Ас содасы

Сурет:Sodium bicarbonate.jpg

Натрий бикарбонаттың ұнтағы

Сурет:SodiumBicarbonate.svg

Химиялық формуласы

Ас содасы NaHCO₃ немесе Қос көмір қышқыл натрий, немесе Натрий бикарбонаты - ақ түсті, кристалды ұнтақ. Усыз, өрт қауыпсыз, жарылу қауыпсыз.

Химиялық қасиеттері

Натрий бикарбонаты - қөмір қышқылының қышқыл натрий тұзы. Молекулярлық массасы  — 84,00.

Қышқылдармен әрекеттескенде - тұз бен көмір қышқылы түзеледі. Көмір қышқылы бірден көміртек оксиді (IV) мен суғы дейін ыдырайлды:

<math>\mathsf{NaHCO_3 + HCl \rightarrow NaCl + H_2CO_3}</math>

<math>\mathsf{H_2CO_3 \rightarrow H_2O + CO_2\uparrow}</math>

Тұрмыста көбіне осы реакция сірке суымен қолданылады. Нәтижесінде натрий ацетаты түзеледі:

<math>\mathsf{NaHCO_3 + CH_3COOH \rightarrow CH_3COONa + H_2O + CO_2\uparrow}</math>

60 °C температурасында ас содасы натрийдің карбонаты, көміртек газы мен суға ыдырайды:

<math>\mathsf{2NaHCO_3 \xrightarrow{60-200^\circ C} Na_2CO_3 + H_2O + CO_2\uparrow}</math>

Қолдануы

Сурет:Household Soda 0456.jpg

Ас содасы

Медицинада, химиялық өнеркәсібінде, тамақ өнеркәсібінде т.б. қолданылады.

Дереккөздер

• Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 1 том