Қопару жұмыстары бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''Қопару жұмыстары'''<ref name="source1>Қазақ энциклопедиясы</ref> – ''[[Қопарғыш Заттар|қопарғыш заттардың]]'' күшімен орындалатын жұмыстар. Қопару жұмыстары тау-[[кен]] ісінде, құрылыста, [[су]] шаруашылығында, металлургияда, [[ауыл шаруашылығы]] мен орман шаруашылықтарында, [[мұнай]] және [[газ]] өндірісінде қолданылады. Қопару жұмыстары негізінен тау-кен ісінде кең тараған. Жер беті және жер асты жұмыстарында шпурлық, ұңғымалық және камералық заряд әдістері жиі қолданылады. Шпурлық заряд әдісі – тау қазбаларына қопару жүргізгенде және қалыңдығы шағын (10 метрден аспайтын) кендерді уатып алуда қолданылады. Ұңғы-малық заряд әдісі – қалыңдығы 6 – 8 метр артық кендерді уатып алуда тиімді. Бұл әдістің негізгі артықшылығы: еңбек өнімділігі жоғары; ұңғыманың 1 метр ұзындығына келетін уатылған көлемі шпурмен салыстырғанда әлдеқайда көп және мұнымен байланысты бұрғылау жұмысының көлемі аз және қауіпсіз. Камералық заряд әдісі – кен өндірісінде өте көлемді, қатты кендерді бұзу және жер астындағы қуыстарды жою мақсатында қолданылады. Бұл әдіспен өте қатты кенді уатуға және үлкен [[тау]] жыныстарын бірақ қопаруға болады. Қопару жұмыстарында зарядтарды [[от|отпен]], [[электр]] тогымен және детонациялаушы шнур арқылы қопаруға болады. Отпен қопару үшін капсюль-детонатор мен от жүргізгіш шнур қолданылады. Қопару кезінде от шнурдың ішінен жүріп отырып капсюль-детонаторға келеді де, алдымен бірінші одан кейін екінші детонаторларды қопарады. Электр арқылы қопарғанда электрдетонаторлар, электр тогын беретін [[машина|машиналар]], өлшегіш приборлар және электр тогын жүргізетін сымдар қолданылады. Детонациялаушы шнурмен қопарғанда зарядтың ішіне капсюль-детонатор немесе электрдетонатор салынбайды, тек шнурдың зарядқа салынатын ұшы бір-екі рет түйіледі. Сондықтан бұл әдісті “капсюльсіз қопару” деп те атайды және ең қауіпсіз әдіске жатады. 



==Пайдаланған әдебиетттер==
<references/>
{{stub}}
{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Химия]]