Ж

Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет

Үлгі:Қазақ әліпбиі (кирил)

Ж, ж — кириллицаға негізделген әліпби әрпі.

Тіл алдының таңдайға жуықтауынан жасалатын ұян дауыссыз дыбысты белгілейтін әріп. Ж-нің жалаң (спирант), қосынды (аффрикат - "дж") түрлері бар. Аффрикат Ж-нің қазақ тілінде дербес фонемалық мәні жоқ, ол - спирант Ж-нің нұсқасы. Сөз ішінде (Ж( дыбысы іргелес қатаң дыбыстың ықпалымен "ш" дыбысына ұқсас естіледі, бірақ жазылуда бұл ескерілмейді. Мысалы, айтылуы - Дошан, жазылуы - досжан. Түркі тілдерінің көпшілігінде "Ж" орнына "й" дыбысы айтылады (жол - йол, жас - йаш).

"Ж" қазақ тілінің байырғы сөздерінің аяғында өте сирек кездеседі (лаж, мұқтаж т.б.).

Транскрипциясы

Ж кирил әрпі латын тілдерін транскрипциясында түрлі жазылады: чех, словак, словен, хорват тілдерінің жазбаларында Ž әрпі, поляк тілінде - Ż нұсқасы; роман тілдерінде - G немесе J , в герман тілдерінде — диграф zh (ағыл.) немесе sh (нем.) т.б.<ref> Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 4 том</ref><ref>Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962</ref>.

Кодтар кестесі

Код Регистр Ондық
код
16-лық
код
8-дік
код
Екілік код
Юникод Бас 1046 0416 002026 00000100 00010110
Кіші 1078 0436 002066 00000100 00110110
ISO 8859-5 Бас 182 B6 266 10110110
Кіші 214 D6 326 11010110
KOI 8 Бас 246 F6 366 11110110
Кіші 214 D6 326 11010110
Windows 1251 Бас 198 C6 306 11000110
Кіші 230 E6 346 11100110

HTML жүйесінде бас әріп «Ж»-ны &#1046; немесе code>&#x416;</code>, ал кіші «ж» әріпін - &#1078; немесе &#x436; деп белгілейді.

Дереккөздер

<references/> Үлгі:Commons