Ұлытау кеңесі

Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет

Ұлытау кеңесі — 1752 ж. Ұлытауда болған үш жүз өкілдерінің жиыны. 1750 ж. Жоңғарияда Лама-Доржының билік басына келуі өзара қырқысқан күрестің қайтадан тұтануына әкеп соқты. Бұл күресте жеңіліс тапқан Даваци жиендері Әмірсана мен Байнджурмен 1751 ж. көктемде қазақтарға қашып келіп, абақ-керейлердің билеушісі Қожаберген батырды паналады.Лама-Доржы қазақ билеушілерінен өзінің саяси бақталастарын қайтарып беруді талап етті. 1752 жылдың жазында ордада Орта жүз бен Ұлы жүз батырлары мен рубасыларының құрылтайы болып, онда Абылай және батырлардың көпшілігі Давациді қолдауды жақтады. Бұл шешімді қабылдау кезінде содан аз уақыт бұрын елшілікті бастап Жоңғарияда болып қайтқан және Лама-Доржы жағдайының әлсіздігін жақсы білген Төле би шешуші рөл атқарды. Қазақтардың Давациді беруден бас тартқанына ашуланған Лама-Доржы Орта жүзге Сайын-Бөлек пен Шадыр басқарған әскер жіберді. Жоңғарлар Орталық Қазақстанда көшіп жүрген үйсін, уақ және керейлердің қоныстарына шабуыл жасады. 3 мыңнан астам қазақ тұтқынға алынып, орасан көп мөлшерде мал мен мүлік қолға түсірілді. Бұған жауап ретінде Абылай Сайын-Бөлекке қарсы Давациді жіберді, оған Қожаберген басқарған абақ-керейлердің жасағын және қазақ ұлыстарында тұтқында жүрген барлық жоңғар жауынгерлерін қосып берді. Сонымен бірге ірі ауқымды соғысқа дайындық басталды, қазақ ауылдары асығыс Тобыл мен Обағанға көшіріліп, қазақ жасақтары Торғай өз-нде жиналатын болып белгіленді.

Ciлтемелер :

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, IX том

{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:|[[Санат:Еш медиа файлы жоқ мақалалар/{{{1}}}]]|}}}} {{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:||}}}}