Вирусты гепатит Д

Вирусты гепатит Д (ВГД) – РНК-геномды дельтавирустармен шақырылатын, парентральды жолмен тарайтын, бауырды зақымдайтын, көбінесе қолайсыз аяқталатын жедел немесе созылмалы вирусты инфекция.

Этиологиясы

Қоздырғышы Deltavrrus тұқымдасының РНҚ-геномды вирусы: сфера тәрізді, бір жіпті сақина тәрізді РНК-сы бар, спецификалық антиген (HD-an) және сыртқы қабықшасы бар, сыртқы ортаға төзімді болып келеді.

Эпидемиологиясы

Ауру көзі-ауру адам немесе тасымалдаушы. Тарау жолдары: парентральды, вертикальды (трансплацентарлы) болып табылады. Ауруға бейім топтары: гемофимиямен ауыратындар, қанмен жұмыс істейтін медицина қызметкерлері, нашақорлар саналады. Ауырғаннан кейінгі иммунитет тұрақты, ұзақ иммунитет қалыптасады.

Патогенезі

Вирус қан арқылы бауыр гепатоциттеріне жетеді. Мұнда оның репликациясы өтеді → вирус гепатоциттерге тікелей цитопатогендік әсер етеді → HDV пен HBV бірге түскенде коинфекция дамиды → HDV қабаттасқанда суперинфекция дамиды → нәтижесінде жедел вирусты гепатит Д дамиды → некроздық өзгерістер немесе цирроздық өзгерістер қалыптасу тән

Патологиялық анатомиясы

• жедел түрінде бауырда айқын некроздану байқалады
• созылмалы түрінде бауырды белсенді қабыну өзгерістерімен қатар циррозды белгілер байқалады

Клиникалық көрінісі

ВГД-ның 2 түрі белгілі:

1. коинфекция-жедел аралас гепатит
2. суперинфекция- созылмалы В-инфекция үстінен жедел Д гепатит

ВГД-да мынандай клиникалық жіктелу қолданылады:

Түрі	Ауырлығы	Ағымы
Клиникалық көрінісімен: сарғаю фулминантты сарғаюсыз Клиникалық көрініссіз: субклиникалық вирус тасымалдаушы	жеңіл (10%) орташа (45%) ауыр (25%)	Жедел Созылмалы

Сурет:PDB 1a92 EBI.jpg

ВГД қоздырғышының дельта-антигені

Сарғаю алды кезең. Ұзақтығы орташа 5 күн. Бұл кезде байқалады: астеновегетативтік синдром, артралгия, кейде интоксикациялық синдром, диспепсиялық бұзылыстар, гепаталгия

Суперинфекция Hb sAd тасымалдаушылықта қалыптасса, жедел вирусты Д гепаттиті дамиды:

• қысқа инкубациялық мерзім (3-4 апта)
• қысқа продромальды (сарғаю алды) кезең
• жедел басталуы (жоғары температура, артралгия, гепаталгия, экзантема т .б.).
• сарғаю кезеңінде интоксикация синдромы айқын өршиді
• бауыр мен көкбауыр ұлғаяды
• кейбіреуінде ісіну- асциттік синдромы дамиды
• өту бағыты-толқын тәрізді

Асқынулары

Бауырдың клеткалық жедел жетіспеушілігі (БКЖ І,ІІ дәрежесі-прекома, БКЖ ІІІ, ІУ дәрежесі-кома).

Диагностикасы

• клиникалық белгілер
• лабораториялық зерттеулер
• иммунологиялық сынамалар
• анти ВГД, анти ВГД-zdM-ды анықтау)
• спецификалық емес (биохимиялық)
• трансаминозалар, билирубин т.б.

Дифференциальдық диагностикасы

• жедел вирусты гепатит В
• созылмалы BVB-ң өршу кезеңімен
• өт жолдарының ауруларымен

Емі

• госпитализация
• күн тәртібі – төсектік режим
• диета №5 дастархан
• патогенетикалық ем
• симптоматикалық ем
• этиотропты ем

Ауру соңы

• коинфекцияда:
• сауығу (75%)
• летальды (25%)
• созылмалы гепатит
• бауыр циррозы қалыптасады (сирек)
• суперинфекцияда:
• сауығу (сирек)
• летальды
• созылмалы гепатит, бауыр циррозы қалыптасу (70%)

Шығару ережелері

• клиникалық сауығу
• биохимиялық көрсеткіштердің қалыптасуы

Алдын алуы

• парентральды тарау жолдарына қарсы профилактикалық шаралар
• В гепатитке қарсы жасалатын вакцина.

Тағы қараңыз

Вирусты гепатит А

Вирусты гепатит В

Әдебиеттер

• Семенов С. И. Кривошпакин В. Г. Саввин Р. Г. Индеева Л. Д., Павлов Н. Н. Хронические вирусные гепатиты B, C, D в условиях Крайнего севера. Якутск, Триада, 2003. — 120 с.
• Микробиология. В.Д.Тимаков,В.С.Левашев,Л.Б.Борисов.

• Микробиология7 Вербина Н. М., Каптерёва Ю. В.

• “Жұқпалы аурулар” А.Қ. Дүйсенова