Моногибридтік будандастыру бетінің бастапқы мәтінін қарау

[[File:Mendelian inheritance 3 1.png|thumb|281x281px|(<span lang="KZ">1)Доминантты және
рецессивті фенотиптерді мұралануды бейнелейтін үлгі. (</span><span lang="KZ">2)Ата-ананың
әрқайсысы доминантты немесе рецессивті белгіге қарасты гомозиготалы. </span>
<span lang="KZ"> I ұрпақ
мүшелерінің барлығы гомозиготалы және бәріне ортақ фенотипқа ие.</span>
(<span lang="KZ">3)II  ұрпақ  фенотипі жағынан
доминантты және рецессивті белгілердің сандық ара қатынасы 3:1-ге тең болып
өзгергенін көрсетеді II.</span>]]
<span lang="KZ">'''Моногибридті
будандастыру '''</span>— <span lang="KZ">бір-бірінен тек 1 ген аллельдері ғана жауап беретін альтернативті
белгілер жұбымен өзгешеленетін түрлерді будандастыру</span>.

<span lang="KZ">Моногибридті
будандастыруда зерттелетін моногендік мұралану </span>— <span lang="KZ">пайда болуына басқа түрлері
[[аллель]] деп аталатын 1 ген жауап беретін белгілерді мұралану.</span>

<span lang="KZ">Қағида бойынша
моногибридті будандастыру екі аллель арасындағы қатынастың доминанттылығын
анықтау үшін қолданылады. Мысалы, сәйкес келетін белгілер бойынша гомозиготалы
2 өсімдікті [[будан]]дастырғанда бірі сары тұқымды өсімдік (доминантты белгі), ал
екіншісі жасыл тұқымды өсімдік (рецессивті белгі) болса, бірінші ұрпақтан
алынған будандардың барлығы сары тұқымды болады, себебі, сары тұқымдардың
аллелі жасыл [[тұқым]]дардікінен басым.</span>

== <span lang="KZ">Мысалдары</span> ==
<span lang="KZ">Моногибридті
будандастырудың мысалдарына [[Грегор Мендель]] жасаған тәжірибелерді жатқызуға
болады. Өз тәжірибелерінің бірінде,  асбұршақтың тұқымдарының
сары және жасыл түсті екі сортын алып будандастырған.</span>

== <span lang="KZ">Нәтижесі</span> ==
<span lang="KZ">Бірінші [[ұрпақ]]тағы
[[моногибрид]]ті будандастырудың нәтижесі </span>— <span lang="KZ">бірінші ұрпақтың біркелкі болуы. Қызыл және ақ гүлді асбұршақты будандастырғанда
бірінші  будандық ұрпақтың барлығы қызыл гүлді болып, ақ түс байқалмады.
Осы [[зерттеу]]лердің нәтижесінде Менделдің бірінші заңы — бірінші будандық
ұрпақтың белгілерінің біркелкі болу заңы қалыптасты. Мұны бірінші ұрпақ
будандарының біркелкілік заңы немесе толық доминанттылық заңы деп те атайды.</span>

[[Санат:Биология]]