Мұхаметсәлім Әбдірахманұлы Кәшімов бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''Мұхаметсәлім Әбдірахманұлы Кәшімов''' ([[1884 жыл|1884]], [[Ақмола облысы]], [[Еңбекшілдер ауданы]] – [[1935 жыл|1935]], [[Еңбекшілдер ауданы]]) – ақын, журналист. 


* Жас кезінде әкесінен, кейін молдадан оқып, хат таныған. Әкесіне еріп [[Мекке]]ге қажылыққа барып, “Бала қажы” атанған. Ол – бірнеше тәлім-тәрбиелік еңбектердің авторы. 
* “Әдеп” (1907)
* “Сабақ” (1907)
* “Насихат қазақия” (1908)
* “Ақыл кітабы” (1908), т.б. еңбектерінде қазақ балаларына оқу-білім, тәлім-тәрбие, тазалық, мәдениет мәселелері төңірегінде ақыл-кеңес, өнегелі тағлымдар ұсынады. 

Ол шәкірт тәрбиесін ұлттық салт-дәстүрге негіздей жүргізуді, мұны имандылық пен адамгершіліктің сан-алуан көріністерімен ұштастырып отыруды уағыздайды. Оқытудың тәрбиелік жағына үлкен мән беріп: {{Дәйексөз|“Еш уақыт оқуға тәкаппарлық қылмаңыз. Оқу үйрену қандай жақсы болса да, көңілде бұзық ниет болса қадірі кемиді”}}, - дейді. Шәкірттерді аз сөйлеп, көп тыңдауға, жаман істен жиреніп, жақсы істен үйренуге шақырады. {{Дәйексөз|“Күні бойы істеген ісіңізді кешкісін ойланып, қайта қараңыз, ертеңгі ісіңізге жоспар құрыңыз. Ол әр күнгі ісіңізді көрсететін дәптер сияқты. Дәптерге жаман нәрсе жаздырмауға тырысыңыз”}} деп, адамның өзін-өзі тәрбиелеу ісіне ерекше мән береді. 

Кәшімов ананың бала тәрбиесіндегі рөлін жоғары бағалап, қыздарды өз келісімінсіз жастай атастыруға қарсылық білдіріп, оларды мұсылманша оқытып, тәрбиелеуді жақтайды. 
* “Сұлу қыз” (1909) өлеңдер жинағы
* “Мұңлы Мариям” (1914) романы жарық көрген. 

1911 – 14 жылдары “[[Айқап]]” журналында қызмет істей жүріп, ел ішіндегі [[мектеп-медресе]]лердің жай-күйі, олардағы оқу-тәрбие істерінің барысы жайында ой қозғаса, Жетісу, қырғыз, қытай қазақтарын аралаған кезінде (1915 – 16) этнографиялық очерктер жазған. Онда елдің тұрмыс-салты, әдет-ғұрпымен бірге оқу-ағарту мәселелерін де сөз етіп, тәлімдік ой-пікірлерін ортаға салады.<ref>Жарықбаев Қ., Қалиев С., ''Қазақ тәлім-тәрбиесі'', Алматы, 1995</ref><ref>''Қазақтың тәлімдік ой-пікір антологиясы'', 2-том, Алматы, 1998.</ref>

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:1884 жылы туғандар]]
[[Санат:Еңбекшілдер ауданында туғандар]]
[[Санат:1935 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Еңбекшілдер ауданында қайтыс болғандар]]
[[Санат:Қазақстан ақындары]]
[[Санат:Қазақстан журналистері]]