Сүйүнбай Эралиев бетінің бастапқы мәтінін қарау

Ақын Сүйүнбай Эралиев [[Талас ауданы]]ның Үч-Эмчек ауылында 1921-жылы 15-қарашада туған. 1940-жылы орта мектепті бітірген. Ұлы Отан Соғыс жылдарында 1942–1944 ж. соғысқа қатысып, ауыр жараланған. 1944–1951-жж. Талас облыстық «Лениндік ту» гәзетінің жауапты хатшысы, «Қырғызстан пионері» гәзетінің жауапты редакторы, 1959–1965-ж. Қырғызстан Жазушылар союзының басқармашылығынын хатшысы, 1965–1967-ж. [[Мәскеу]]дегі Жоғарғы әдебиеттік курстарда оқыды, 1967–1984 ж. Жазушылар союзының басқармашылығының әдеби кеңесшісі, 1984-жылдан Қырғызстан Жазушылар союзының қырғыз ақындарының ассоциациясының президенті болған. Өлеңдері 1939-жылдан жариялана бастаған. Бірінші поэтикалық жинағы «Бірінші жаңғырық» деген атпенен 1949-жылы жарық көрген. 
С.Эралиев қырғыз поэзиясында бірінші болып еркін өлең формасын 1966-жылы жазылған «Жұлдыздарға саяхат» поэмасында шеберлікпен пайдаланған. 
Ақын У.Уитменнің, Р.Тагордың, М.Турсун-Заденің А.Твардовскийдің шығармаларын қырғыз тіліне аударған.
С.Эралиевтің шығармалары көп тілдерге аударылып, «Жұлдыздарға саяхат» поэмасы 1967-жылы Югославияда басылып шыққан.
1948-жылдан КСРО Жазушылар союзының мүшесі, 1974-жылдан «Қырғызстанның Ел Ақыны».
1981-жылы ақын А.А.Фадеев атындағы бүкілсоюздық әдеби сыйлыққа ие болған, ал енді 1986-жылы «Қыстау кеутері» атты кітабы үшін (1985-жылы басылып шыққан) Қырғыз ССРінің [[Токтогул]] атындағы Мемлекеттік сыйлығын алған.
1998-жылы С.Эралиевке [[Қазақстан]]ның әдебиет және искусство тармағындағы халқаралық Жамбыл атындағы сыйлығы тарту етілген.
2000-жылы қырғыз және қазақ елдерінің арасындағы достықты үлкейтуге зор еңбегі үшін Қазақстан Республикасының «Алтын көпір» атты халқаралық сыйлығы берілген.
«Елдердің достығы» ордені, Ұлы Отан соғысының бірінші дәрежедегі ордені, III және I дәрежедегі Манас ордендері, көптеген медалдар және Ардақ грамоталармен сыйланган.
2006-жылы «Қырғыз Республикасының Батыры» деген атақ берілген.

'''ЖАРЫҚ КӨРГЕН КІТАПТАРЫ'''

''Қырғыз тілінде''

'''Бірінші жаңырық:''' Ырлар. – Ф.: Кыргызмамбас, 1949. – 78 б.

'''Тууган жер:''' Ырлар жыйнагы. – Ф.: Кыргызмамбас, 1950. – 84 б.

'''Ак-Мөөр:''' Лирикалык поэма. – Ф.: Кыргызмамбас, 1959. – 224 б.

'''Түнкү сыр:''' Поэма жана ырлар. – Ф.: Кыргызокуупедмамбас, 1960. – 99 б.

'''Уяң жылдыздар:''' Ырлар жана поэмалар жыйнагы. – Ф.: Кыргызокуупедмамбас, 1962. – 186 б.

'''Күндөр:''' Сатардын күндөлүгү – Ф.: Кыргызокуупедмамбас, 1964. – 79 б.

'''Жайында:''' Сатардын күндөлүгү. – Ф.: Мектеп, 1966. – 86 б.

'''Жылдыздарга саякат:''' Поэма жана ырлар. – Ф.: Кыргызстан, 1966. – 81 б.

'''Өмүрлөргө саякат:''' Поэмалар. – Ф.: Кыргызстан, 1967. – 104 б.

'''Жол:''' Поэма. – Ф.: Мектеп, 1969. – 79 б.

'''Сан тоолор:''' Ырлар жана поэма. – Ф.: Кыргызстан, 1971. – 266 б.

'''Каркыралар:''' Ырлар. – Ф.: Мектеп, 1972. – 88 б.

'''Кыргыз жаны:''' Ырлар, поэмалар. – Ф.: Кыргызстан, 1974. – 139 б.

'''Айыл ырлары:''' Ырлар жана поэмалар. – Ф.: Кыргызстан, 1976. – 244 б.

'''Сагынганда:''' Лирика. – Ф.: Мектеп, 1977. – 103 б.

'''Тандалмалар:''' Ырлар жана поэмалар. – Ф.: Кыргызстан, 1978. – 463 б.

'''Биздин суулар:''' Ырлар. – Ф.: Кыргызстан, 1980. – 212 б.

'''Тандалган чыгармалар:''' Ырлар, поэмалар. – Ф.: Кыргызстан, 1981. – 400 б.
 
'''Тандалган чыгармалар.''' – Ф.: Кыргызстан, 1983. – 412 б.

'''Биздин жердин көркү ай:''' Ырлар. – Ф.: Мектеп, 1983. – 16 б.

'''Кыштак кечтери:''' Ырлар жана поэма. – Ф.: Мектеп, 1985. – 149 б.

'''Кызгылт багымдат:''' Ырлар. – Ф.: Кыргызстан, 1987. – 312 б.

'''Тандалмалар:''' Ырлар жана поэмалардын 2 томдугу. – Ф.: Адабият, 1991.

'''1-т.''' – 1991. – 303 б.

'''2-т.''' – 1991. – 286 б.

'''Дүйнө:''' Ырлар жана поэмалар. – Ф.: Адабият, 1989. – 190 б.
 
'''Сага айткан сыр:''' Чакан аңгемелер. – Б.: Кыргызстан,1997. – 272 б.

'''Сүйгөнгө кат:''' Ырлар. – Б.: Кыргызстан, 1994. – 176 б.

'''Ырлар, поэмалар.''' – Б.: Шам, 2001. – 320 б.

'''Эсимдесиң:''' Ырлар жыйнагы. – Б., 1998. – 218 б.

'''Сага айткан сыр:''' Чакан ой жүгүртүүлөр, эсселер, экспромттор. – Толукталып 2-бас. – Б.: Шам., 1999. – 364 б.

'''С.Эралиев.''' – Б.: Шам, 2001. – 319 б.

'''Акын Сүйүнбай Эралиевдин дүйнөсү.''' – Б.: Бийиктик, 2002. – 311 б.

'''Кезиктин күүлөр ээси.''' – Б.: Бийиктик, 2002. – 317 б.

'''Тандалмалар.''' – Б.: Сүрөт-басма-салону ЖЧК, 2003. – 244 б.

'''[[Жаңыл Мырза жана Шырдакбектин боз жорго.''' – Б.: Бийиктик, 2003. – 69 б.
'''Ак таңдар.''' – Б.: Бийиктик, 2003. – 283 б.
'''А мен өткөн жаштыгыма кусамын.''' – Б.: Бийиктик, 2006. – 195 б.

''Орус тилинде''

'''Весенние цветы:''' Стихи и поэма. – Ф.: Киргизгосиздат, 1958. – 156 с.

'''Поэма о любви.''' – Ф.: Киргизгосиздат, 1958. – 168 с.

'''Упрямая красавица:''' Поэма. – М.: Сов. писатель, 1960. – 95 с.

'''Поэма о любви.''' – М: Мол. гвардия, 1962. – 104 с.

'''Застенчивые звезды:''' Стихи, сказки, поэмы. – Ф.:Киргизгосиздат,1933. – 104 с.

'''Много у меня друзей.''' – М.: Детгиз, 1968.

'''Сатар достает облака.''' – М.: Детгиз, 1968.

'''Белые запахи:''' Стихи и поэмы. – Ф.: Кыргызстан, 1969. – 136 с.

'''Сатар достает облака:''' Рассказ в стихах. – М: Дет. лит., 1970. – 48 с.

'''Земное время:''' Стихотворения и поэмы. – М.: Худож. лит., 1973. – 253 с.

'''Доброта:''' Стихи. – М.: Сов. писатель, 1977. – 175 с.

'''Памятник солнцу:''' Стихи и поэма. – М: Воениздат, 1978. – 102 с.

'''Избранное.''' – М.: Худож. лит., 1981. – 223 с.

'''За кочующими облаками:''' Стихотворения, поэма. – Ф.: Мектеп,1982. – 124 с.

'''Прекрасна наша земля:''' Стихи. – Ф.: Мектеп, 1984. – 14 с.

'''Все пройдет:''' Стихи, поэма. – М.: Сов. писатель, 1990. – 141 с.

'''Книги русских писателей, вышедшие на киргизском языке.''' – Ф., 1972.

'''Лиловый восход:''' Стихи. – М.: Мол. гвардия, 1985. – 95 с.

'''Сверкающий перевал:''' Стихотворения и поэма. – М.: Сов. писатель, 1981. – 128 с.

'''Избранное.''' – Б.: Бийиктик, 2005. –318 с.

''Башка элдердин тилдеринде''

'''Много у меня друзей:'''Стихи. – Нукус: Каракалпакия, 1967. – 63 с. – каракалп.

'''Эхо земли:''' Стихи. – Душанбе: Ирфон, 1977. – тадж.

'''Я сын гор:''' Стихи и поэма. – Ташкент: Изд-во лит. и искусство,1980. – 95 с. – узб.

'''У подножья Ала-Тоо:''' Стихотворения и поэма. – Киев: Рад. пысьменник, 1983. – 143 с. – укр.

''КОТОРМОЛОРУ''

'''Тока Салчак.''' Араттын сөзү: Повесть. – Ф.: Кыргызмамбас, 1955. – 132 б.

'''Твардовский А.''' Василий Теркин. – Ф.: Кыргызмамбас, 1956. – 207 б.

'''Баруздин С.''' Рави и Шаши. – Ф.: Кыргызмамбас, 1957. – 42 б.

'''Бекхожин К.''' Егор кызы – Мария: Поэма. – Ф.: Кыргызмамбас,1957. – 42 б.

'''Кырк кыз.''' Каракалпак элинин эрдик дастаны. – Ф.: Кыргызмамбас, 1960. – 332 б.

'''Межелайтис Э.''' Кастант – музыкант. – Ф.: Мектеп, 1965. – 62 б.

'''Айбек.''' Балалык: Повесть. – Ф.: Мектеп, 1970. – 264 б.

'''Уитмен Уолт.''' Жалбырактар: Ырлар. – Ф.: Кыргызстан, 1970. – 128 б.

'''Тагор Рабиндранат.А'''кыркы кат: Ырлар. – Ф.: Кыргызстан, 1972. – 118 б.

'''Шиллер Ф.''' Мария Стюарт: Трагедия. – Ф.: Мектеп, 1975. – 84 б.

'''Межелайтис Э.''' Кастант. – музыкант: Поэма. – Ф.: Мектеп, 1984. – 56 б.

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Қырғызстан]]
[[Санат:Ақындар]]