Электрмагниттік өріс импульсы бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''ЭЛЕКТРМАГНИТТІК ӨРІС ИМПУЛЬСЫ''' – электрмагниттік өрістің белгілі бір көлемдегі қозғалыс мөлшері; [[электромагнит|электрмагниттік]] өрістің [[динамика|динамикалық]] сипаттамасы. Эл.-магн. өріске орналасқан денеге мех. күштер әсер етеді. Мұндай әсер кезінде дене эл.-магн. толқындарды жұтады не олардың бағытын өзгертеді (шағылдырады, шашыратады, сындырады). Электрмагниттік толқындар сәулесін (мыс., жарықты) шығарған кезінде де дененің импульсы өзгереді. Э. ө. и-ның болатындығы жарық қысымы жөніндегі жүргізілген тәжірибеде (П.Н. Лебедев, 1899) анықталды. Эл.-магн. өрістің классик. теориясы, яғни Максвелл теңдеулері бойынша, Э. ө. и. кеңістікте:  (бірліктердің СГС жүйесінде) не  (бірліктердің халықаралық жүйесінде) көлемдік тығыздықпен таралады, мұндағы  – электр өрісі кернеулігі (Е) мен магнит өрісі кернеулігінің (Н) [[вектор|векторлық]] көбейтіндісі, с3108 м/с – вакуумдағы жарық жылдамдығы. Оның сан мәні: ЕН [[sіn]] формуласымен анықталады, мұндағы  – Е мен Н-тың арасындағы бұрыш. Эл.-магн. өрістің [[кванттық теория]]сы (қ. Кванттық электрдинамика) бойынша өрістің энергиясы мен импульсын тасушы сол өрістің кванты – фотондар болып есептеледі.  жиілігі бар фотонның ї-ге тең энергиясы, ї/с-ға тең импульсы болады, мұндағы ї – Планк тұрақтысы. Фотонның импульсы болатындығы көптеген құбылыстарда (мыс., Комптон эффектісі) байқалды.
{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Терминология]]
[[Санат:Физика]]