Жазылбек Қуанышбаев

Үлгі:Тұлға Жазылбек Қуанышбаев (1896 —1986)<ref>Тарихи тұлғалар. Танымдық - көпшілік басылым. Мектеп жасындағы оқушылар мен көпшілікке арналған. Құрастырушы: Тоғысбаев Б. Сужикова А. – Алматы. “Алматыкітап баспасы”, 2009 ISBN 978-601-01-0268-2</ref> - шопан, малшы-селекционер, 2 мәрте Социалистік Еңбек Ері (1948),(1958). 1896 жылы 29 наурызда Жамбыл облысы (қазіргі Оңтүстік Қазақстан облысы), Көктерек ауылында туған.

Еңбек жолы мен жетістігі

• 1930 жылдан "Кеңес" мал серіктігі құрылғанда алғашқылардың бірі болып кіріп, қой бағады.
• 1936-1957 жылдары Көктерек, Айдарлы совхоздарында аға шопан болып, қажырлы еңбек көрсетеді:
  • 1936 жылы таңдаулы малшылар қатарында Алматыда ашылған Қазақстан ауыл шаруашылығы көрмесіне қатысады. Осы сапардан оралысымен ол [мал] тұқымын асылдандыру жүмысына кіріседі. Жергілікті қылшық жүнді қойды қаракөл қойымен будандастыру ісін жүргізеді. Ұлы Отан соғысынан кейін, тоқтап қалаған бұл селекция жұмысын қайтадан жалғастырып, жаңа қой тобы — қүнды елтірі беретін қаракөл қойын өсіреді. Одан төл алу және оның елтірісінің сапасын жақсарту көрсеткіші жылдан жылға өрлей береді:
  • 1947 жылы әр 100 саулықтан 130 қозы алады. Осы еңбегі үшін 1948 жылы Социалистік Еңбек Ері атағы беріледі
  • өндірілген қаракөл елтірілері халықаралық жәрмеңкелерде (Дели, Бухарест, Познань, Нью-Йорк қалаларында) және аукциондарда өте жоғары бағаланды;
  • 1957 жылы бағымындағы әр 100 қойдан ең жоғарғы, рекордтық көрсеткіш -145 қозы өсірді. Әр қойдан алынған жүн мөлшері де 3,3 кг-ға өседі. Осы үздік табысы үшін 1958 жылы екінші рет Социалистік Еңбек Ері атағы беріледі.
• 1957-1965 жылдары қаракөл өсірушілікті дамыту жолының бастамашысы болады.
• Екі мәрте Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің депутаты болып сайланды.
• СОКП XII съезі және колхозшылардың Бүкілодақтық үшінші съезінің делегаты болды.
• 1962 жылы заңды еңбек демалысына шықса да 1965 жылы жаңа отар қабылдап алып,152-ге дейін қозы өсірген.

Наградалары

• 2 мәрте Ленин ордені
• Алтын Жұлдыз ордені
• "Орақ пен Балға" алтын медалі
• 2 мәрте Социалистік Еңбек Ері (1948), (1958)
• Медальдер

Есімнен естелік

• 1960 жылы өзі еңбек еткен Жамбыл облысы, Шу ауданы, Бірлік ауылында қола бюсті орнатылған.
• Жамбыл облысы, Мойынқұм ауданының орталығы Мойынқұмда Жазылбек Қуанышбаев атындағы мұражай бар.

Тағы қараңыз

• Социалистік еңбек ерлері