Асимптоталық жіктеу

Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет

Асимптоталық жіктеу - берілген функцияны жинақсыз қатар түрінде көрсету. Дәлірек айтқанда - <math>\sum_{k=0}^\infin</math> Φk(x)=Φ0(x)+Φ1(x)+...+Φk(x)... қатары f(x) функциясының x→a(немесе x→∞ т.с.с.) aсимптоталық жіктеу деп аталады, егер f(x)~φ0(x),f(x)-φ0(x)~φ1(x),...,f(x)-φ0(x)-φ1(x)-...-φk(x)~φk+1(x),...болса. Мұндағы α~β символы <math>\lim_{x\rightarrow0}</math>α/β=1 болатынын және қатардың Sk(x)=φ0(x)+φ1(x)+...+φk(x) дербес қосындысы f(x) функциясы үшін (f(x)-Sk+1(x))/(f(x)-Sk(x))- қателер қатынасының, x→a нөлге ұмтылатындағы мағынасында, дәлдігі жоғары асамптоталық өрнек болатындығын көрсетеді. Асимптоталық жіктеу толық анықтау қиын болған жағдайда, әдетте, оның алғашқы бірнеше мүшелерін салы. Гармоникалық қатардың алғашқы n мүшесінің қосындысы Qn~1+1/2+1/3+...+1/n үшін aсимптоталық жіктеу Qn~lnn+C+1/2n -1/12n2 форлмуласы арқылы анықталады. Мұндағы С - Эйлер тұрақтысы <math>(\lim_{x\rightarrow\infin}(\sum_{k=1}^n\frac{1}{k}-\ln{n})=C=0.577215...)</math> Кей жағдайда aсимптоталық жіктеу деп оның төмендегі дербес түрін айтады: f(x)~a0+a1/x+a2/x2+...+ak/xk+...; (x→∞) мұндағы аk = <math>\lim_{x\rightarrow\infin}x^k</math>. f(x)-a0-a1/x-...-ak-1/xk-1</sup>. Асимптоталық жіктеу, әсірссе оның жоғарыда көрсетілген типі, кешен талдау пәнінде де қоланылады.<ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Математика / 0-71 Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын — Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007 жыл. - 192 б. ISBN 9965-08-339-8</ref>

Дереккөздер

<references/> {{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:||}}}}

{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:|[[Санат:Еш медиа файлы жоқ мақалалар/{{{1}}}]]|}}}}