Қалижан Нұрғожаұлы Бекхожин бетінің бастапқы мәтінін қарау

[[Сурет:Қалижан Бекхожин.TIF|thumb|right|200px|]]
'''Қалижан Нұрғожаұлы Бекхожин'''(15.12.[[1913 жыл]], [[Павлодар]] қаласы, [[Павлодар облысы]] - 2.10.[[1990 жыл]], [[Алматы]] қаласы) - ақын, драматург, аудармашы, [[Қазақстан]]ның халық жазушысы (1986), мемлекеттік сыйлықтың иегері.<ref>Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса - Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл</ref>

* [[Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті (ҚазҰПУ)|Қазақ педагогикалық институтын]] бітірген (1938). 
* [[Ұлы Отан соғысы]]на қатысқан. 
* 1938 жылдан соғысқа аттанғанға дейін Қазақстан [[комсомол]]ы ОК-нің баспасында, [[Қазақстан жазушылар одағы]]нда, [[Тіл білімі институты|Тіл және әдебиет институтында]], соғыстан кейін Тіл және әдебиет институтында, [[Қазақстан жазушылар одағы]]нда жұмыс істеді.
* 1949 жылдан шығармашылық жұмыста болды. Алғашқы лирикалық туындыларында замандастарының қиындыққа толы күрделі өмірін жырлады.<ref>“Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6</ref>

== Абаймен сырласу ==
''«Абаймен сырласу»'' (''«Қазақ әдебиеті», 1972, 18 ақпан'') атты өлеңіңде Бекхожинұлы ақынның қазақ әдебиет тарихындағы орны мен маңызына тоқталады. Бүгінгі поэзиямыздың жай-күйін талқылаған ақындар жиынын тілге тиек ете келіп, қабырғадағы суреттен қараған [[Абай Құнанбайұлы|Абайға]] сұрақ қояды:
<poem>
''«- Абай аға,
''Дауымыз жақпады ма?
''Мұрамыз жоқ
''Өзіңдей баптануға -
''Жыр шіркінді
''Түйдектеп жазамыз да
''Асығамыз
''Жарыла мақтануға».
</poem>
Бұдан кейін жазық далада асқар таудай болып дара тұрған, даналық биігіндей Абайдың дарабоз даңқы мадақталады. 
''«Абаймен сырласу»'' елеңінің мәні мұнымен ғана тәмәмдалмайды. Бекхожин қазіргі заман поэзияға ауыр жүк артып отырғанын ескерте келіп, бізге бір емес, жүз Абай қажеттігін мойындайды. Ол Абай жөнінде бірнеше мақала жазған. Оның Абай аудармаларын сөз ететін 
* «Лермонтов және Абай» (''«Социалистік Қазақстан», 1939 ж., 15 қазан''),
* '' «Абай және Крылов» («Сталин туы», 1939, 15 тамыз)'' деген мақалалары жарияланған.
* '' «Абай және біздер» («Лениншіл жас», 1939, 23 маусым),
* «Ақын, жыраулар өнері - халқымыздың қасиетті қазынасы» («Қызыл ту», 1945, 30 қаңтар),
* «Абай - гуманист» («Ленин туы», 1945, 21 шілде;
* «Жаңа ауыл», 1954, 19 тамыз),
* «Қазақ ағартушылары туралы соны деректер» («Қазақстан мұғалімі, 5 мамыр),
* «Толғанта беретін тақырыптар» («Қазақ әдебиеті», 1959, 10 көкек),
* «Қазақ халқының ұлы ақыны - Абай» («Коммунист», 1940, № 9)'' тағы басқа мақалаларында абайтану мәселесі жан-жақты сөз болады.
* '' «Абай және абайшылар» («Екпінді», 1940, 28-29 мамыр)'' мақаласында Бекхожин әдебиетшілер [[Жиреншин Әбіш Мүсылманқұлұлы|Ә.Жиреншин]] мен Е.Ысмайыловтың'' «Социалистік Қазақстан»'' газетінде жарияланған (''1940, 6 маусым'') ''«Қазақ халқының ұлы ақыны»'' деген материалындағы жаңсақ пікірлерге тойтарыс береді. Бекхожин 6 класс оқушыларына арналған әдебиеттік оқу кітаптарына (''1941-1951'') арнап Абайдың өмірбаянын жазды.<ref>Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9</ref>
== Еңбегі ==
Бекхожинге ''«Менің замандастарым»'' кітабы үшін [[Қазақ КСР|Қазақ КСР- інің]] Абай атыңдағы Мемлекеттік сыйлығы берілді (1978). Өрен ұрпақты Отаншылдыққа баулу үшін "Жусан" поэмасын жазды. Кіршіксіз махабаттың адам жанын қанщама асқақтататын білгісі келген бозбала мен бойжеткен "Мариям Жагорқызын","Әппақнаманы" тауып оқиды.<ref>Әдебиет оқулығы 7 сынып Атамұра баспасы</ref> 
1938-1939 жылдары
* ''«Партизан Балтабай»'' ''(«Кек»),
* «Орман қызы»,
* «Ақсақ құлан»'' атты үш дастан жазған.
* ''«Орман қызы»'' Қазақстан Орталық комсомол комитеті жариялаған бәйгеде жүлде алған. 
* 1939 жылы аты шулы Кенесары, Наурызбайды мадақтайтын ''«Батыр Науан»'' атты поэма жазған, кейін 1950 жылдары осы поэмасы үшін қуғын көрген, кітаптарын шығаруға тыйым салынған.

==Дереккөздер==
<references/>

{{Bio-stub}}

[[Санат:15 желтоқсанда туғандар]]
[[Санат:1913 жылы туғандар]]
[[Санат:Павлодарда туғандар]]
[[Санат:2 қазанда қайтыс болғандар]]
[[Санат:1990 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Алматыда қайтыс болғандар]]
[[Санат:Ұлы Отан соғысының қатысушылары]]
[[Санат:Қазақстан ақындары]]
[[Санат:КСРО ақындары]]
[[Санат:XX ғасыр ақындары]]
[[Санат:Қазақстан жазушылары]]
[[Санат:Қазақстан драматургтері]]
[[Санат:Қазақстан халық жазушылары]]
[[Санат:XX ғасыр аудармашылары]]
[[Санат:Қазақстан мемлекеттік сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Абайтанушылар]]
[[Санат:Саяси қуғын-сүргін құрбандары]]
[[Санат:Еңбек Қызыл Туы орденінің иегерлері]]
[[Санат:Халықтар Достығы орденінің иегерлері]]
[[Санат:II дәрежелі Отан соғысы орденінің иегерлері]]