Әмеңгер бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''Әмеңгер''' - көшпелі қазақ қоғамындағы некелік- отбасылық қатынас институттарының бірі. Әмеңгер деп қайтыс болған туған ағасының немесе інісінің жесіріне үйленген адамды айтады.<ref>Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2</ref>

Қазақтың ғұрыптық салтында үйленетін адамның жасы мен дәулеті, отбасылық жайы ескеріліп, кейде жесір әйелге тандау да беріледі. Алайда қайтыс болған жігіттің әкесі келініне әмеңгер  бола алмайды <ref>Дужан К. Свадебные обряды у киргизов Кокбектинского округа // СПб., 1855. №92</ref>.

Көшпелі ортада бұл ғұрыптың өзіндік әлеуметтік және шаруашылық маңызы болды. Расында да, жесір әйел панасыз қалмайды, ал жесірдің баласы шетқақпай көрмей, өз ағайын-туыстарының ортасында өседі, яғни, туысқандарына жат болмайды <ref>Баллюзек Л.Ф. Народные обычаи, имевшие, а отчасти и ныне имеющие в Малой Киргизской орде силу Закона // ЗООИРГО. Казань, 1871. Вып.2</ref>.

Балалы үйрек көлден кетпес, балалы әйел елден кетпес немесе әйел ерден кетсе де, елден кетпейді деген мақалдар осы жайтқа байланысты айтылса керек. Әмеңгер тек дәстүрлі некелік-отбасылық қатынас қана емес, бүкіл туыстық-рулық байланыстар жүйесінің де ілкімді нормаларының бірі болды <ref>Алтынсарин И.Таңдамалы шығармалар (құраст.: Б.С.Сүлейменов). Алматы: Қазақ ССР FA баспасы. 1955</ref>.

== Дереккөздер ==
<references/>

{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Терминология]]
[[Санат:Қазақ салт-дәстүрлері]]
[[Санат:Мәдениет]]


{{stub}}