Нәдір Кәрімұлы Нәдіров бетінің бастапқы мәтінін қарау

{{Ғалым
 |Есімі   = Нәдір Кәрімұлы Нәдіров 
 |Шынайы есімі           =	
 |Суреті                 =   
 |Сурет ені              = 
|Туған күні           = 06.01.1932
 |Туған жері           = [[Әзірбайжан]], [[Нахичевань Автономиялы Республикасы|Нахичеван]]  
|Қайтыс болған күні     = 
 |Қайтыс болған жері     = 
 |Азаматтығы             ={{USSR}}<br /> {{flag|Kazakh SSR|SSR|name=Қазақ КСР}}<br />{{KAZ}}   
 |Ғылыми аясы            = [[Мұнай|Мұнайхимия ғылымдары]] және [[Химия]]  
 |Жұмыс орны             = [[Инженерлік Академия|ҚР Ұлттық Инженерлік Академиясының вице-президенті]], Ғылыми-техникалық «Мұнай және газ» журналының бас редакторы 
|Ғылыми дәрежесі        = [[Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы]]ның [[Академик|Академигі]]. [[Химия|Химия ғылымдарының докторы]], [[профессор]]
 |Сыйлықтары             =  
|Альма-матер             = [[Қызылорда мемлекеттік университеті|Қызылорда мемлекеттік педагогикалық инистиуты]]
 |Ғылыми жетекші         = 
|Марапаттары            =  
{{{!}} 
{{!}}{{Достық ордені}}{{!}}{{!}}{{Парасат ордені}} {{!}}{{!}}{{Құрмет ордені}}   
{{!}}}
{{{!}} 
{{!}}{{Еңбек Қызыл Ту ордені}} {{!}}{{!}}[[Сурет: Reclamining_the_virgin_lands_rib.png|40px|КСРО тың жерлерді игергені үшін]]{{!}}{{!}}[[Сурет:100 lenin rib.png|40px|Ленин 100 жыл]]{{!}}{{!}} [[Сурет:VeteranLaborRibbon.png|40px|КСРО Еңбек ардагері медалі]]
{{!}}}
{{{!}} 
{{!}}{{Астана медалі}}{{!}}{{!}}{{ҚР тәуелсіздігіне 10 жыл медалі}}{{!}}{{!}}{{Астанаға 10 жыл медалі}}{{!}}{{!}}{{ҚР тәуелсіздігіне 20 жыл медалі}}
{{!}}}
{{{!}} 
{{!}}{{ҚР тәуелсіздігіне 25 жыл медалі}}{{!}}{{!}}[[Сурет:Medal20Konstitution.png|40px|ҚР Конституциясына 20 жыл]] {{!}}{{!}}[[Сурет:Medal Veteran Labor rib.png|40px|ҚР «Еңбек ардагері» медалі]]{{!}}{{!}}[[Сурет:70  victory rib.png|40px|ҰОС 70 жыл медалі]]	 
{{!}}}
{{{!}} 
{{!}}{{Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері}}{{!}}{{!}}[[Сурет:KazSSR Premium.png|23px|Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығының иегері]] {{!}}{{!}}[[Сурет:Badge Inventor of the USSR.png|20px|КСРО өнертапқышы]]
{{!}}}
{{{!}}
{{!}}[[Сурет: The honourable worker of education.jpg|22px|ҚР Білім беру ісінің құрметті қызыметкері]] {{!}}{{!}} [[Сурет: For merits in development of a science.jpg|23px|ҚР Ғылымын дамутуға сіңірген еңбегі үшін]]
{{!}}}
}}
'''Нәдір Кәрімұлы Нәдіров''' ([[6  қаңтар]] [[1932 жыл]]ы, [[Әзірбайжан]], [[Нахичевань Автономиялы Республикасы|Нахичеван]]да туған) — [[ғалым]]. [[Химия|Химя ғылымдарының докторы]], [[профессор]]. [[Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы]]ның [[Академик|Академигі]] (1983 жылдан). [[Қазақстанның мемлекеттік сыйлығы|Қазақ КСРнің ғылым саласындағы Мемлекеттік сыйлығының иегері]] (1980 жылы). [[Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері|Қазақ КСРнің Еңбегі сіңген ғылым қайраткері]]. [[Қазақстан Білім Беру ісінің Құрметті қызыметкері]]. Қазақстанның және КСРОның Құрметті мұнайшысы. [[Құрметті азамат|Қазақстанның Құрметті азаматы]]. [[Инженер|Қазақстанның Құрметті Инженері]].  
 
== Өмірбаяны ==
* 1937 ж. ата-анасымен бірге Қазақстанға [[Сарысу ауданы]]на қоныс аударылған. [[Арыстанды (Жамбыл облысы)|Арыстанды]] ауылындағы мектепте орта білім алды. 
* [[Қызылорда педагогикалық институты]]н бітірді (1953). 
* 1953 – 56 ж. Шолақтау кентінде (қазіргі [[Қаратау (қала)|Қаратау қаласы]]) мектепте химия пәнінің мұғалімі
* 1956 – 1959 ж. [[Мәскеу]] мемлекеттік педагогика университетінің аспиранты
* 1959 – 68 ж. [[Хабаровск]] педагогика институтының кафедра меңгерушісі
* 1968 – 75 ж. [[Шымкент]]тегі Қазақ хим.-технологиялық институтында кафедра меңгерушісі, ғылыми жұмыс жөніндегі проректор
* 1975 – 86 ж. Қазақстан ғылым академиясының [[Мұнай химиясы және табиғи тұздар институты]]ның директоры
* Қазақстан ғылым академиясының Бас ғылыми хатшысы
* 1987 – 2000 ж. Бүкілодақтық мұнай ғылыми-зерттеу институтының Қазақстандағы бөлімінің бастығы
* 1997 жылдан ҚР Ұлттық инженерлік академиясының 1-вице-президенті.

== Қоғамдық қызметі ==
* Қазақстандағы '''«Барабанг»''' атты [[күрдтер]] ассоциациясының президенті
* [[Қазақстан Халықтары Ассамблеясы|Қазақстан халықтары ассамблеясы]]ның мүшесі.

== Ғылыми еңбектері ==
Нәдіров органикалық заттар химиясы мен мұнай жүйелерінің физикалық химиясының дамуына сүбелі үлес қосты. 
* Ол 750 ғылыми мақаланың, 27 ғылыми еңбектің, 250 авторлық куәліктің авторы. 

==Ғылыми атақтары==
* 1967 жылы [[Химия|Химия ғылымдарының докторы]]
* 1970 жылы [[профессор]] құрметті ғылыми атақтары берілді.
* 1983 жылдан [[Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы]]ның [[Академик|Академигі]].
* 1983 жылдан КСРО Ғылым академиясының академигі.
* 1991 жылдан Башқұртстан Ұлттық ғылым академиясының құрметті академигі.
* 1992 жылдан РФ Экологиялық Қайта құру және Халықаралық академиясының академигі.
* 1992  жылдан Ресей жаратылыстану ғылымдары академиясының академигі.
* 1995 жылдан Ресей Профилактикалық медицина академиясының құрметті академигі.
* 1995 жылдан Халықаралық инженерлік академияның президенттері Кеңесінің мүшесі (Мәскеу); 

==Мемлекеттік марапаттары==
* 1967 жылы «РСФСРнің жоғарғы мектебінің Білім беру ісінің Үздігі» атағы;
* 1970 жылы «Лениннің туғанына 100 жыл» медалі;
* 1980 жылы [[Қазақстанның мемлекеттік сыйлығы|Қазақ КСРнің  ғылым саласындағы Мемлекеттік сыйлығының иегері]];
* 1980 жылы «[[Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері|Қазақ КСРнің Еңбегі сіңген ғылым қайраткері]]» құрметті атағы берілді.
* 1981 жылы КСРОның «Еңбек Қызыл Ту» Ордені;
* 1983 жылы Губкин атындағы халықаралық сыйлықтың иегері;
* 1984 жылы «Тыңға 30 жыл» медалі;
* 1985 жылы «КСРО өнертапқышы» құрметті атағы;
* 1991 жылы «КСРО Құрметті мұнайшысы» құрметті атағы;
* 1998 жылы ҚР тұңғыш медалі «Астана» мемлекеттік медалі;
* 2001 жылы «Қазақстанның Құрметті Инженері» құрметті атағы;
* «Қазақ ССРнің Еңбек сіңірген мұнайшысы» құрметті атағы;
* 1999 жылы «[[Құрмет ордені]]»;
* 1999 жылы «Қазақ мұнай өнеркәсібіне 100 жыл» құрметті төсбелгісі;
* 2001 жылы «Қазақстан тәуелсіздігіне 10 жыл» медалі;
* 2002 жылы «[[Ғылымды дамытуға сіңірген еңбегі үшін медалі]]»;
* 2003 жылы «А.М. Подгорный» атындағы алтын медалі  (Украина);
* 2003 жылы «Инженер даңқы» Ордені;
* 2006 жылы елбасының жарлығымен жоғарғы мемлекеттік марапат ІІ дәрежедегі  «[[Достық ордені]]» мен марапатталды;
* 2008 жылы «Астанаға 10 жыл» медалі;
* 2011 жылы президент жарлығымен «[[Парасат ордені]]» мен марапатталды;
* 2011 жылы «Қазақстан тәуелсіздігіне 20 жыл» медалі;
* Сәтбаев атындағы мемлекеттік степендия иегері;
* Атырау, Жамбыл, Шымкент және Қызылорда облыстарымен, көптеген аудандардың құрметті азаматы;
* 20 ғасырдың Көрнекті инженері.

== Отбасы ==
* Әйелі - Надирова Галина Амоевна, химия ғылымдарының кандидаты, доцент. 
* Ұлдары - Бари (1962); Ариф (1964); Дмитрий (1973)<ref>[http://online.zakon.kz/Document/?doc_id=30106887 Надиров Надир Каримович (персональная справка)]</ref>

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтеме ==
* [http://www.kaznu.kz/en/3/news/one/1471/ Нәдіров оқулары – жас ғалымдардың мұнай-газ саласында]

[[Санат:6 қаңтарда туғандар]]
[[Санат:Нахичеванда туғандар]]
[[Санат:Қазақстан ғалымдары]]
[[Санат:Қазақстан химиктері]]
[[Санат:Химия ғылымдарының докторлары]]
[[Санат:Қазақ химия-технологиялық институтының профессорлары]]
[[Санат:Қазақстан Ұлттық ғылым академиясы академиктері]]
[[Санат:Қызылорда педагогикалық институты түлектері]]
[[Санат:Қазақстан мемлекеттік сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Қазақстанның еңбек сіңірген ғылым қайраткерлері]]
[[Санат:КСРО құрметті мұнайшылары]]
[[Санат:Губкин атындағы сыйлық иегерлері]]
[[Санат:Сәтбаев атындағы сыйлық иегерлері]]
[[Санат:Қазақстан күрдтері]]
[[Санат:Еңбек Қызыл Туы орденінің иегерлері]]
[[Санат:Құрмет орденінің иегерлері]]
[[Санат:Қазақстан білім беру ісінің құрметті қызметкерлері]]
[[Санат:КСРО мұнай өндіру ісінің үздіктері]]
[[Санат:Лениннің туғанына 100 жыл медалінің иегерлері]]
[[Санат:Еңбек ардагері медалінің иегерлері]]

{{Bio-stub}}