Гравитациялық коллапс
Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет
Гравитациялық коллапc — (гравитация және лат. collapsus - әлсіреген, құлаған) - массасы денелердің гравитациялық күштердің әсерінен апаттық түрде шашпың сығылуы. Массасы Күн массасынан 2 еседен артық жұлдыздардың эволюциясы. Гравитациялық коллапспен аяқталуы мүмкін. Мұндай жұлдыздар, ішкі ядр. отыны таусылған соң, өздерінің мех. орнықтылығын жоғалтады да, үлкен жымдамдықпен центрге қарай шапшаң қысыла бастайды. Егер жұлдыздардың ішкі қысымы гравитациялық коллапсты тоқтаста, онда мұндай жұлдыздардың орталық бөлігінде нейтрондық жұлдыздар түзіледі. Ал сыртқы қыбаған айырылған нейтрондық жұлдыздар жаңа жұлдыздардың туындауы түрінде байқалады. Алайда, егер жұлдыздардың радиусы гравитациялық радиустың мәніне дейін кешірейсе, онда ешқандай күш жұлдыздардың одан әрі сығылуына кедергі жасай алмайды. Сөйтіп, жұлдыздар қара құрдымға айналады.
