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2 </ref>

Дереккөздер

<references/>

{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:||}}}} {{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:|[[Санат:Еш медиа файлы жоқ мақалалар/{{{1}}}]]|}}}}

{{#ifeq:|Үлгі

| Бұл үлгі мақалаларды автоматты түрде Үлгі:C қосады. {{#ifeq:Айтиек|Документация||}}{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}} |{{#if:||{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}}}} }}