Зат мөлшері. Авогадро саны. Молярлық масса бетінің бастапқы мәтінін қарау

[[Химия]] ғылымында сандык. қатынастар жиі колданылады. Мысалы, затта канша молекула бар, ал молекулаларда қанша атом болады деген сұрақтардың шешімін табу үшін химияда «моль» деген түсінік қолданылады.

{|class="standard" width="40%" valign="center"
|-
|width="28%"|Зат формуласы
!align="center" width="18%"|C
!align="center" width="18%"|Сu
!align="center" width="18%"|H<sub>2</sub>O
!align="center" width="18%"|CO<sub>2</sub>
|-
|&nu;, моль
|align="center"|1
|align="center"|1
|align="center"|1
|align="center"|1
|-
|Құрылымдық бірлігі
|align="center" colspan="2"|атом
|align="center" colspan="2"|молекула
|-
|''N''
|align="center" colspan="2"|6,022*10<sup>23</sup>
|align="center" colspan="2"|6,022*10<sup>23</sup>
|-
|''M''<sub>r</sub>'
|align="center"|12
|align="center"|64
|align="center"|18
|align="center"|44
|-
|''M'', г/моль
|align="center"|12
|align="center"|64
|align="center"|18
|align="center"|44
|-
|''m'', г
|align="center"|12
|align="center"|64
|align="center"|18
|align="center"|44
|}

[[Моль]] - зат мөлшерінің өлшемі, ол '''&nu;''' ("ню") грек әрпімен белгіленеді. Сендер физика курсынан «[[Авогадро саны]]» деген түсінікпен таныссыңдар: {{math|''N''<sub>A</sub>}} = {{nobr|6,022 141 29(27){{e|23}} моль<sup>−1</sup>}}<br>
{|
|-
|<math>M=\frac{m} {n}</math>
|-
|<math>n=\frac{M} {m}</math>
|-
|<math>m={M}\cdot {\nu}</math>
|-
|<math>\nu=\frac{N}{N_A} </math>
|-
|<math>N={\nu}\cdot {N_A} </math>
|}

Кез келген заттың 1 молінде Авогадро санындай құрылымдық бірліктер (атом, молекула) болады. Олай болса «моль» дегеніміз Авогадро санындай құрылымдык бірлігі бар зат мөлшері.

Олай болса 64 г мыста, 18 г суда, 44 г [[көмірқышкыл газы]]ндағы құрылымдық бөлшектердің саны 12 г көміртекте болатын атомдар сандарымен бірдей, сондықтан моль дегеніміз - құрамында 12 г көміртекте болатын атомдар санына тең құрылымдық бөлшектер (атомдар, молекулалар) болатын заттың мөлшері.

Заттың 1 молінің массасын молярлық масса деп атайды, ол ''М'' әрпімен белгіленеді, өлшемі г/моль. Оның сандық мәні салыстырмалы молекулалық массаға тең.<ref>Химия: Жалпы білім беретін мектептің сыныбына арналған оқулық. Усманова М.Б., Сақариянова Қ.Н. –Алматы: Атамұра, 2009. - 216 бет. ISBN9965-34-887</ref>

==Дереккөздер==
<references/>

{{wikify}}


[[Санат:Химия]]


{{Chem-stub}}