Жертану бетінің бастапқы мәтінін қарау

[[Сурет:Rotating earth (large).gif|160px|thumb|right]]'''Жертану''', жалпы жертану –
==географиялық қабықтың дамуы== 
[[Сурет:Earth layers model.png|100px|thumb|right]]
*1) географиялық қабықтың дамуының жалпы заңдылықтарын зерттейтін [[физикалық география]] ғылымының бір [[сала]]сы. Жертану Жердің географиялық қабық сфераларының бір-бірімен әрекеттесуін, олардағы [[зат]], [[энергия]], [[ақпарат]] айналымын, энергияның құрамдас бөліктері арасындағы байланысын қарастырады. Жертану қоршаған ортаға адам қызметінің әсері және оны қорғау жөніндегі теориялық білімге негіз болып табылады. Жертану атауын ғылымға 19 ғfcshдың 1-жартысында неміс ғалымы [[К.Риттер]] енгізген. Қазіргі жертану ғылымын дамытуға кеңес ғалымдары [[А.А. Григорьев]], [[С.В. Калесник]], [[К.К. Марков]], т.б. көп еңбек сіңірді. [[География]] әдебиеттерде жалпы жертану, жалпы физикалық география деген атпен де белгілі; 
==Жерді [[планета]] ретінде қарастыру==
[[Сурет:Terrestrial planet size comparisons.jpg|200px|thumb|right]]
*2) Жерді [[планета]] ретінде қарастыратын ғылымдардың жиынтық атауы. [[Ғарыш]]тық жертану деп те аталады. Ғарыштық жертану географиялық қабықтың ландшафттарын ғарыштан [[сурет]]ке түсіру және бақылау жолдарымен танып білуді мақсат етеді. Бұл зерттеулер жердің тұңғыш жасанды серіктері ұшырылған кезден бастап (20 ғ-дың 60-жылдарынан) дами бастады. Жер серіктерінен және ғарыш аппараттарынан 250 — 300 км-ден 100 мың км-ге дейінгі биіктік аралығындағы көптеген табиғи құбылыстардың даму жағдайын зерттеуге мүмкіндік туды. Ғарыштан түсірілген суреттер Жер бетінің орасан аумағын қамтиды және табиғаттың құрамдас бөліктерінің арасындағы байланыстарды айқын көрсетеді. Ғарыштық түсірулердің нәтижесінде жалпы географиялық және тақырыптық карталар жасалды.

<ref name="source1">"Қазақ Энциклопедиясы"</ref>

== Дереккөздер ==
<references/>
==Тағы Қараңыз==
*[[Жер]]
*[[География]]

==Сілтемелер==
[http://www.ineu.edu.kz/kz/structure/ao/foo/biology/course/276 Жалпы жертану]

{{wikify}}

[[Санат:География]]


{{stub}}