Ойыс

Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет

Ойыс – құрлықтың мұхит деңгейінен төмен жатқан бөлігі, барлық жағынан тұйықталған, ортасына қарай шұңғыма.<ref>Қазақ энциклопедиясы 7- том</ref> Ойыс тектоникалық, карстық, эрозиялық болып бөлінеді. Кейде Ойыс термині "қазаншұңқыр", "депрессия", "тектоникалық", "майысу" терминдерінің синонимі ретінде колданылады.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, Мектеп, 2002.</ref> Мұхит түбіндегі тар әрі терең Ойыс терең сулы шоңғалдар деп аталады. Тектоникалық ойыс – тектоникалық қозғалыстар әсерінен; карстық ойыс – карст облыстарында ойылып түсу нәтижесінде; эрозиялық ойыс – өзен эрозиясының әрекетінен пайда болады. Құрлықтағы ең терең ойыс – Турфан ойысы (–154 м, Қытай). Мұхит түбіндегі ойыс – шұңғыма деп аталады. Ең терең мұхит ойысы – Мариана шұңғымасы (–11022 м). Қазақстанда Қарақия (–132 м), Қауынды (–57 м), Қарынжарық (–52 м), т.б. ойыстар бар.

Ішкі сілтемелер

Сыртқы сілтемелер

Дереккөздер

<references/>

{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:||}}}}

{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:|[[Санат:Еш медиа файлы жоқ мақалалар/{{{1}}}]]|}}}}


{{#ifeq:|Үлгі

| Бұл үлгі мақалаларды автоматты түрде Үлгі:C қосады. {{#ifeq:Ойыс|Документация||}}{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}} |{{#if:||{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}}}} }}