Зу-н-Нун әл-Мисри бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''Зу-н-Нун әл-Мисри, Әбу-л-Файз Саубан бин Ибраһим''' (796-860/61 ж. шамасы) - Мысырдағы ерте сопылық
ілімнің көрнекті өкілі. Ол Ахмимде (Жоғарғы Мысыр) көп балалы нубийалык
мауланың отбасында дүниеге келген.
Оған [[Каир]]ден шыққан [[Сағдун]] деген біреу ұстаздық еткен. Зу-н-Нун әл-Мисри өмірінің
көбін [[Каир]]де өткізіп, дәрісті көп оқыған,
[[Мекке]]ге, Шайға, Антакияға саяхат жасаған. Мысырдағы белгілі маликит факихы,
әрі тарихшы Абд әл-Хаким Зу-н-Нун әл-Мисриды сопылық ілімді уағыздағаны үшін
кінәлады. Оның мистикалық ілімін «жалған жаңалық» деп қарады. [[Құран]]ның шығуы туралы мутазилалық догмаға қарсы
Зу-н-Нун әл-Мисри өкімет тарапынан қуғынға
да ұшырады. Қайтыс боларының алдында
ол Самарадағы халифа әл-Мутауаккилдің
сарайына жеткізілді. Халифа тұтқынының шешендігі мен адалдығына тәнті болып, оны босатыл жібереді. Біраз уақытын
[[Бағдат]]та өткізіп, жергілікті сопылармен
араласып, көптеген шәкірттерге тәлім
үйретті. Мысырға оралған соң көп ұзамай қайтыс болып, Гизада жерленді. Онда
Зу-н-Нун әл-Мисри жүз елуге жуық шығарма жазды. Бізге оның нақылдары, ғақлиялары
мен өлеңдерінің үзінділері жетті. Олардың тақырыптары, негізінен, насихаттық, о дүниені мадақтаушылық болып
келеді. Көбінесе тақуалық өмір кешкен әулиелер марапатталып, тәңірімен
жақындасуды басты мақсат тұтқан сопылар мұраты дәріптеледі. Сопы дәстүрі
Зу-н-Нун әл-Мисриді тұрақ пен тұрмыс туралы
ілімнің жұмбақ жолының негізін салушы
деп санайды. Ол тәңіріні біліп болмайтынын ұдайы атап көрсетіп, оны адам
бейнесінде елестетуді жоққа шығарды.
Зу-н-Нун әл-Мисринің жырларында Құдайға
деген сүйіспеншілік (махаббат) дәріптеліп, «тылсым тәнтіліктің» қайғы-зары
бейнеленеді. Кейінгі сопылардың, әсіресе ас-Сухрауардидің шығармаларында
Зу-н-Нун әл-Мисри «пифагоршы» - гректерден
мирас етіп алған «мәңгі даналық» несі болып суреттеледі. Зу-н-Нун әл-Мисринің-рухани
мирасқоры деп Саһл ат-Тұстари танылған.
Әл-Джунайд, әл-Мухасиби мен ат-Тұстари
сияқты Зу-н-Нун әл-Мисри да ең ірі беделді сопы
болып саналады. Белгілі сопылық ғылыми
шығармалардың көпшілігінің авторлары
соған сілтеме жасаған. Зу-н-Нун әл-Мисринің
идеяларын мұсылман мистиктерінің кейінгі ұрпағы үйреніп, одан әрі дамытқан.
Сопылардың өмірбаян жинақтарында тақуа, көріпкел әрі алхимик Зу-н-Нун әл-Мисри кейде аңыз болып айтылады.<ref>Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС,
2010 ISBN 9965-26-322-1</ref>

==Дереккөздер==
<references/>

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Дін]]
[[Санат:Ислам]]


{{Islam-stub}}