Зат мөлшері. Авогадро саны. Молярлық масса
Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет
Химия ғылымында сандык. қатынастар жиі колданылады. Мысалы, затта канша молекула бар, ал молекулаларда қанша атом болады деген сұрақтардың шешімін табу үшін химияда «моль» деген түсінік қолданылады.
| Зат формуласы | C | Сu | H2O | CO2 |
|---|---|---|---|---|
| ν, моль | 1 | 1 | 1 | 1 |
| Құрылымдық бірлігі | атом | молекула | ||
| N | 6,022*1023 | 6,022*1023 | ||
| Mr' | 12 | 64 | 18 | 44 |
| M, г/моль | 12 | 64 | 18 | 44 |
| m, г | 12 | 64 | 18 | 44 |
Моль - зат мөлшерінің өлшемі, ол ν ("ню") грек әрпімен белгіленеді. Сендер физика курсынан «Авогадро саны» деген түсінікпен таныссыңдар: Үлгі:Math = Үлгі:Nobr
| <math>M=\frac{m} {n}</math> |
| <math>n=\frac{M} {m}</math> |
| <math>m={M}\cdot {\nu}</math> |
| <math>\nu=\frac{N}{N_A} </math> |
| <math>N={\nu}\cdot {N_A} </math> |
Кез келген заттың 1 молінде Авогадро санындай құрылымдық бірліктер (атом, молекула) болады. Олай болса «моль» дегеніміз Авогадро санындай құрылымдык бірлігі бар зат мөлшері.
Олай болса 64 г мыста, 18 г суда, 44 г көмірқышкыл газындағы құрылымдық бөлшектердің саны 12 г көміртекте болатын атомдар сандарымен бірдей, сондықтан моль дегеніміз - құрамында 12 г көміртекте болатын атомдар санына тең құрылымдық бөлшектер (атомдар, молекулалар) болатын заттың мөлшері.
Заттың 1 молінің массасын молярлық масса деп атайды, ол М әрпімен белгіленеді, өлшемі г/моль. Оның сандық мәні салыстырмалы молекулалық массаға тең.<ref>Химия: Жалпы білім беретін мектептің сыныбына арналған оқулық. Усманова М.Б., Сақариянова Қ.Н. –Алматы: Атамұра, 2009. - 216 бет. ISBN9965-34-887</ref>
Дереккөздер
<references/>
{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:||}}}}Үлгі:Chem-stub
