Артиллериялық зеңбірек бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''Артиллериялық зеңбірек'''  — снарядты ([[мина]]ларды) атуға арналған ''20'' мм және одан жоғары калибрлі ұңғылы қару түрі.

Құрлықта, теңізде, әуеде қарсыластың адам күшін және атыс құралдарын жою, оның қорғаныс құрылысын қирату және баска да тапсырмаларды орындау үшін қолданылады.

Артиллериялық зеңбіректің әрекет ету принципі ұңғыдағы оқ-дәрі зарядының жану энергиясының снарядтың жылжу энергиясына айналуының физикалық-химиялық процесіне негізделген. Бұл процесс [[ДЫБЫСТЫҚ ҚЫСЫМ|дыбыстық]], жарықтық және жылулық әсерлермен қосарланады.

Артиллериялық зеңбіректің негізгі ұрыстық сипаттары:

* снарядтың қуаттылығы,

* атыстың дәлдігі,

* [[Атыс|ату]] қашықтығы,

* ату жылдамдығы, 
 
* атыс маневрлілігі,

* жорық және ұрыс алаңындағы жылжымалылығы,

* қолданудағы сенімділігі мен ыңғайлылығы,

* кез келген жағдайларда тоқтаусыз жұмыс істеуі.

<center><gallery perrow="3" widths=200 heights=200>
file:Animated gun turret.gif|<small>Кемелік зеңбірек</small>
file:Zis2_nn.jpg|<small>[[ЗиС-2]]</small>
file:"Members of a Negro mortar company of the 92nd Division pass the ammunition and heave it over at the Germans in an almos - NARA - 535546.jpg|<small>Италияның Минаатқышы</small>
file:AA-gun-niva-1916.jpg|<small>[[1916]] жылғы зеңбірек</small>
file:Артеллирея.jpg|<small>АҚШ-ның зеңбірегі</small>
file:Guerre 14-18-Artillerie de campagne allemande-1914.JPG|<small>Немістердің зеңбірегі</small>
</gallery></center>

Іс-әрекет жеріне және жойылатын нысана сипаттарына байланысты Артиллериялық зеңбірек жер үсті, зениттік, [[авиация]]лық, [[танк]]тік, [[кеме]]лік және жағалаулық болып бөлінеді. Сонымен катар жалпы және арнайы жағдайларға арналған Артиллериялық зеңбірек болып бөлінеді.

Ұңғы құрылысына байланысты Артиллериялық зеңбірек ойықты және тегіс ұңғылы болып келеді. Жылжымалылық (маневрлілік) дәрежесі бойынша Артиллериялық зеңбірек тұракты, жылжымалы негізде тұрақты (танктерде, [[ұшақ]]тарда, кемелерде), сүйремелі, өзі жылжитын, өзі жүретін (шынжыр табанды немесе дөңгелекті шассиде), тасымалды, темір жолдық болып белінеді.
<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001</ref>
==Сілтемелер==
* [http://rogov.zwz.ru/Scilib/Military/Guns.djvu Артиллерийское вооружение. Основы устройства и конструирование], Машиностроение, 1975, 420 c. 
* [http://www.museum.ru/museum/1812/army/Nilus/index.html История материальной части артиллерии (1904)]

==Тағы қараңыз==
[[Артиллерия]]

==Дереккөздер==
<references/>

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Артиллерия]]


{{stub}}

[[sv:Artilleri#Typer av artilleri]]