Әл-Ғасрул-Жәдид бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''«Әл-Ғасрул-жәдид»'''('''«Жаңа ғасыр»''') - қоғамдық-саяси және әдеби-публицистикалық журнал. [[1904]]-[[1907]] ж. аралығында [[Орал]] қаласында шығып тұрған. Бастапқы кезде ол Оралдағы үшінші мешіт-медресе — «Мутыгия» шәкірттері шығарып тұрған «әл-Мағариф» газетінің (ұйымдастырушысы — осы медресе мүдәрисі, Мысырдағы әл-Азхар медресесінің түлегі Камаладдин Тухватуллин (Мутыги)) қосымшасы ретіңде қолжазба күйінде тарады. Кейін К.Мутыги журналды баспаханалық жолмен шығаруды ойлап, «Уралец» газетінің маңайына жиналған орыс социал-демократтарымен байланыс жасайды. [[1906]] ж. маусымда журналды шығаруға ресми рұқсат алады. 1904 ж. ол «Мутыгия» шәкірттерінің бірі [[Ғабдолла Тоқай]]ды [[Орынбор]]ға, «Вакыт» газетінің баспаханасына баспагерлік кәсіпті үйренуге жіберіп, өзі Қазандағы Кәрімовтер баспаханасынан арнаулы қаріптер жиынтығын алып келеді. 1906 жылдан бастап «Уралец» газетін шығаратын баспахананың құрал-жабдығын иеленіп, «Тәраккый» (Прогресс) баспаханасы деп атап, «әл-Ғасрул-жәдид» журналын шығаруға кіріседі. 1906 жылдың басында журналдың тасқа басылған нұсқасы баспадан шығады. Таза ағартушылық-танымдық бағыттағы жәдид идеяларын таратып, ұлттың рухани дамуын тежеуші фактор ретінде сопынық ағымға ымырасыз шүйліккен «әл-Ғасрул-жәдид» аз ғана уақыт ішінде Ресейдің 24 қаласына таралып, танымал басылымға айналды. Оқырмандардың бірі журнал хақында «Егер 20 ғ-дың символдары бу, электр, болат қорыту болса, түркі милләтінің айнасы — жаңа ғасырдың «Жаңа ғасыры» деп жазды. Журнал авторларының қатарында Р.Фәхретдин, Ф.Корими секілді түркі қайраткерлері болды. Сондай-ақ редакцияда Ахмедфарит Ширвани, Тоқай, Харрас Айдаров, Ғалиасқар Ғафуров, т.б. қаламгерлер қызмет істеді. 1907 ж. наурыз айында «Тәраккый» баспаханасының жаңашыл-жәдидтер иелігінен ескішіл-қадимшілер қолына өтуіне байланысты «Әл-Ғасрул-Жәдид» шығуын тоқтатты.<ref>Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002
ISBN 9965-607-02-8</ref>

==Дереккөздер==
<references/>

{{wikify}}

[[Санат:Журналдар]]


{{stub}}