Денали

Денали — Солтүстік Америкадағы ең биік шың (6193 м).

Географиялық орны

Аляска таулы үстіртінде орналасқан.

Геологиясы, жер бедері

Сурет:Denali high camp.jpg

Мак-Кинлидегі биік таулы лагерь (2001 ж.)

Гранитті жыныстан тұрады. Шыңды мәңгі қар мен мұздық басып жатыр. Мұнда Денали ұлттық саябағы орналасқан. Ол 1896 жылдан бастап 2015 жылға дейін ресми түрде Мак-Кинли, АҚШ президенті Уильям Мак-Кинлидің есімімен аталып келді. 2015 жылдың 30 тамызында Ақ Үй шешімімен тарихи атауы қайтарылды. Атабаск тілінде денали биік, асқар деген мағынаны білдіреді.

Тауды алғашқы бағындырғандар

Сурет:HudsonStuck.jpg

Хадсон Стак (1913 ж.)

• Полярлық зерттеушi Фредерик Кук 1906 жылы қыркүйекте Деналиді бiрiншi болып бағындырды. Ол өз шығуы туралы есептеу нәтижесiн қалдырды. Оның аты бiрақ Роберто Пиримен дискредитациялаған.
• Ресми болып бiрiншi шығу 1913 жылдағы қасиеттi Хадсон Стактiң экспедициясының қатысушысы Уолтер Харпердікі есептеледi.
• Ресейлiк альпинист Олег Банарьлер, Виктор Афанасьев және Валерий Баговты 2006 жылда Руфьлер мұздығы бойынша өттi және Кука бiрiншiлiктерiн растады.
• 1932 жылда тауға көтерілуде екi қатысушы апатқа ұшыраған.
• 2002 жылда Деналиге ресейлiк альпинисттерiнiң шығуы Матвей Шпароның басшылығымен болған. Оның қайталанбаушылығы -11 альпинистiң арасында шаңғы қойылған креслолардағы екi мүгедек болатын. <ref>Қазақ энциклопедиясы</ref>