С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті бетінің бастапқы мәтінін қарау

{{Университет
 |Аты                   = С. Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті
 |Қысқартылған аты      = '''''ҚазҰМУ'''''
 |Эмблемасы             = [[File:Logotype of Kazakh National Medical University.gif|200px]]
 |Сурет                 = [[Сурет:Main building, Kazak National Medical University.jpg|300px]]
 |Шынайы аты            = 
 |Халықаралық атауы     = Kazakh National Medical University named after S.D. Asfendiyarov 
 |Бұрынғы атауы         = [[1930 жыл|1930]]-[[1963 жыл|1963]] – Қазақ мемлекеттік медицина институты<br />[[1963 жыл|1963]]-[[1995 жыл|1995]] – Алматы мемлекеттік медицина институты<br />[[1996 жыл|1996]]-[[2001 жыл|2001]] – С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Мемлекеттік медицина университеті
 |Ұраны                 = {{lang-la|Erat. Est. Fuit.}} <br /> (Болған. Бар. Болады.)<ref>Ұран университеттің бас ғимаратының жоғарғы жағында және ҚазҰМУ-дың 85 жылдығына орай тұрғызылған колоннада жазылған</ref>
 |Құрылған жылы         = [[1930 жыл]] [[2 желтоқсан]]
 |Жабылған жылы         =
 |Қайта құрылған        =
 |Қайта құрылған жылы   =
 |Түрі                  = Ұлттық университет
 |Президенті            = 
 |Ғылыми жетекшісі      = 
 |Ректоры               = [[Айқан Ақанұлы Ақанов]]
 |Студенттер            = шамамен 11 000
 |Шетел студенттері     = 
 |Мамандар              = 1712
 |Бакалавриат           = 
 |Магистратура          = 140
 |Аспирантура           = 
 |Докторантура          = 52
 |Ғылым докторы         = 167
 |Профессоры            = 
 |Оқытушылар            = 
 |Орналасқан жері       = {{Қазақстан}}, [[Алматы|Алматы қаласы]]
 |Метро бекеті          = 
 |Кампус                = 
 |Мекенжайы             = 050000, [[Төле би атындағы көше (Алматы)|Төле би көшесі]], 84
 |Сайты                 =[http://kaznmu.kz Ресми сайты]
 |Марапаттары           = {{Еңбек Қызыл Туы ордені|түрі=ұйым}} 
 |lat_dir =  |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
 |lon_dir =  |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |CoordScale            = 
 |edu_region            = 
}}
'''С. Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті''' ('''ҚазҰМУ''', [[Бұқаралық ақпарат құралдары|БАҚ]] және мерекелік іс-шараларда «Бірінші медициналық» ({{lang-ru|Первый медицинский}}) ) — [[1930 жыл]]ы негізі қаланған<ref>[http://pharmnews.kz/news/kaznmu_im_s_asfendijarova_otmechaet_85_letie/2015-12-07-9096 КазНМУ им. С.Асфендиярова отмечает 85-летие] {{ref-ru}}</ref> [[Қазақстан]]дағы тұңғыш және жетекші<ref>[http://egov.kz/wps/portal/!utWCM/p/b1/04_Sj9Q1NDU2NjYwNzGy0I_Qj8pLLMtMTyzJzM9LzAHxo8zig7w8TZycDB0NLEzDjAwcTTydnYIDQoNdzAyBCiKRFRhYhjiDFLiHBTiZGRsYGBOn3wAHcDQgpD9cPwpVCRYXgBXgscLPIz83VT83KsfN0lPXEQA5_sZ1/dl4/d5/L0lDUmlTUSEhL3dHa0FKRnNBLzRKVXFDQSEhL2tr/ Қазақстанның медициналық ЖОО ұлттық (бас) рейтингі]</ref> медициналық [[жоғары оқу орындары]]ның бірі. [[ЮНЕСКО]]-ның Университеттердің Халықаралық анықтама кітабына ({{lang-en|International Handbook of Universities (IHU)}}) енгізілген жоғары оқу орындарының бірі<ref>[http://www.iau-aiu.net/content/international-handbook-universities International Handbook of Universities (IHU)].</ref>.

[[Санжар Жапарұлы Аспандияров|С. Ж. Асфендияров]] атындағы Қазақ ұлттық медицина университетінде Қазақстанның атақты ғалым-оқытушылары, [[Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы|ҚР Ұлттық ғылым академиясы]]ның, Ресей медицина ғылымдарының академиясы, Халықаралық академиялардың академиктері жұмыс істейді. Университеттің академиялық штатында 1712 мамандандырылған оқытушы, оның ішінде  [[Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы|ҚР Ұлттық Ғылым академиясының]] 6 академигі, 3 мүше-корреспонденті, 2 Ресей Ғылым академиясының академигі, 167 медицина ғылымдарының докторы, 454 ғылым кандидаты және доцент, 7 «ҚР Үздік оқытушысы» бар.

== ҚазҰМУ миссиясы ==

С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті – бұл шетелдік және отандық ғалымдарды кеңінен тартумен қоса әрдайым ғылыми әлеуетін арттыра отырып, медициналық және фармациялық білім беру біліктілік-бағыттау моделін жүзеге асыру арқылы фармация және денсаулық сақтау саласында бәсекеге қабілетті мамандарды көпсалалы дайындау бойынша [[Орта Азия]]да көшбасшы, инновациялы-бағытталған және әлеуметтік – жауапты университет<ref>[http://kaznmu.kz/rus/wp-content/uploads/2012/11/mission.jpg Университет миссиясы]</ref>
== Университет құндылықтары ==
С.Ж.Асфендияров атындағы ҚазҰМУ-дың барлық деңгейдегі білім алушыларының, қызметкерлерінің және оқытушыларының мінез-құлқын анықтайтын жеті негізгі құндылықтары ([[2014 жыл]]ы [[28 қаңтар]]да ҚазҰМУ Ғылыми кеңесінде бекітілген):<ref>[https://drive.google.com/file/d/0B4E2veUCKneCZWxXRUJNU3B6eTg/view Университет құндылықтары]</ref>
#'''Елге қызмет''' ({{lang-la|Servire}})
#'''Кәсіпке адалдық''' ({{lang-la|Officium}}) 
#'''Шаңырақ мәртебесі''' ({{lang-la|Honor}}) 
#'''Ұстаздарға ізет''' ({{lang-la|Veneratio}}) 
#'''Шәкіртке ілтипат''' ({{lang-la|Respectus}}) 
#'''Ұрпаққа ұлағат''' ({{lang-la|Successio}}) 
#'''Болашаққа ұмтылыс''' ({{lang-la|Objectare}})

== Тарихы ==
[[Сурет:Протокол №68 ЦИК.jpg|thumb|right|250px|Қазақ ОАК Президиум отырысының №68 Протоколы]]
[[Сурет:ҚазММИ 1930.png|thumb|right|250px|ҚазММИ ректоратының ғимараты, [[1930 жыл]].]]
[[Сурет:КСРО ЖК Президиумы. Грамота.jpg|thumb|right|200px|КСРО ЖК Президиумы грамотасы.]]
[[Сурет:Еңбек Қызыл Ту ордені. ҚазҰМУ. 1981.jpg|thumb|right|200px|[[Еңбек Қызыл Ту ордені]], 1981 жыл.]]
[[Алматы]]да медицина институтын ашу жайлы шешім [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР]] ХКК [[1930 жыл]]ы [[10 маусым]] күнгі «РКФСР қарамағындағы жоғары оқу орындарына 1930-1931 оқу жылына арналған қабылдау желісі, құрылымы мен контингенті» атты Қаулысымен қабылданды. Бұл қаулының қосымшасында «...Алматы. Медицина институты. Емдеу ісі. Қабылдау: 1930/1931 қыс – 100 адам» деген аса маңызды жазу жолдары болды. Бұл қаулы Қазақстанда медициналық институт ашу туралы алғашқы құжат болды. [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ КСР]] Денсаулық сақтау халық комиссариатының [[30 қараша]] [[1930 жыл]]ғы № 260 бұйрығымен медициналық институттың директоры болып [[1912 жыл]]ы Петербургтегі Әскери-медициналық академиясын бітіріп келген [[Санжар Жапарұлы Аспандияров]] тағайындалды.<ref name="Университет тарихы">[http://kaznmu.kz/rus/история-университета/ Университет тарихы]</ref>

[[1931 жыл]]ы институт штаты 5 профессор, 4 доцент, 13 ассистент және 2 оқытушыдан құралды. Профессорлар: [[Санжар Жапарұлы Аспандияров|С. Ж. Асфендияров]] (қоғамдық ғылымдар кафедрасының меңгерушісі), В. В. Авербург (гистология кафедрасының меңгерушісі), В. А. Захваткин (биология кафедрасының меңгерушісі), П. О. Исаев (морфология, кейіннен қалыпты анатомия кафедрасының меңгерушісі), Н. Н. Литвинова (химия кафедрасының меңгерушісі). [[1936 жыл]]ы институтты 66 түлек бітіріп шықты.<ref name=almaty>{{кітап|тақырыбы=Алматы. Энциклопедия|жауапты=Гл. ред. [[Манаш Қабашұлы Қозыбаев|М. Қ. Қозыбаев]]| орны= Алматы|баспасы = Қазақ Кеңес энциклопедиясының Бас редакторы|жыл = 1983|беттері=355—356|барлық беті=608|тиражы=60 000}} {{ref-ru}}</ref>.

Балалар дәрігерінің жетіспеушілігі [[1938 жыл]]ы педиатрия факультетінің ашылуына себепші болды. Факультеттің алғашқы деканы және ұйымдастырушысы Саратов университетінің медицина факультетінің түлегі А. И. Малинин болды.<ref name="Университет тарихы"/>

=== Соғыс жылдары ===
Соғыс жылдары институтты 2000 дәрігер аяқтады, солардың ішінде 75% (84 оқытушы және 262 студент) фронтқа аттандырылды. Қаһарман қазақ қызы [[Кеңес Одағының Батыры]] – [[Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова]] және артиллерия полкының командирі [[Владимир Семёнович Иванилов]] (қайтыс болғаннан кейін [[Кеңес Одағының Батыры]] атағы берілген) осы институттың түлектері. Университет оқытушыларының арасында 4 «Жауынгерлік Қызыл ту» орденінің, 59 «Қызыл жұлдыз» орденінің, 1 «[[Даңқ ордені|III дәрежелі Даңқ]]» орденінің ([[Елжан Құсайынұлы Мұхамеджанов]]) иегерлері бар.

Соғыс жылдары эпидемиялық қауіптің артуына байланысты [[1943 жыл]]ы институттың үшінші факультеті – санитарлық-гигиеналық факультеті ашылды.

=== XX ғасыр === 
Кейін студенттер саны артып, сәйкесінше факультеттер саны да арта бастады, мәселен [[1951 жыл]]ы фармация факультеті, ал [[1959 жыл]]ы стоматология факультеті ашылды. [[1981 жыл]]ы мамандарды дайындау ісіндегі және ғылымға қосқан үлестері үшін медициналық институт [[Еңбек Қызыл Ту ордені]]мен марапатталды. Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің [[11 қаңтар]] [[1989 жыл]]ғы №17 Қаулысымен институтқа С. Ж. Асфендияров есімі берілді.

;XXI ғасыр
ҚР Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтің 5 шілде [[2001 жыл]]ғы № 648 «Жекелеген мемлекеттік жоғары оқу орындарына ерекше мәртебе беру туралы»<ref>[http://normativ.kz/view/53797/ ҚР Президентінің Жекелеген мемлекеттік жоғары оқу орындарына ерекше мәртебе беру туралы" Жарлығының]</ref> Жарлығымен институт ''Қазақ ұлттық медицина университеті'' статусына ие болды.

[[2011 жыл]]ы С. Ж. Асфендияров атындағы ҚазҰМУ Ғылыми Кеңесінің шешіміне сәйкес, ректордың бұйрығымен [[10 мамыр]] [[2011 жыл]]ғы №291 бұйрығы негізінде, бұрыннан жұмыс істеп келе жатқан «Симуляция орталығы» [[Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы|ТМД]]-да теңдесі жоқ «Тәжірибелік дағдылар орталығы» болып қайта құрылды<ref>[https://strategy2050.kz/news/2924 АМСК жөніндегі халықаралық конференция қатысушылары ТМД-да теңдесі жоқ Тәжірибелік машық орталығына барды]</ref><ref>[http://pharmnews.kz/news/v_almaty_otkryt_novyj_medicinskij_centr_prakticheskikh_navykov_analogov_kotoromu_net_ni_v_odnoj_iz_stran_sng/2011-09-17-154  В Алматы открыт новый Медицинский центр практических навыков, аналогов которому нет ни в одной из стран СНГ] {{ref-ru}}</ref>. 2011 жылдың 16 қыркүйегінде салтанатты түрде ашылып, орталыққа атақты балалар хирургі, [[профессор]], АМК академигі, ҚР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, ҚазҰМУ түлегі — [[Қасен Қожақанұлы Қожақанов]] есімі берілді.

Тәжірибелік дағдылар орталығының құрылымына төмендегі бөлімшелер қарайды<ref>[http://kaznmu.kz/қасен-қожақанов-атындағы-тәжірбиелі/ Қасен Қожақанов атындағы Тәжірбиелік дағдылар орталығы]</ref>.
# Медициналық симуляция орталығы
# Коммуникативті дағдылар орталығы
# Фармацевтикалық дағдылар орталығы
# Тіс емдеу дағдылар орталығы
# Білімдер мен дағдыларды тәуелсіз бағалау орталығы.
# Апат медицинасы орталығы.
# Компьютерлік сынып

== Халықаралық ынтымақтастығы ==
ҚазҰМУ таяу және қиыр шетелдермен әріптестік келісім шарт орнатқан, солардың ішінде: Нагасаки Университеті ([[Нагасаки]], [[Жапония]])<ref>[http://www.nagasaki-u.ac.jp/en/international/agreements/index.html International Agreements on Academic Cooperation] {{ref-en}}</ref>, Азия-Тынық мұхиты университеті ([[Жапония]]), Parkway College (Сингапур), Перуджи Университеті ([[Перуджа]], [[Италия]]), Оңтүстік Дунай Университеті (Кремс, [[Аустрия]]); Қырғыз Мемлекеттік медицина Академиясы ([[Бішкек]], [[Қырғызстан|Қырғыз Республикасы]]), А. Богомольц атындағы Ұлттық медицина университеті ([[Киев]], [[Украина]]), Ұлттық фармация университеті (Харьков, [[Украина]]), И. Сеченов атындағы Мәскеу медициналық академиясы (Мәскеу, Ресей) және т.б. Жалпы алғанда университеті 27 мемлекеттің 102 жоғары оқу орындарымен және [[Жапония]], [[Германия]], [[Ресей|Ресей Федерациясы]] және [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] сияқты мемлекеттердің ғылыми және медициналық орталықтарымен байланыс орнатқан<ref>[http://kaznmu.kz/rus/wp-content/uploads/2014/07/СПИСОК-ПАРТНЕРОВ-УНИВЕРСИТЕТА-Июль-2014.docx ҚазҰМУ әріптестерінің тізімі]</ref>. Халықаралық университеттер бірлестігі ({{lang-en|International Association of Universities, IAU}})<ref>[http://www.iau-aiu.net/content/new-members-iau-0 New Members at the IAU] {{ref-en}}</ref>, Университеттердің Еуропалық Ассоциациясы ({{lang-en|European University Association (EUA)}})<ref>[http://www.eua.be/about/members-directory?country=118&p=2 EUA Members Directory] {{ref-en}}</ref> сияқты 9 халықаралық бірлестіктердің мүшесі. [[2013 жыл|2013]]-[[2014 жыл|2014]] оқу жылы бойынша әлемнің 14 мемлекетінен университетте 88 визитинг-профессор өз дәрісін берді. Университетте әлемнің 15 мемлекетінен студенттер білім алуда:
{{col-begin}}{{col-3}}
* {{мемлекет туы|Ауғанстан}}
* {{мемлекет туы|Израиль}}
* {{мемлекет туы|Иордания}}
* {{мемлекет туы|Ирак}}
* {{мемлекет туы|Иран}}
{{col-3}}
* {{мемлекет туы|Қырғызстан}}
* {{мемлекет туы|Қытай}}
* {{мемлекет туы|Моңғолия}}
* {{мемлекет туы|Оңтүстік Корея}}
* {{мемлекет туы|Өзбекстан}}
{{col-3}}
* {{мемлекет туы|Пәкістан}}
* {{мемлекет туы|Ресей}}
* {{мемлекет туы|Тәжікстан}}
* {{мемлекет туы|Түркіменстан}}
* {{мемлекет туы|Үндістан}}
{{col-end}}

== ҚазҰМУ символдары ==
=== Логотипі ===
[[Сурет:Logotype of Kazakh National Medical University.gif|200px|right|нобай|Университет логотипі]]
Логотиптің ортасында «Ұ» әрібі (университеттің ұлттық мәртебесін айқындап, оның терең тарихын шертеді) орналасқан. Әріптің аясында [[Қазақстан Республикасының мемлекеттiк туы]] бейнеленген, бұл университеттің ҚР мемлекеттік рәміздеріне деген құрметін білдіреді. Әріптің төменгі жағында «1930» саны, яғни ең алғашқы университеттің құрылған жылы бейнеленген. Осының бұл композицияны даңқтың, гүлденудің және мәңгіліктің белігісі ретінде [[Дәмжапырақ|лавр]] ағашының бұтақтары көмкеріп тұр.

«Ұ» әрібін орала көмкеріп тұрған жылан мен әріптің жазылуынан пайда болатын крест – медицинаның дәстүрлі символы.<ref>[http://kaznmu.kz/rus/описание-лого/ Университет логотипі]</ref>

=== Туы ===
Ақ матаның үстінде университет логотипі бейнеленген. Ақ түс – тазалықтың, үміттің символы, сондай-ақ медицинаның кәсіби түсі – ақ халат.<ref>[http://kaznmu.kz/rus/флаг-университета/ Университет туы]</ref>
=== Гимн ===
Гимнің авторы – стомотология факультетінің [[1966 жыл]]ғы түлегі – Төрехан Әбіш. Гимнің толық нұсқасын университеттің ресми сайтынан көруге болады.<ref>[http://kaznmu.kz/rus/гимн-казнму/ Университет Гимні]</ref>
{{Дәйексөз|...Жаралған ерекше маман бар,
:Еңбегін бағалап адамдар,
:Жаныңа араша болсам деп,
:Түн қатып ұйқысыз алаңдар....}}

=== Университет атауы ===
Осы кезге дейін университеттің ресми атауы 4 мәрте өзгертілді:	
* [[1930 жыл|1930]] – [[1963 жыл]]дары — Қазақ мемлекеттік  медицина институты
* [[1963 жыл|1963]] – [[1995 жыл]]дары — Алматы мемлекеттік медицина институты
* [[1996 жыл|1996]] – [[2001 жыл]]дары — С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ мемлекеттік медицина университеті<ref>[http://normativ.kz/view/48054/ С.Д.Асфендияров атындағы Алматы мемлекеттiк медицина институтын С.Д.Асфендияров атындағы Қазақ мемлекеттiк медицина университетi етiп қайта құру туралы]</ref>
* [[2001 жыл]]дан бастап — С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті
== Факультеттер мен кафедралар ==
Университетте 5 факультет, 106 кафедра мен модуль бар, солардың ішінде 62 клиникалық кафедра.
* [http://general.kaznmu.kz/ Жалпы медицина факультеті]
* [http://publichealth.kaznmu.kz/ Қоғамдық денсаулық сақтау факультеті]
* [http://stomatology.kaznmu.kz/қазақша/ Стомотология факультеті]
* [http://pharmacy.kaznmu.kz/ Фармация факультеті]
* Шетел студенттері факультеті
* [http://postgraduate.kaznmu.kz/ Жоғары Медициналық Мектеп] (Интернатура және Резидентура)

Университетте білім беру [[қазақ тілі|қазақ]], [[орыс тілі|орыс]] және [[ағылшын тілі|ағылшын]] тілдерінде келесі мамандықтар бойынша  өтеді:
{|class='standard' style='text-align: center;'
|-
! rowspan="2" style="background:#6599FF" | Мамандықтың аталуы !! style="background:#6599FF" colspan="2"  | Оқу мерзімі
|- align="center"
| style="background:#6599FF" | Клиникалық практикамен <br />айналысу құқығы жоқ ||  style="background:#6599FF"|Клиникалық практикамен <br />айналысу құқығы жоқ
|-
| Жалпы медицина || align="center" |5 || align="center" | 5+2
|-
| [[Стоматология]]&nbsp; || align="center" | 5 || align="center" | 5+1
|-
| colspan="3" align="center" | Денсаулық сақтау және әлеуметтік қамтамасыз ету ([[медицина]]) 
|-
| Қоғамдық денсаулық сақтау&nbsp; || align="center" | 5 || 
|-
| [[Фармация]]&nbsp; || align="center" | 5 || 
|-
| Медицина-профилактикалық ісі || align="center" | 5 || 
|-
| Мейірбике ісі || align="center" | 4 || 
|-
| colspan="3" align="center"| [[Әлеуметтік ғылымдар]] және [[бизнес]] 
|-
| [[Менеджмент]] || align="center" | 4 || 
|-
| Менеджмент (күндізгі қысқартылған)|| align="center" | 2 || 
|-
| colspan="3" align="center"| [[Техникалық ғылымдар]] және [[технология]]лар
|-
| Фармацевтикалық өндіріс технологиясы || align="center" | 2 || 
|}
=== Жалпы медицина факультеті ===
Университет [[2007 жыл]]дың [[1 қыркүйек|1 қыркүйегінен]] бастап «Жалпы медицина» мамандығы бойынша мамандарды дайындауда. Жалпы медицина факультетінде 2015-2016 оқу жылы бойынша 7107 студент оқиды, соның ішінде 948 шетел азаматтары. Факультетте 13 мемлекеттен 26 ұлт өкілдері оқуда, олардың басым бөлігі, шамамен 67 % [[Үндістан]] азаматтары. «Жалпы медицина» мамандығы бойынша оқу құрылымы келесідей.

== [[Инфрақұрылым]] ==
Университеттің жалпы ауданы - 47 068 м². Инфрақұрылымы: 7 оқу корпусы, 1604 орынды 7 жатақхана, 6 институт, 3 клиника және 3 клиникалық база, 11 орталық, 3 мектеп, Халық денсаулығына қауіп-қатерді бағалау зертханасы, Ұжымдық пайдаланудағы Геномдық зертхана, Республикалық ғылыми-медициналық кітапханасы, Республикалық медицина тарихы мұражайы, «Concordia» театры, 102 орынды тест орталығы, спорт залы және спорт алаңы бар.

=== Институттар ===
* [http://science.kaznmu.kz/ Б.А. Атшабаров атындағы іргелі және қолданбалы медицина ғылыми-зерттеу институты (ІжҚМҒЗИ)]
* [http://kaznmu.kz/rus/республиканский-учебно-научно-клини/ Стомотология институты]
* [http://ipo.kaznmu.kz/ Жоғарғы оқу орнынан кейінгі білім беру институты]
* [http://kaznmu.kz/rus/института-сестринского-дела/ Мейірбике ісі институты]
* [http://kaznmu.kz/rus/институт-клинической-фармакологии/ Клиникалық фармакология институты]

=== Клиникалар ===
Қазіргі таңда ҚазҰМУ құрамында заманауи құралдармен жабдықталған, көптеген ауруларға кешенді диагностика мен амбулаториялық емдеу жүргізуге мүмкіндік беретін 3 университеттік клиника жұмыс істейді. 
* [http://clinics.kaznmu.kz/клиникалық-білім-беру-орталығы-профе/ Клиникалық-білім беру орталығы (профессорлық клиника)]
* [http://clinics.kaznmu.kz/ішкі-ағзалар-аурулары-клиникасы/ ҚазҰМУ ішкі ағзалар аурулары клиникасы]
* [http://clinics.kaznmu.kz/ Тіс емдеу клиникасы]

== Ректорлары мен директорлары ==
[[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы]] Денсаулық сақтау халық коммисариатының [[30 қараша]] [[1930 жыл]]ғы № 260 Бұйрығымен медициналық институттың директоры болып [[1912 жыл]]ы Петербургтегі Әскери-медициналық академиясын бітіріп келген [[Санжар Жапарұлы Аспандияров]] тағайындалды. ҚазҰМУ ректорының қызметінде осы университеттің 4 түлегі — [[Роман Иванович Самарин|Самарин Р. И.]] ([[1960 жыл|1960]]–[[1963 жыл|1963]]) [[Қуаныш Мүбәракұлы Мәскеев|Мәскеев Қ. М]]. ([[1975 жыл|1975]] – [[1986 жыл|1986]]), Момынов Т. Ә. ([[1995 жыл|1995]] – [[2008 жыл|2008]]), [[Айқан Ақанұлы Ақанов|Ақанов А. А.]] ([[2008 жыл]]дан бастап) болған.

{| class="wikitable" style="width:100%; text-align:center;"
! colspan=5 | '''С. Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті ректорлары мен директорлары'''
|-
! width="15%" | Есімі 
! width="15%"| Лауазымды иеленгел жылдар
! width="70%"| Қысқаша ақпарат
|- align="center"
| [[Санжар Жапарұлы Аспандияров|Санжар Жаппарұлы Асфендияров]] <br />  [[File:Асфендиаров, Санжар Джафарович.jpg|100px|Санжар Асфендияров]] 
|  [[1930 жыл|1930]]–[[1931 жыл|1931]]  
| [[1889 жыл]]дың 20 қазанында [[Ташкент]]те әскери тілмаштың отбасында дүниеге келген. 1907 жылы Ташкенттегі реалдық училищені бітірген. [[1912 жыл]]ы [[Санкт-Петербург|Петербург]]тегі Императорлық әскери-медициналық академияны аяқтап, 1913-1917 жылдары әскери дәрігер қызметін атқарды. [[1919 жыл|1919]]-[[1920 жыл]]дар аралығында [[Түркістан кеңестік федеративтік республикасы|Түркістан АКСР]]-нің денсаулық сақтау халық комиссары болып тағайындалады. 
|-
| [[Есенғали Қасаболатов]]  
| [[1931 жыл|1931]]–[[1933 жыл|1933]]  
|[[Батыс Қазақстан облысы]], Тайпақ ауданы, Антоновск ауылында [[1889 жыл]]ы [[қараша]]да дүниеге келген. [[1915 жыл]]ы [[Саратов]] университетінің медициналық факультетін бітіріп, туған еліне оралып, дәрігер болып қызмет етті. [[Алаш қозғалысы]]ның [[Алаш қозғалысының мүшелері|мүшесі]]<ref>Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. Алматы: Арыс, 2002. 358-360 б.</ref> 
|-
| Харира Мұхамбетқызы Мұхамбетова  
|   [[1933 жыл|1933]]–[[1934 жыл|1934]]  
|  1908 жылы 15 маусымда Ақтөбе облысы Мортық ауданының Мортық ауылында қолөнершінің отбасында дүниеге келген. Оқу ғимаратының [[Төле би атындағы көше (Алматы)|Комсомол көшесі]] бойына көшірген.<ref>[http://egemen.kz/old/?act=readarticle&id=9980 АТАН ҚОМЫНДА ТУҒАН АДАМ]</ref>  
|-
|  Виктор Васильевич Зикеев 
|  [[1934 жыл|1934]]–[[1943 жыл|1943]] 
| [[хирургия|хирург]], медицина ғылымдарының докторы (1947), профессор (1948), Қазақ КСР еңбек сіңірген дәрігері (1945), Қазақ КСР еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1947). Мәскеу Мемлекеттік университетінің медицина факультетін [[1919 жыл]]ы бітірген.  
|-
| [[Василий Иванович Зюзин]] <br /> [[Сурет:Зюзин.jpg|100px|Василий Иванович Зюзин]] 
| [[1943 жыл|1943]]–[[1951 жыл|1951]]  
| фтизиатр, медицина ғылымдарының докторы (1944), профессор (1944), ҚазКСР еңбек сіңірген дәрігері (1943), Қазақ КСР еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1947). [[1925 жыл]]ы [[Дондағы Ростов]] қаласында Дон мемлекеттік университетінің медицина факультетін бітірген. Медицина ғылымдарының 3 докторын, 14 кандидаттарын дайындаған.<ref>{{cite web|author=|datepublished=|url=http://www.az-libr.ru/Persons/000/Src/0007/90796855.shtml|title=Зюзин Василий Иванович|publisher=AZ Library|accessdate=2013-4-17|lang=ru|archiveurl=http://www.webcitation.org/6G4XGvM28|archivedate=2013-04-22}}</ref>.
|-
| Сибұғатулла Рысқалиұлы Қарынбаев  
|   [[1951 жыл|1951]]–[[1954 жыл|1954]]  
| [[анатомия|анатом]], медицина ғылымдарының кандидаты (1947), профессор, Қазақ КСР еңбек сіңірген дәрігер (1950). [[1929 жыл]]ы А. В. Луначарский атындағы Астрахань мемлекеттік медицина интитутына түсіп, оны [[1934 жыл]]дың 1 шілдесінде бітірген. ҚазММИ анатомия кафедрасының тұңғыш қазақ аспиранты.<ref>[http://etjendi.egemen.kz/?p=50043 Екі рет министр, екі рет ректор болған]</ref>   
|-
|  [[Семен Михайлович Сидоров]]   
| [[1954 жыл|1954]]–[[1955 жыл|1955]]   
| сот дәрігері, медицина ғылымдарының докторы (1945), профессор (1945), Қазақ КСР ғылымына еңбек сіңірген қайраткер (1960). 1931 жылы Омбы қаласындағы медицина институтын тәмамдаған. 26 медицина ғылымының кандидатын дайындады.<ref>[http://www.forens-med.ru/pers.php?id=121 Сидоров Семен Михайлович]</ref>  
|---
|  Иван Сергеевич Корякин  
|  [[1955 жыл|1955]]-[[1960 жыл|1960]]   
| [[гигиена|гигиенист]], медицина ғылымдарының докторы (1949), профессор (1960), Қазақ КСР еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1956). [[1927 жыл]]ы Қазан мемлекеттік университетінің медицина факультетін бітірді. 28 кандидат, 3 медицина ғылымдарының докторын даярлады.  
|-
| [[Роман Иванович Самарин]]  
|  [[1960 жыл|1960]]–[[1963 жыл|1963]] 
| [[терапия|терапевт]], медицина ғылымдарының докторы (1960), профессор (1961). 1939 жылдан КПСС мүшесі. Алматы медицина иститутының емдеу факультетін бітірген (1941).  
|-
|  Сибұғатулла Рысқалиұлы Қарынбаев   
|  [[1963 жыл|1963]]–[[1975 жыл|1975]]   
| екінші мәрте.  
|---
| [[Қуаныш Мүбәракұлы Мәскеев]]  
| [[1975 жыл|1975]]–[[1987 жыл|1987]]  
| [[Фтизиатрия|фтизиатр]], медицина ғылымдарының докторы (1972), профессор (1974), [[Қазақстан]] ғылымына еңбек сіңірген қайраткер (1981). [[1955 жыл]]ы ҚазММИ-ның емдеу факультетін бітірген. Оның жетекшілігімен 20-ға жуық медицина ғылымдарының докторлары мен кандидаттары дайындалды.   
|-
| Евгений Степанович Белозеров  
|  [[1987 жыл|1987]]–[[1995 жыл|1995]] 
| [[Жұқпалы аурулар|инфекционист]], медицина ғылымдарының докторы (1974), профессор (1975), Қазақ КСРО еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1990). Свердловск медицина институтының педиатрия факультетін 1961 жылы бітірген. 300-ден аса ғылыми еңбектері, оның ішінде монографиялар және медицина институты студенттеріне арналған оқулықтары мен оқу құралдары жарық көрген.     
|-
| Талғат Әшірұлы Момынов  
|  [[1995 жыл|1995]]–[[2008 жыл|2008]] 
| дәрігер-[[Фтизиатрия|фтизиатр]], медицина ғылымдарының докторы (1992), профессор (1994), ҚР ҰҒА академигі (2004). [[1976 жыл]]ы Алматы мемлекеттік медицина институтын бітірген.    
|-
|  [[Айқан Ақанұлы Ақанов]] 
|  [[2008 жыл|2008]]–[[2015 жыл|2015]]  
| денсаулық сақтау ісінің ұйымдастырушы, медицина ғылымдарының докторы (1992),  профессор (1994),  ҚР еңбек сіңірген қайраткер, ҚР Денсаулық сақтау ісінің үздігі, «Мәдениет»  қайраткері. [[1974 жыл]]ы Алматы мемлекеттік медицина институтын емдеу ісі мамандығы бойынша бітірген. 17 ғылым кандидатын және 15 ғылым докторларын дайындады. Рекстордың тұсында мемлекет тарапынан бөлінетін қаржы 3,2 млрд теңгеден 13 млрд теңгеге дейін өсті, студенттер саны 10 мыңнан, ал білікті педагогтардың саны 1,7 мыңға жетті, сондай-ақ университет ғимараты үлкен жөндеу жұмысынан өтті. [[2015 жыл]]дың [[29 желтоқсан]]ында Айқан Ақанұлы өз еркімен қызметінен кететіндігін жария етті<ref>[http://kazinform.kz/kaz/article/2854980 С.Асфендияров атындағы ҚҰМУ ректоры өз еркімен қызметінен кететіндігін жария етті]</ref><ref>Айқан Ақанұлының қызметтен кету жайлы жазған өтініші: {{Дәйексөз|Жасым 65-ке тақады және 2 жыл бойы зейнетақы алып келемін. Біздің Президентіміз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев өте дұрыс айтады: Зейнеткерлер осынау қиын-қыстау кезеңде жас қуатты басшыларға орын босату тиіс.}}</ref>   
|}

== Әйгілі түлектері және қызметкерлері ==
Уиверситетте 44 Қазақ КСР Еңбек сіңірген дәрігерлері ([[Сибуғатулла Рысқалыұлы Қарынбаев|Қарынбаев С.Р.]], [[Василий Иванович Зюзин|Зюзин В.И.]] және т.б.), 16 Қазақстан Республикасы мемлекеттік сыйлығының лауреаттары ([[Алдашев Ахмет Алдашұлы|Алдашев А.А.]], [[Мұхтар Әлиұлы Әлиев|Әлиев М.Ә.]], [[Камал Сәруарұлы Ормантаев|Ормантаев К.С.]] және т.б.) жұмыс істеген. [[Сибуғатулла Рысқалыұлы Қарынбаев|Сибуғатулла Қарынбаев]], [[Александр Николаевич Сызғанов|Александр Сызғанов]] және тағыда 13 университет оқытушылары КСРО жоғары наградасы – «Ленин» орденінің иегері.
Қазіргі таңда университеттің түлектері [[Қазақстан|Қазақстан Республикасы]]нда, [[Ресей|Ресей Федерациясы]]нда және басқа да әлем елдерінде, сондай-ақ университеттің өзінде де жұмыс істеуде:

* [[Қасен Қожақанұлы Қожақанов]] — [[ғалым]], медицина ғылымдарының докторы (1994), профессор (1994).
* [[Александра Александровна Буванова]] — [[Социалистік еңбек ері]], Шымкент қаласындағы № 1 перзентханадағы дәрігер-акушер.
* [[Әлібеков Ысқақ|Ысқақ Әлібекұлы Әлібеков]] — [[Социалистік еңбек ері]], Қазақ КСР еңбек сіңірген дәрігері (1961).
* [[Дарья Владимировна Клебанова]] — [[Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері]] (2009). Республикасының Парламентінің мәжіліс депутаты.
* [[Раиса Степановна Боронина]] — [[Социалистік еңбек ері]]. Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің депутаты.
* [[Бахия Атшабарұлы Атшабаров]] — [[ғалым]], медицина ғылымдарының докторы (1967), [[профессор]] (1969), [[Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы|Қазақстан ғылым академиясының]] корреспондент мүшесі (1975), Қазақстанның еңбек сіңірген дәрігері (1961).
* [[Төрегелді Шарманов|Төрегелді Шарманұлы Шарманов]]' — Медицина ғылымының докторы, профессор, Ресей медицина ғылымдары академиясының және [[Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы]]ның академигі, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, [[Қазақ тағамтану академиясы]]ның және Профилактикалық медицина академиясының негізін қалаушысы және оның президенті, [[Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы]]ның тағамтану жөніндегі эксперттер комитетінің мүшесі. [[Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы]]ның Л.Бернард атындағы сыйлығының (2005) иегері.
* [[Камал Сәруарұлы Ормантаев]] — дәрігер-[[педиатрия|педиатр]], [[Қазақстан]]дағы балалар [[хирургия]]сының, [[педиатрия]]сының, [[травматология]]сының және [[анестезиология]]сының негізін салушы. [[Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы]]ның академигі ([[1994 жыл]]дан бастап). 
* [[Қуаныш Мүбәракұлы Мәскеев]] — [[фтизиатрия|фтизиатр]], медицина ғылымдарының докторы ([[1972 жыл|1972]]), профессор ([[1974 жыл|1974]]), ҚР ғылымына еңбек сіңірген қайраткер ([[1981 жыл|1981]]), академик ([[1995 жыл|1995]]). 1955 жылғы ҚазҰМУ түлегі. [[1975 жыл]]ы университет ректоры қызметіне тағайындалды, осы қызметті [[1987 жыл]]дың сәуір айына дейін атқарды. 
* [[Мұхтар Әлиұлы Әлиев]] — [[хирургия|хирург]], медицина ғылымдарының докторы ([[1974 жыл|1974]]), профессор ([[1976 жыл|1976]]) [[Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы|Қазақстан Республикасының ғылым академиясы]]ның [[академик|академигі]] ([[1989 жыл|1989]]), Қазақстан Республикасының медицина ғылымдары академиясының президенті және негізін салушы ([[1995 жыл|1995]]), [[Халық қаһарманы]] ([[1995 жыл|1995]]), Халықаралық медицина ғылымдары академиясының президенті және негізін салушы ([[Брюссель]], [[Бельгия]])
* [[Кеңесбай Үшбаев|Кеңесбай Үшбайұлы Үшбаев]] — ғылым қайраткері, [[Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі]]нің депутаты, әлемдегі алғашқы қазақ фармацевтика ғылымдарының докторы. 
* [[Алшынбай Рақышев|Алшынбай Рақышұлы Рақышев]] — Нейроморфолог, медицина ғылымдарының докторы ([[1968 жыл|1968]]), профессор ([[1969 жыл|1969]]), [[Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы]]ның академигі ([[2003 жыл|2003]]).

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер|2}}

[[Санат:Білім мекемелері]]
[[Санат:Алматы жоғарғы оқу орындары]]
[[Санат:Қазақстан жоғарғы оқу орындары]]