Ерден Нығметұлы Әзірбаев бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''Ерден Нығметұлы Әзірбаев''' (''12.7.1912, [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Жәнібек ауданы]] [[Сайқын]] станция – 14. 1.1975, [[Алматы]] қаласы'') – химикалық ғылымның докторы (1961), [[профессор]] (1962), [[Қазақстан Ғылым Академиясы]]ның [[корресподент]] мүшесі (1962), [[Қазақ КСР|Қазақ КСР-інің]] еңбек сіңірген ғылыми қайраткері (1969). [[Саратов университе]]тін (1933), [[Ленинград университеті]]нің аспирантурасын (1937–1940) бітірген. 1933–1934 жылы [[Саратов]] крекинг зауытында, 1934–1935 жылы [[Орал педагогикалық институты]]нда жұмыс істеп, осында химикалық кафедрасын ұйымдастырды. 1935 жылдан [[ҚазМУ|ҚазМУ-да]] (қазіргі [[ҚазҰУ]]) [[ассистент]], [[доцент]], кафедра меңгерушісі, декан (1940–1954), 1954–1958 және 1964–1975 жылы [[Химикалық ғылымдары институты]]нда лаборатория, бөлім меңгерушісі болды. 1958–1964 жылы [[Қазақстан ғылым академиясы|Қазақстан Ғылым Академиясының]] [[Химия-металлургия]] институтының директоры қызметін атқарды. Негізгі ғылыми еңбектері [[көмір]], [[мұнай]], [[ацетилен]], органикалық қосылыстар, изиол. активті заттар химиясына, [[нәзік]] органикалық қосылыстар синтезіне арналған. Әзірбаев органика синтез саласында ацетиленнің жаңа туындыларын және оның изомерлерін зерттеді. Алғаш Қарағанды көмірінен кокс алу мүмкіндігін анықтады. Медицинада ісікке карсы қолданылатын «[[Глиофен]]», ауыл шаруашылықтында өсімдік өсуін тездететін «[[Акпинол]]», «[[Фоспинол]]» препараттарын тапты. 81 авторлық куәлік алған. [[Еңбек Қызыл Ту]], «[[Құрмет Белгісі]]» (1945) ордендерімен және медальдармен марапатталған.
<ref name=source1>Қазақ энциклопедиясы</ref>

== Дереккөздер==
<references/>

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Тұлғалар]]


{{stub}}