Ауыр атлетика бетінің бастапқы мәтінін қарау

[[File:Bundesarchiv Bild 183-1986-0706-018, Leonid Taranenko.jpg|thumb|200px|Ауыр атлетика]]
'''Ауыр атлетика'''<ref>Жолымбетов Ө.Ш., Құлназаров А.К., Спорт терминдерінің түсіндірме сөздігі. – Алматы, Қазақша-орысша, ISBN 9965-822-48-4</ref>
— әр түрлі салмақ дәрежелерінде ауыр зат ([[штанга]], [[гір тастары|гір]]) көтеріп, күш сынасатын спорт түрі. Ауыр атлетикадан ең алғашқы жарыс [[1860 жыл]]ы [[АҚШ]]-та өтті. [[Олимпиялық ойындар|Олимпиада ойындарының]] бағдарламасына [[1896 жыл]]ы енгізілді. Ауыр атлетикадан [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты|әлем]] ([[1898 жыл]]дан), [[Еуропа]] ([[1896 жыл]]дан) чемпионаттары өткізіледі. Ауыр атлетика бойынша халықаралық жарыстар штанга көтерудің екі тәсілі (жұлқа және сілке көтеру) бойынша, 52 кг-нан басталатын 10 салмақ дәрежесіндегі спортшылар арасында өтеді. Жұлқа көтеру кезінде штанга кідіріссіз бірден жоғары көтеріледі. Сілке көтеруде штанга алдымен кеудеге алынып, содан кейін жоғары көтеріледі.

[[Халықаралық ауыр атлетика федерациясы]]ның ([[1920]]) [[Қазақстан]] [[1993 жыл]]дан мүше. Қазақстанда ауыр атлетика бойынша алғашқы чемпионат [[1937 жыл]]ы өткізілді. Қазақстан спортшылары ірі жарыстарға [[1954 жыл]]дан қатысады. [[Теміртау]]лық [[Юрий Зайцев]] ([[Жазғы Олимпиадалық Ойындар 1976|1976, Монреаль]]), [[шахтинск]]ілік [[Виктор Мазин]] ([[Жазғы Олимпиадалық Ойындар 1980|1980, Мәскеу]]), [[ақмола]]лық [[Храпатый Анатолий Михайлович|Анатолий Храпатый]] ([[Жазғы Олимпиадалық Ойындар 1988|1988, Сеул]]), [[қызылорда]]лық [[Илья Ильин]] ([[Жазғы Олимпиадалық Ойындар 2008|2008, Бейжің]]) ауыр атлетикадан Олимпиада чемпиондары атанған.
<ref>Балалар Энциклопедиясы, II- том</ref>

==Салмақ категориялары==
Ереже бойынша салмақ өлшеу рәсімі жарыс бір немесе екі сағат алдында өткізіледі. 2008 жылдың желтоқсан айына қара ауыр атлетикадан келесі салмақ категорияларда жарыстар өткізіледі:

{| class="wikitable"
!style="width:10em"|Еркектер
|style="width:7em"| 56&nbsp;кг дейін
|style="width:7em"| 62&nbsp;кг дейін
|style="width:7em"| 69&nbsp;кг дейін
|style="width:7em"| 77&nbsp;кг дейін
|style="width:7em"| 85&nbsp;кг дейін
|style="width:7em"| 94&nbsp;кг дейін
|style="width:7em"| 105&nbsp;кг дейін
|style="width:7em"| 105&nbsp;кг жоғары
|-
!Әйелдер
| 48&nbsp;кг дейін
| 53&nbsp;кг дейін
| 58&nbsp;кг дейін
| 63&nbsp;кг дейін
| 69&nbsp;кг дейін
| 75&nbsp;кг дейін
| 75&nbsp;кг жоғары
| <center>—</center>
|-
|}

;Еркектер

{| class="wikitable"
!style="width:12em"|Категория
!style="width:8em"|1905–1913
!style="width:8em"|1913–1946
!style="width:8em"|1947–1950
!style="width:8em"|1951–1968
!style="width:8em"|1969–1976
!style="width:8em"|1977–1992
!style="width:8em"|1993–1997
!style="width:8em"|с 1998
|-
!align=left|Аса жеңіл салмақ
|align=center|—
|align=center|—
|align=center|—
|align=center|—
|align=right|52&nbsp;кг дейін
|align=right|52&nbsp;кг дейін
|align=right|54&nbsp;кг дейін
|align=center|—
|-
!align=left|Жеңілірек салмақ
|align=center|—
|align=center|—
|align=right|56&nbsp;кг дейін
|align=right|56&nbsp;кг дейін
|align=right|56&nbsp;кг дейін
|align=right|56&nbsp;кг дейін
|align=right|59&nbsp;кг дейін
|align=right|56&nbsp;кг дейін
|-
!align=left|Жартылай жеңіл салмақ
|align=center|—
|align=right|60&nbsp;кг дейін
|align=right|60&nbsp;кг дейін
|align=right|60&nbsp;кг дейін
|align=right|60&nbsp;кг дейін
|align=right|60&nbsp;кг дейін
|align=right|64&nbsp;кг дейін
|align=right|62&nbsp;кг дейін
|-
!align=left|Жеңіл салмақ
|align=right|70&nbsp;кг дейін
|align=right|67,5&nbsp;кг дейін
|align=right|67,5&nbsp;кг дейін
|align=right|67,5&nbsp;кг дейін
|align=right|67,5&nbsp;кг дейін
|align=right|67,5&nbsp;кг дейін
|align=right|70&nbsp;кг дейін
|align=right|69&nbsp;кг дейін
|-
!align=left|Жартылай орта салмақ
|align=right|80&nbsp;кг дейін
|align=right|75&nbsp;кг дейін
|align=right|75&nbsp;кг дейін
|align=right|75&nbsp;кг дейін
|align=right|75&nbsp;кг дейін
|align=right|75&nbsp;кг дейін
|align=right|76&nbsp;кг дейін
|align=right|77&nbsp;кг дейін
|-
!align=left|Орта салмақ
|align=center|—
|align=right|82,5&nbsp;кг дейін
|align=right|82,5&nbsp;кг дейін
|align=right|82,5&nbsp;кг дейін
|align=right|82,5&nbsp;кг дейін
|align=right|82,5&nbsp;кг дейін
|align=right|83&nbsp;кг дейін 
|align=right|85&nbsp;кг дейін
|-
!align=left|Жартылай ауыр салмақ
|align=center|—
|align=center|—
|align=center|—
|align=right|90&nbsp;кг дейін
|align=right|90&nbsp;кг дейін
|align=right|90&nbsp;кг дейін
|align=right|91&nbsp;кг дейін
|align=right|94&nbsp;кг дейін
|-
!align=left|Ауыр салмақ
|align=right|80&nbsp;кг жоғары
|align=right|82,5&nbsp;кг жоғары
|align=right|82,5&nbsp;кг жоғары
|align=right|90&nbsp;кг жоғары
|align=right|110&nbsp;кг дейін
|align=right|100&nbsp;кг дейін
|align=right|99&nbsp;кг дейін
|align=right|105&nbsp;кг дейін
|-
!align=left|Бірінші ауыр салмақ
|align=center|—
|align=center|—
|align=center|—
|align=center|—
|align=center|—
|align=right|110&nbsp;кг дейін
|align=right|108&nbsp;кг дейін
|align=center|—
|-
!align=left|Аса ауыр салмақ
|align=center|—
|align=center|—
|align=center|—
|align=center|—
|align=right|110&nbsp;кг жоғары
|align=right|110&nbsp;кг жоғары
|align=right|108&nbsp;кг жоғары
|align=right|105&nbsp;кг жоғары
|-
|}

==Ішкі сілтемелер==
*[[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты]]

== Дереккөздер==
<references/>

[[Санат:Ауыр атлетика]]


{{sport-stub}}

[[ang:Ȝearƿung (indryhtu)#Strengþuȝearƿung]]