Жер пайдалану құқығы бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''Жер пайдалану құқығы''' — жеке немесе заңды [[тұлға]]ның мемлекеттік меншіктегі жер учаскесін ақылы және ақысыз негізде мерзімсіз (тұрақты) немесе белгілі мерзім шегінде (уақытша) иелену және пайдалану құқығы. Жер пайдалану құқығының субъектілері болып азаматтар мен заңды тұлғалар есептеледі. [[Қазақстан Республикасы]]ның “[[Жер туралы]]” [[Заң]]ына (2001) сәйкес олар төмендегі топтарға бөлінеді:<br>1) мемлекеттік және мемлекеттік емес жер пайдаланушылар; <br>2) осы елдің азаматтары және азаматтығы жоқ адамдар; <br>3) тұрақты және уақытша жер пайдаланушылар; <br>4) бастапқы және кейінгі жер пайдаланушылар; <br>5) жеке және заңды тұлғалар.
<br>Тұрақты Жер пайдалану құқығы тек қана мемлекеттік жер [[пайдаланушы]]ларға беріледі, ол ешқандай мерзіммен шектелмейді. Оларға [[кондоминимум]] объектілеріндегі мүліктерді шаруашылық жүргізу құқығымен немесе оралымды басқару құқығымен иеленетін, ауыл шаруашылығы және орман шаруашылығы өндірісін жүзеге асыратын, қорғалатын табиғи аумақтар жерінде жер пайдалануды жүзеге асыратын заңды тұлғалар жатады. Уақытша Жер пайдалану құқығын қысқа мерзімді (5 жылға дейін) және ұзақ мерзімді (5 жылдан 49 жылға дейін) болып бөлінеді. Уақытша Жер пайдалану құқығын беру мерзімдері жердің нысаналы мақсатын ескере отырып тағайындалады. Мемлекеттік емес жер пайдаланушыларға Жер пайдалану құқығын беру жер учаскесін жалға беру шартының немесе өтеусіз уақытша жер пайдалану шартының негізінде жүргізіледі. Жер пайдалану құқығын беру, Жер пайдалану құқығын тапсыру, Жер пайдалану құқығының әмбебап құқықтық [[мирасқорлық]] тәртібімен ([[мұра]]ға қалдыру, заңды тұлғаны қайта ұйымдастыру) ауысуы арқылы Жер пайдалану құқығы пайда болады. Жер пайдалану құқығынан айыру азаматтық құқықтық мәмілелер ([[сатып алу]], [[сату]], [[сыйға тарту]], [[айырбастау]], т.б.) негізінде жүзеге асырылады. Жер пайдалану құқығын белгілі бір мерзімге басқа тұлғаға тапсыру жалдау немесе жерді өтеусіз уақытша пайдалану шартының негізінде жүргізіледі. [[Жалдау]] — бастапқы жер пайдаланушы өзінің Жер пайдалану құқығын иелігінен шығармай, өзіне тиісті учаскені өкілетті органға хабарлай отырып, басқа тұлғаға уақытша пайдалануға беретін жағдайда, ал өтеусіз уақытша пайдалану — [[келісімшарт]] негізінде пайда болады. Кейінгі жер пайдаланушының өз құқықтарын басқа жер пайдаланушыларға беру құқығы жоқ, ол уақытша жер пайдаланушы болып есептеледі. [[Шетелдік]]тердің, азаматтығы жоқ адамдардың және шетелдік заңды тұлғалардың, шет ел тұлғалары қатысатын біріккен [[кәсіпорын]]дардың жер учаскесін жалға алуына болады, бірақ олардың ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерін кейінгі жер пайдаланушыға беруге құқығы жоқ. 
<ref>[[Қазақ энциклопедиясы]],3 том</ref>
==Сыртқы сілтемелер==
[http://www.egov.kz/wps/portal/Content?contentPath=/library2/2_grazthdane/citizenry/registracya%20nedvizhimosti/addInfo/pravo%20zemlepolz&lang=kk Бір жылдан астам мерзімге жерді пайдалануға құқығы]
==Дереккөздер==
 <references/>

{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Құқық]]


{{stub}}