Судың минералдығы бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''Судың минералдығы''' - [[су]]да еріген қатты бейорганикалық (минералдық) заттардың (иондар мен [[Коллоидтар|коллоидтер]] түріндегі) жалпы салмақтық мөлшері. [[Минерал]]дылықтың түрлері және нақты шамасы (дәрежесі) болады.
==Минералдық дәрежесі ==
Судың минералдығының дәрежесіне г/дм3 немесе мг/дм3-мен берілетін, төмендегідей шамалардың бірі жатады: 
*тәжірибелік жолмен анықталған қүрғақ (қатты) қалдық; 
*иондардың қосындысы; минералдық заттардың қосындысы; есептеп шығарған құрғақ қалдық. Минералдылықтың өзгешелігі судың химиялық типімен анықталады.
Судың минералдығының мөлшеріне қарай табиғи сулар: 
*өте тұщы (0,2 г/дм3-ге дейін)
*тұщы (0,2—1,0 г/дм3)
*ащы (1-10 г/дм3)
*жай тұзды (10-35 г/дм3)
*өте тұзды (35-50 г/дм3)
*жай тұздық (50-75 г/дм3)
*тұздық (75- 150 г/дм3)
*тұзға қаныққан (150-330 г/дм3)
*тұзға өте қаныққан (330 г/дм3-ден астам) болып ажыратылады.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет.
ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
</ref>
==Химиялық құрамы бойынша==
Жер асты суы химиялық құрамы бойынша басым аниондары мен каиондарының негізінде жіктемеленеді.Басым аниондары бойынша бөлінген судың ең көп таралған кластары мыналар: гидрокарбонатты {НСО ~ >25%-экв.), сульфатты (іSO42 >25%-экв), хлоридты (СГ >25%-экв.), күрделі құрамды
(сульфатты-гидрокарбонатты, хлоридті-гидрокарбонатты, т.б.)Егер суды жіктеген кезде түздардың құрамы туралы деректер иайдаланылса, онда гидрокарбонатты-кальцийлі, гидрокарбонатты- [[магний]]лі, [[Сульфаттар|сульфатты]]-[[кальций]]лі, хлоридті-кальцийлі және т.б. су бөлінеді. Осылайша, жер асты суын толық сипаттаған кезде оның жалпы минералдану дәрежесі бойынша класы және басым аниондары мен катиондары бойынша типі көрсетіледі. Мысалы, ТМД-ның суропалық бөлігіндегі тереңде жатқан сулы горизонттарды сипаттаған кезде, олардың жалпы минералдылығы 270-350 г/л, құрамы бойынша хлоридті-натрийлі және хлоридті-натрийлі-кальцийлі тұздықтардан тұратыны көрінеді. Жер қыртысының жоғарғы қабаттарында жалпы жағдайда анық білінетін тік бағыттағы гидрохимиялық белдемділік анықталады. Жоғарыдан төмен қарай су мына ретпен орналасады: идрокарбонатты, сульфатты, ал ең соңында хлоридті су белдемдері.<ref>Байбатша Ә.Б.Жалпы геология (Жер динамикасы): Оқулық.Алматы: ҚазҰТУ. -364 б. Сурет- 132. Кесте-30. Әдебиеттер тізімі 15 атay. ISBN 987-601-228-001-2</ref>

==Дереккөздер==
<references/>
[[География]]

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Геология]]