Қолдан сұрыптау бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''Қолдан сұрыптау'''<ref name="source1">Қазақ энциклопедиясы</ref> – [[өсімдіктер]] мен [[жануарлар]]дың жаңа сорттары мен тұқымдарын шығару. <br />
Қолдан сұрыптау нәтижесінде үй жануарларының қазіргі тұқымдары, және мәдени [[өсімдіктер]]дің жаңа сорттары алынады. Қолдан сұрыптау [[теория]]сының негізін салған [[Чарлз Дарвин|Ч.Дарвин]] (1859). Қолдан сұрыптау табиғи популяцияның оқшаулығына және [[адам]]ға қажетті белгілері бар организмдерді жеке шағылыстыруға немесе [[будандастыру]]ға негізделген. Ағылшынның мамандары, мысық, сиырға жүргізілген сұрыптаудың нәтижесінде етті, [[сүт]]ті және сүтінің майлылығы жоғары, т.б. тұқымдарды шығарды. Қолдан сұрыптау екі негізгі формада жүргізіледі: жаппай және жекелей. <br />
Жаппай Қолдан сұрыптау кезінде фенотипі бойынша тұқымдық немесе сорттық стандартқа сай келмейтін дарабастар жарамсыз болып қалады. Жекелей Қолдан сұрыптауда дарабастың тұқымдық және сорттық сапалы белгілері ескеріледі. Көптеген мутациялардың рецессивтілігіне орай және жаңа белгіні ертерек енгізу үшін де Қолдан сұрыптауда инбридинг әдісі қолданылады. Ұзақ [[уақыт]]қа созылған бұл әдіс организмнің ұрпақ беру қабілеті мен геномның өзгерісін төмендетеді, оның нәтижесі гомозиготалы генотиптердің көбеюіне әкеледі. Бұл жағдайда мамандар бірнеше ұрпақтың инбридингінен кейін аутбридинг (туыстық емес шағылыстыру) әдісін жүргізеді. Мұнда әр түрлі [[ген]]дер араласуы нәтижесінде организмнің гетерозиготалылығы артады. Бұл әдіс [[генетика]]лық әр түрлі популяциялар дараларын шағылыстыруға негізделген.

==Пайдаланған әдебиетттер==
<references/>

{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Биология]]


{{stub}}