Қазақша Уикипедия бетінің бастапқы мәтінін қарау

{{Уикипедия
| код                   = kk
| аты              = Қазақша Уикипедия
| шынайы аты = 
| скриншоты              = KazWıkı-main page.png
| тілі              = қазақша
| ашылған уақыты    = [[3 маусым]] [[2002]]<ref name="main page">{{cite web | url=https://kk.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1 | title=First currently-kept Main Page of 3 june 2002 | accessdate=2013-11-26}}</ref>
}}
'''Қазақша Уикипедия''' — Уикипедияның [[қазақ тілі]]ндегі бөлімі. Ол [[2002]] жылдың 3 маусымынан бастап жұмыс жасап келеді<ref name="main page"/>.

Бұл Уикипедияның ерекшелігі — 3 түрлі [[әліпби]]мен жазылады: [[кириллица]]  ([[Қазақстан]], [[Ресей]], [[Моңғолия]])<ref name="gz">{{cite web|url=http://articles.gazeta.kz/art.asp?aid=41053|title=Казахская диаспора за рубежом — есть ли надежда на возвращение?|author=Олег Сидоров|date=19 ақпан 2004|work=|publisher=Gazeta.kz|accessdate=2010-11-01|lang=ru}}</ref>, [[Араб жазуы|төте жазу]] ([[Қытай]], [[Иран]])<ref name="gz" />  және [[латын жазуы]] ([[Түркия]]).<ref name="gz" /> Бірнеше әліпби бойынша жазылатын Уикипедиялар қазақша Уикипедия тәжірибесіне жүгінуде.

Қазақша Уикипедиясында қазіргі уақытта {{NUMBEROFADMINS}} [[Уикипедия:Әкімшілер|әкімші]]  бар.

== Негізгі статистикалық көрсеткіштер ==
=== Сандық ===
{| align="right"
|-
| {{bar box
|title=Редакторлар үлесі<br />
(2014 1 қаңтар — 2014 31 желтоқсан)<ref>{{cite web | url=http://stats.wikimedia.org/wikimedia/squids/SquidReportPageEditsPerLanguageBreakdown.htm#Kazakh | title=Wikimedia Traffic Analysis Report - Page Edits Per Wikipedia Language - Breakdown | publisher=stats.wikimedia.org | date=8 қаңтар, 2015 | accessdate=20 қаңтар, 2015 | lang=en}}</ref>
|titlebar=#ddd
|width=300px
|bars=
{{bar percent|[[Қазақстан]]|Blue|95.0}}
{{bar percent|[[Ресей]]|Red|1.6}}
{{bar percent|[[Түркия]]|Green|1.2}}
{{bar percent|Басқалары|Gray|2.2}}
}}
|}
{{LOCALYEAR}} жылдың {{LOCALMONTHNAMEGEN}} {{LOCALDAY}} күніне сәйкес Қазақша Уикипедияда {{NUMBEROF|ARTICLES|kk|N}} мақала бар. {{NUMBEROF|USERS|kk|N}} қатысушы тіркелген, олардың {{NUMBEROF|ACTIVEUSERS|kk|N}} соңғы 30 күнде әлдебір іс-әрекет жасаған, ал {{NUMBEROF|ADMINS|kk|N}} қатысушы әкімші қызметін атқарады. Жалпы өңдеу саны - {{NUMBEROF|EDITS|kk|N}}. Тереңдігі (бүгін): {{Tереңдік|kk}}

Қазақша Уикипедия мақалалар саны жағынан {{Уикипедия/Мақала саны бойынша орны|kk}}-орында (''{{LOCALDAY}}.{{LOCALMONTH}}.{{LOCALYEAR}} көрсеткіш'')<ref>{{cite web | url=https://kk.wikipedia.org/wiki/Уикипедия:Уикипедиялар_тізімі | title=Уикипедия:Уикипедиялар тізімі (күнделікті жаңартылады) | lang=kk}}</ref>, алайда өңдеу саны жағынан әзірше 58-ші орында тұр (''16.11.2014 көрсеткіш'')<ref>{{cite web | url=http://s23.org/wikistats/wikipedias_html.php?sort=edits_desc | title=List of Wikipedias per edits (күнделікті жаңартылады) | publisher=s23.org | accessdate=16 қараша, 2014 | lang=en}}</ref>.

Қазақша Уикипедия 1000 сөйлеушіге (қазақ тілінде) шаққандағы мақала саны бойынша (мың адамға 37.2-ден) 50-орында тұр ('' 31 наурыз 2015. көрсеткіш'')<ref>{{cite web | url=http://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias_by_speakers_per_article | title=List of Wikipedias by speakers per article | publisher=Wikimedia META WIKI | date=31-03-2015. | accessdate=28 қазан, 2016 | lang=en}}</ref>.

=== Сапалық ===
Мақаларға көп өңдемелер жасау жағынан 11.9индекспен 121-орында тұр (''19.07.2015 көрсеткіш'')<ref>{{cite web | url=http://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias_by_edits_per_article | title=List of Wikipedias by edits per article | publisher=Wikimedia META WIKI | date=19 шілде 2015‎ | accessdate=28 қазан 2016‎ | lang=en}}</ref>.

[[Уикипедия:Барлық Уикипедияларда болуы тиіс мақала тізімі|Барлық Уикипедия тіл бөлімдерінде болу керек 1000 мақала]] санағында 24.82 индекспен 49-орында (''05.03.2016 көрсеткіш'')<ref>{{cite web | url=http://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias_by_sample_of_articles | title=List of Wikipedias by sample of articles | publisher=Wikimedia META WIKI | date=ай сайын жаңартылады | accessdate=10 наурыз, 2016 | lang=en}}</ref>.

=== Келушілер саны ===
{| align="right"
|-
| {{bar box
|title=Көрушілер үлесі<br />
(2014 1 қаңтар - 2014 31 желтоқсан)<ref>{{cite web | url=http://stats.wikimedia.org/wikimedia/squids/SquidReportPageViewsPerLanguageBreakdown.htm#Kazakh | title=Wikimedia Traffic Analysis Report - Page Views Per Wikipedia Language - Breakdown | publisher=stats.wikimedia.org | date=7 қыркүйек, 2016 | accessdate=27 қыркүйек, 2016 | lang=en}}</ref>
|titlebar=#ddd
|width=300px
|bars=
{{bar percent|[[Қазақстан]]|Blue|69.0}}
{{bar percent|[[АҚШ]]|Violet|14.7}}
{{bar percent|[[Германия]]|Orange|4.4}}
{{bar percent|[[Канада]]|Red|4.3}}
{{bar percent|[[Франция]]|Pink|2.2}}
{{bar percent|[[Ресей]]|Green|2.0}}
{{bar percent|[[Румыния]]|Yellow|1.2}}
{{bar percent|Басқалары|Gray|2.2}}
}}
|}
Айына орта есеппен қазақша Уикипедияның беттері 13.7 млн рет қаралады (күніне 457 мың, сағатына 19 мың, минутына 317, секундына 5)<ref>
{{cite web
 |url         = http://stats.wikimedia.org/EN/SummaryKK.htm
 |title       =  Kazakh Wikipedia at a glance February 2016    
 |author      = 
 |date        = 
 |work        = 
 |publisher   = stats.wikimedia.org
 |accessdate  = 2016-04-07
 |lang        = {{ref-en}}
}}
</ref>.
[[2016 жыл]]дың наурыз айында қазақша Уикипедия беттері 9.1 млн рет қаралған (күніне 304 мың, сағатына 13 мың, минутына 211, секундына 4).<ref name="Page Views for Wikipedia, Both sites, Normalized">{{cite web | url=https://stats.wikimedia.org/EN/TablesPageViewsMonthlyCombined.htm | title=Page Views for Wikipedia, Both sites, Normalized | publisher=stats.wikimedia.org | date=3 қараша, 2016 | accessdate=5 қараша, 2016 | lang=en}}</ref>
2016 жылдың қазан айында Қазақша Уикипедия беттері ең көп каралған (16.3  млн).<ref name="Page Views for Wikipedia, Both sites, Normalized" />
[[Уикипедия:Уикипедиялар тізімі|Барлық Уикипедия бөлімдерінің]] арасында келушілер саны бойынша Қазақша Уикипедия 37-орында тұр (''2016 жылдың қазанындағы көрсеткіш'').<ref name="Page Views for Wikipedia, Both sites, Normalized" /><ref>{{cite web | url=https://stats.wikimedia.org/EN/ReportCardTopWikis.htm#lang_kk | title=Wikipedia Report Card: summaries for 50 most visited languages | publisher=stats.wikimedia.org | date=11 қазан, 2016, | accessdate=5 сәуір, 2016 | lang=en}}</ref>

== Тарихы ==
{{main|Қазақша Уикипедияның тарихы|Қазақша Уикипедия/Статистика}}
[[File:Wikimania 2013 - a delegation of students from Kazakhstan.webm|right|300px|нобай|[[Назарбаев зияткерлік мектептері]] оқушыларының Уикиманиа Гонг Конг 2013 конфереренциясына қатысуы.]]
 
Ағылшын тіліндегі 2001 жылдың қаңтар айынан бастап жұмыс істеуде. Қазақ тілді Уикипедия 2002 жылы пайда болды, бірақ оған алғашқы мақалаларды жазу 2005 жылдың сәуір айынан басталған болатын.

2011 жылдың 16 маусым күні [[Алматы]] қаласында қазақша Уикипедиясының дамуына арналған баспасөз мәслихаты өтті. “Wikibilim” қоғамдық қорының басшысы Рауан Кенжеханұлы — "қазақ тіліндегі мақалалардың саны 16 Желтоқсанға дейін 200 000 жетеді" — деді.

Тамыз айында белсенді редакторлар саны 232-ге дейін, ал мақала саны 70 000 жетті. "Мұндай қарқынды даму ешбір уики-қауымдастық тарихында болмаған" - деді Джимми Уейлс. Аталған көрсеткіштерге қол жеткізгені үшін және Уикипедия жобасын халық арасында жүргізгін насихат жұмысы үшін "WikiBilim" қоғамдық қорының құрылтайшысы Рауан Кенжеханұлы Әлемнің жыл уикипедияшысы (Global Wikipedian of the Year) деп танылды. Ал "WikiBilim" қоғамдық қорына Джимми Уейлстің түркі тілді Уикипедиялардың конференциясын ұйымдастыру үшін арнайы гранты табыс етілетіндігі жарияланды.

Мақалалар саны жағынан [[түркі тілдері|түркі тілдес]] Уикипедиялардың арасынан қазақша Уикипедия [[түрікше Уикипедия]]дан кейін екінші орын алады (бірінші орын 29.11.2012 - 25.12.2012ж.).

{| cellpadding="10"
|- style="vertical-align:top;"
|
* [[2007]] жыл  — 1000 мақала
* [[2011]] жыл [[сәуірдің 7]]  — 10 000 мақала
* [[2011]] жыл [[шілденің 9]]  - 50 000 мақала
* [[2011]] жыл [[қазанның 26]] - 100 000 мақала
* [[2012]] жыл [[тамыздың 6]] - 150 000 мақала
* [[2012]] жыл [[қарашаның 29]] - 200 000 мақала.
||
||
* [[2011]] жыл [[қыркүйектің 25]]  - барлық өңдеулердің саны 500&nbsp;000
* [[2012]] жыл [[шілденің 9]]  - барлық өңдеулердің саны 1&nbsp;000&nbsp;000
* [[2013 жыл]] [[тамыздың 19]] - барлық өңдеулердің саны 2 000 000
* [[2016 жыл]] [[27 ақпан]] - барлық өңдеулердің саны 2 500 000
|}

== Халықаралық Түркі тілдес Уикипедиялар конференциясы ==
[[2012 жыл]]дың 20 - 21 сәуірінде [[Қазақ ұлттық университеті|әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті]]нде тілдес елдер уикипедияшыларының конференциясы өтті. Шараға [[Қазақстан]], [[Түркия]], [[Әзірбайжан]], [[Өзбекстан]], [[Түрікменстан]], [[Қырғызстан]], [[Башқұртстан]], Саха (Якутия) елдері уики-қауымдастықтарының, сонымен қатар «Wikimedia Foundation», «Creative Commons», «Open Software Foundation» секілді халықаралық қозғалыстар мен ұйымдардың және «Google» компаниясының өкілдері қатысты.<ref>{{cite web | lang=kk | url=https://meta.wikimedia.org/wiki/Түркі_тілді_Уикимедиа_конференциясы | title=Түркі тілді Уикимедиа конференциясы | publisher=Wikimedia META WIKI}}</ref>

== Логотиптер ==
<gallery caption= perrow="5" widths="160px" heights="130px">
Сурет:Wikipedia-logo-v2-kk.png|<font color="grey">ресми логотипі</font>
Сурет:Kazakh Wiki-logo-100000.png|<font color="grey">100 000 мақала</font>
Сурет:Kazakh Wiki-logo-TWC.png|<font color="grey">2012 жылы сәуірдің 20-21 аралығында өткізілген [[:meta:Turkic Wikimedia Conference 2012|түркі тілдес Уикипедиялардың конференциясына]] байланысты шыққан логотипі</font>
Сурет:Kazakh Wiki-logo-200000.png|<font color="grey">200 000 мақала</font>
Сурет:Kazakh Wiki-logo-11 year.png|<font color="grey">Қазақша Уикипедияға 11 жыл</font>
Сурет:KazWiki-2million-edit-logo.png|<font color="grey">2 миллион өңдемеге арналған логотип</font>
</gallery>

== Қазақ Уикипедиясына құйылған кітаптар==
[[Сурет:Kazenc.jpg|нобай|Қазақ энциклопедиясының өзінің материалдарын CC BY-SA лицензиясы аясында жариялауға рұқсат бергені жөніндегі хаты]]
* «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9 - 50 000 мақала
* Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
* Қазақ телевизиясы, Энциклопедия, "ҚазАқпарат" Алматы, 2009 1-т, ISBN 978-601-03-0070-5
* Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. — Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2
* Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Сөздік-Словарь». ISBN 9965-822-57-3
* Қаржы-экономика сөздігі. — Алматы: ҚР Білім және ғылым министрлігінің Экономика институты, «Зияткер» ЖШС, 2007. ISBN 978-601-215-003-2
* Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1
* Тараз энциклопедиясы.
* Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық /В. Усиков, Т. Казановская, А. Усикова, Г. Зөбенова. 2-басылымы, өңделген. — Алматы: Атамұра, 2009 жыл. ISBN 9965-34-934-7
* Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Ғылымтану. Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын- Павлодар: ҒӨФ «ЭКО», 2006 жыл. ISBN 9965-808-78-3
* ISBN 9965-09-033-5 Тұрсын Қ., Нұсқабайұлы Ж. Теледидар сөздігі – тележурналист анықтамалығы. Оқу құралы. –Алматы, «Білім», 2001. – 380 бет.
* Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, Мектеп, 2002 жыл.
* Қазақстан Республикасының Ғылым Энциклопедиясы
* Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет. ISBN 5-7667-8188-1 ISBN 9965-16-512-2
* Пульмонология терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. Алматы: Ана тілі. 1996. ISBN 5-630-00473-5
* Қаныш Сатпаев. Энциклопедия / Бас редактор Б.Ө.Жақып. — Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]», 2011 жыл. ISBN 9965-893-74-8
* Геология терминдерінің сөздігі. Н. Сейітов, А. Абдулин. — Алматы: Қазақстан, 1996, 368 бет. ISBN 5-615-01738-4
* Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8
* Бес жүз бес сөз.— Алматы: Рауан, 1994 жыл. ISBN 5-625-02459-6
* Стоматология терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. – Алматы, Қазақстан, 1991. ISBN 5-615-00789-3
* Патологиялық анотомия терминдерінің орысша – латынша – қазақша түсініктеме сөздігі.- Ақтөбе. ISBN 9965-437-40-8
*Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл. ISBN 9965-822-54-9
* Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Информатика және компьютерлік техника / Жалпы редакциясын басқарған түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5
* Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл. ISBN 9965-822-54-9
* Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Информатика және компьютерлік техника / Жалпы редакциясын басқарған түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5
* Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы: Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан даму институты, 1998 жыл, 509 бет. ISBN 5-7667-2616-3
* Мұнай және газ геологиясы терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. Жалпы редакциясын басқарған Қазақстанға еңбегі сіңген мұнайшы — геологтар Т.Н. Жұмағалиев, Б.М. Куандықов, 2000. — 328 бет.
* Қаржы-экономика сөздігі. — Алматы: ҚР Білім және ғылым министрлігінің Экономика институты, «Зияткер» ЖШС, 2007. ISBN 978-601-215-003-2
* Банк терминдері мен ұғымдарының қазақша-орысша сөздігі. / Ғ. Сейіткасымов, Б. Бейсенғалиев, Ж. Бекболатұлы — Алматы: Экономика, 2006 жыл. ISBN 9965-783-20-9
* Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2
* Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік / профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006.
* Русско-казахский толковый географический словарь. Под общей редакцией академика АН КазССР, проф. С. К. Кенесбаева и кандидата филол. наук А. А. Абдрахманова. Алма-Ата, Изд-во «Наука», 1966, стр. 204. (Академия наук Казахской ССР. Институт
* Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9
* Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. — Алматы: Атамұра, 2006 жыл. ISBN 9965-34-515-5

== Дереккөздер ==
<references/>

==Сыртқы сілтемелер==
{{commonscat|Kazakh Wikipedia|Қазақша Уикипедия}}
* [http://stats.wikimedia.org/RU/TablesWikipediaKK.htm Қазақша Уикипедиясының статистикасы]
* [http://www.wikistatistics.net/wiki/kk Қазақша Уикипедиясының статистикалық көрсеткіші]
* [http://kk.m.wikipedia.org/ Қазақша Уикипедияның мобильдік нұсқасы]
* [[File:F icon.svg|15px]] [http://www.facebook.com/KazakhWikipedia Қазақша Уикипедияның] [[Facebook]] әлеуметтік желісіндегі парақшасы

== Тағы қараңыз ==
* [[Қазақша Уикипедияның тарихы]]
* [[Қазақша Уикипедия/Статистика]]

{{Уикипедиялар}}
{{Түркі тілді Уикипедиялар}}

[[Санат:Түркі тілді Уикипедиялар]]
[[Санат:Қазақ тілді сайттар]]
[[Санат:Уикипедия бөлімдері]]
[[Санат:Қазақ тілі|*]]
[[Санат:Қазақша Уикипедия]]
[[Санат:Қазақша энциклопедиялар]]
[[Санат:Қазақстан интернеті]]
[[Санат:Қазақстан ғылымы]]