Мысық немесе сібір сорғышы бетінің бастапқы мәтінін қарау

[[Сурет:Opisthorchis viverrini 2.jpg|thumb|300px|Мысық немесе сібір сорғышы]]

'''Мысық немесе Сібір сорғышы''' ({{lang-la|Opisthorchis felineus}})- [[описторхоз]] ауруын қоздырушы паразит. Ол адамдар мен үй жануарларының [[бауыр]]ында, [[өт қабы]]нда, [[ұйқы безі]]нде кездеседі. Описторхоз негізінен сібір өзендерінің жағалауындағы аударда кең тараған.

==Морфофизиологиялық ерекшеліктері==
Сібір сорғышының денесінің ұзындығы 4-13мм. Денесінің ортасында тарымдалған жатыр, содан кейін дөңгелек аналық безі және денесінің артқы бөлімінде екі аталық безі орналасқан.

==Тіршілік циклы==
Мысық немесе сібір сорғышының түпкілікті қожайыны болып адамдар және балықтармен қоректенетін жыртқыш сүтқоректлер саналады.
Ішінде [[мерацидий]]і бар жұмыртқа суға түседі, оны молюск жұтса оның ішегінде жұмыртқадан [[мирацидий]] шығады. Бауыр жасушаларында мирацидий [[спороциста]]ға айналады. Спороцистада партеногенез жолымен [[редий]], ал одан [[церкария]]лар дамиды. Церкарий моллюскі денесінен суға өтеді де балық денесіне енеді. Балық денесінде ол теріасты жасушаға және бұлшықеттерге өтіп, қос қабықшамен қапталып [[метацеркария]]ға айналады. Егер түпкілікті қожайындар піспеген балық етін жесе паразиттің метацаркарийін жұтады, ал ол асқорыту жолында қабықшадан босанып өт жолына, бауырға енеді де ересек формаға [[марита]]ға айналады.
Сонымен, сібір сорғышының дамуына 2 аралық қожайын алмастыру арқылы жүреді. Оның біріншісі үшін инвациялық сатысы- жұмыртқа, екіншісі балық үшін церкарий; ал түпкілікті қожайын үшін метацеркарий саналады.

==Патогендік әсері==
Описторхоз қатал ауру, ол кейде дүние салуға алып келеді. Паразиттредің көптеп жиналуы өттің ағуын болдырмайды, бауыр циррозына алып келеді. Ауруды анықтау фекалияны микроскоп арқылы зерттеумен шектеледі.

==Алдын алу шаралары==
Балықты жақсы пісіріп не қуырып жеу және санитарлық ағарту жұмыстарын ұйымдастыру.

==Дереккөздер==
<references/> 
* “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
* "Медициналық биология және генетика"/Бас редактор С.А.Әбилаева, Е.О.Қуандықова- Алматы-Шымкент, 2004

{{wikify}}

[[Санат:Биология]]
[[Санат:Медицина]]
[[Санат:Медициналық биология]]


{{stub}}