Мұхамбетқали Мұқанов бетінің бастапқы мәтінін қарау

Батыс Алашорданың мүшесі Мұқанов Мұхамбетқали Машқалиұлы Орал облысы, Орал уезі, Төменгі Барбастау болысы, Құлтай ауылында туған. Мұқамбетқали [[ел]] ішіндегі қоғамдық қызметке ерте араласты. Әсіресе, 1905 жылы 1-[[орыс тілі|орыс]] төңкерісі тұсында Б.Қаратаевтың өз елінің сауатты, пікірлі азаматы Әнжан Жұбаналиннің жанында жүріп, әлеуметтік іске қатысты. 1905 жылдың соңына қарай 1-[[Мемлекеттік дума|Мемлекеттік Думаға]] Жайық қазактарынан ұйытқы болды. [[Қазақ тілі|Қазақ]] даласындағы тұңғыш саяси ұйым - [[« [[Қазақ тілі|Қазақ]] конституңиялық- демократиялық партиясын»]] құру, оның бағдарламасын әзірлеу ісіне атсалысты. 1905 жылдың [[желтоқсан]]ында [[қазақ кадеттер партиясы]] ресімделген бес облыстың ([[Ақмола]], [[Семей]], [[Торғай]], [[Орал]] және [[Жетісу]] ) Орал қаласындағы делегаттық съезін ұйымдастырушылардың бірі. Осы басқосуда Б.Қаратаев, Ғ.Бердиев, Х.Досмұхамедұлы, М.Рақымберлиев, Ы.Тоқберлиновпен бірге партияның 9 адамнан тұратын Орталық комитетіне кірді.<br />
1910 жылдар шамасында Қараоба болысының төрағасы Жайтілеу Арғыншиевтің орнына М.Мұқанов болыс болып сайланды. 1917 жылы [[сәуір]]де өткен 1-[[Орал облысы|Орал облыстық]] [[қазақ]] съезінде інісі Есқали Мұқанов Жайық сырты қазақтары комитетіне мүше, ал М.Мұқанов 1-Қараоба болысы жер басқармасының төрағасы Әбдіхалық Нысановқа орынбасар болып сайланды. 1917 жылы [[шілде]]де Ойыл болысында өткен 2-Орал облыстық қазақ съезіне және [[Жайық сырты қазақтары]] [[жер]] басқармасы жиналысына қатысты. 1918 жылы [[мамыр]]да Жымпитыда өткен 4-Орал облыстық қазақ съезінде Қараоба, Барбастау, Бөрлі, Кіндікті, Қарағаш атырабындағы отырықшы қазақ ауылдары атынан Ойыл облыстық Уақытша үкіметінің (Ойыл уәлаяты үкіметі) мүшелігіне сайланды. Алайда 1918-1919 жылдары [[ақ казактар]] мен [[Қызыл армия]]ның алма-кезек жеңісі мен жеңілістері тұсында екі жақтан да табылды. Ал 1919 жылы [[маусым]] айында К.Есенғалиев басқарған [[Алаш]] милиция отряды Бұлақсай ауылында М.Ипмағамбетов, С.Бекмағамбетовпен бірге М.Мұқановты да тұтқындады. Жымпитыға әкелінген соң Батые Алашорда басшылығы алдыңғы екі тұтқынды Ойыл түрмесіне жөнелтіп, М.Мұқановты босатты.<br />
Мұндай жағдайлар ақ казактар мен болыневиктер текетірескен аумалы- төкпелі кезеңде қазақ қайраткерлері қолданған белгілі бір әдіс-амалдан хабар береді. Бұған Батые Алашорда таратылғаннан кейін М.Мұқановтың Батыc Алашорда жауапты қызметкерлері қатарында Орынбор қаласына әкелінгені қоcымша дәлел 1920 жылы ақпан айынан бастап [[Қазақ тілі|Қазақ]] өлкелік халық ағарту комиссариатында байланые қызметкері. Мұхамбетқали Мұқановтың бұдан кейінгі тағдыры белгіеіз.<ref>« Алаш» қозғалысы. Алматы, 2008. ISBN 9965-32-715-7</ref>
==Дереккөздер==
<references/>
{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Алаш қозғалысы]]
[[Санат:Тұлғалар]]