Спорт аяқкиімдері бетінің бастапқы мәтінін қарау

[[Сурет:Adidas Conductor High Olympics 1988 re-edition sneakers.jpg|[[Adidas]] Conductor Hi|thumb]]'''Спорт аяқкиімдері''', спорттың әртүрімен шұғылда нуға қажетті [[аяқкиім]]. Спорттық аяқкиімді дайындайтын маталар барлық негізгі практикалық және гигиеналық төмендегі талаптарды қанағаттандыруы тиіс: жылуды сыртқа аз шығарады, қуысы мен ылғал тартқыштығы жеткілікті, терді буға айналдыруды қамтамасыз ететіндей және қажетті иілімділігі болуы керек.
[[Сурет:Figure-skates-1.jpg|thumb|150px|]]Спорттық аяқкиім арнайы қалыптарда тігіледі, оның түрі жаттығу уақытында аяқтың басын тығыз қамтуды қамтамасыз етеді. Спорттық аяқкиім жоғары бетін дайындау бөліктердің мүмкіндігінше аз болуы қарастырады, мұның өзі тігістерді азайтады. Ақпен тікелей жанасатын беліктерде тегістелмеген тігістер, кедір-бұдырлар, бедерлер, бүрме-бүгелер болмауы керек. Спорттық аяқкиім [[баулар]], [[резеңке]] немесе т.б. көмегімен аяққа тығыз бекітіледі. Спорттық аяқкиімнің тірегіштері мен беліктері - ірілері, ішкі диаметрі 4 мм-ден жоғары; баулар - әдеттегі аяқкиімге қарағанда қалыптың формасын іріктей алумен қол жеткізілетін, едәуір ұзын және берік болады.Спорттық аяқкиім үстінің иілгіштілігімен, аяқкиімнің кейбір түрлерінде ұзартылған ұшы мен қатты сірінің арқасында жоғары қалпын сақтаумен өзгешелөнеді. Табандағы бұдырлар былғарыдан, металдан және пластмассадан жасалуы мүмкін. Олар футболшыларды көгал бетінде, әсіресе дымқыл және жауынды ауа райы жағдайында сырғанап кетуден сақтайды, [[альпинист|альпинистерге]] мұзды және қарлы құлама беткейлермен жүруге, өрмелеуге, ал жеңіл атлеттілерге - арнайы жолдарда жүгіруге және т.с.с. мүмкіндік береді. Аяқты сақтау үшін спорт аяқкиім көптеген құрылымдарында теріден, металдан немесе жұмсақ резеңкеден дайындалған арнайы [[Амортизатор|амортизаторлар]] (супинаторлар) қарастырылған. Спорттық аяқ- киімнің өзге де спорттық керек- жарақтармен: [[Коньки|конькимен]], [[Шаңғы|шаңғымен]] және шаңғы бекіткіштермен және т.б. үйлестіре пайдаланса оның құрылымы табан ізінің тиісті сырт пішімі сақталуын қарастырды. Практикалық және гигиеналық түрғыдан алғанда спорт аяқкиімді күнбе-күн пайдалануға да болмайды. Спорт аяқкиімге тиісті күтім керек. Әр жаттығу мен жарыстан кейін оны шаңынан, лас заттардан тазартып, құрғату қажет (ауа райына қарамастан). Шаңғы және альпинистің аяқкиімі құрғатқаннан кейін арнайы матамен сүртіледі, майланады. Пайдалануға берілетін аяқкиімдер ([[Шаңғы|шаңғы]], [[коньки|конькидің]]) құрғақ және жақсы желдетілген белмедегі сөрелерде сақталады. Қазіргі уақытта спорт аяқкиімнің темендегідей түрлері кебірек таралған:
* [[Гимнастикалық туфлилер]];
* [[Жеңіл атлетикалық туфлилердің екі түрі]];
* [[Боксшылар мен балуандар бәтеңкелері ]];
* [[Футбол бәтеңкелері]];
* [[Велосипедшілер туфлиі ]];
* [[Мотоцикл жарыстары үшін етіктер]];
* [[Мәнерлеп сырғанау үшін бәтеңкелер]];
* [[Допты хоккей үшін бәтеңкелер]];
* [[Шайбалы хоккейшілердің бәтеңкелері ]];
* [[Саломшының аяқкиімі]];
* [[Тұғырдан секіру үшін бәтеңкелерді ]];
* [[Биік тауға шығатын альпинистердің бәтеңкелері]];
* [[Баскетбол, волейбол және теннис ойнау үшін аяқ киім]];<ref>Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: "Сөздік-Словарь". ISBN 9965-822-57-3 </ref>
== Дереккөздер == 
<references/>
{{wikify}}
{{stub}}	
[[Санат:Спорт]]