Нұсқалар арасындағы айырмашылық: "Есім Нұралыұлы"

Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет

ш (13 түзету)
 
(6 қатысушының арадағы 8 түзетуі көрсетілмеген)
Жол нөмірі 1: Жол нөмірі 1:
 
{{Мемлекеттік қайраткер
 
{{Мемлекеттік қайраткер
| Қазақша есімі        = Нұралыұлы Есім хан
+
| Қазақша есімі        = Есім хан
| Шынайы есімі  =  
+
| Шынайы есімі  = Есім Нұралыұлы
 
| Суреті          =  
 
| Суреті          =  
 
| Сурет ені    =  
 
| Сурет ені    =  
 
| Атауы            =
 
| Атауы            =
| Титулы              = Кіші жүз ханы
+
| Титулы              = [[Кіші жүз]] [[хан]]ы
 
| Ту              =  
 
| Ту              =  
 
| Ту2              =  
 
| Ту2              =  
 
| Басқара бастады      = 1795
 
| Басқара бастады      = 1795
 
| Басқаруын аяқтады        = 1797
 
| Басқаруын аяқтады        = 1797
| Ізашары    =  
+
| Ізашары    = [[Ералы хан]]
| Ізбасары          =  
+
| Ізбасары          = [[Айшуақ хан]]
 
| Титулы_2            =  
 
| Титулы_2            =  
 
| Ту_2            =  
 
| Ту_2            =  
Жол нөмірі 36: Жол нөмірі 36:
 
| Ізашары_4  =  
 
| Ізашары_4  =  
 
| Ізбасары_4        =  
 
| Ізбасары_4        =  
| Туылған күні      = 1739
+
| Туған күні      = 1.1.1739
| Туылған жері    =  
+
| Туған жері    =  
| Қайтыс болған күні        = 1797
+
| Қайтыс болған күні        = 27.3.1799
 
| Қайтыс болған жері      =  
 
| Қайтыс болған жері      =  
| Жерленді      =  
+
| Жерленді      = қалмақ бекінісіне қарама-қарсы Орал қаласы маңындағы далада жерленген
| Діні      =  
+
| Діні      = Ислам
| Әкесі              = [[Нұралы]]
+
| Әкесі              = [[Нұралы хан]]
 
| Анасы              =
 
| Анасы              =
 
| Жұбайы            =  
 
| Жұбайы            =  
| Балалары              =  
+
| Балалары              = 9 ұлы
 
| Партиясы            =  
 
| Партиясы            =  
 
| Білімі        =  
 
| Білімі        =  
Жол нөмірі 53: Жол нөмірі 53:
 
| Марапаттары            =
 
| Марапаттары            =
 
}}
 
}}
'''Нұралыұлы Есім хан''' (1739/44—27.3.1797) — [[Кіші жүз]] ханы (17.9.1795 — 27.3.1797), [[Нұралы]] ханның үлкен баласы, [[Ерәлі]] ханның мұрагері, [[Әбілқайыр]] ханның немересі. Шешесі [[Орта жүз]] ханы [[Күшік | Күшіктің]] қызы.  
+
'''Нұралыұлы Есім хан''' (1739/44—27.3.1797) — [[Кіші жүз]] ханы (17.9.1795 — 27.3.1797), [[Нұралы]] ханның үлкен баласы, [[Ерәлі]] ханның мұрагері, [[Әбілқайыр]] ханның немересі. Шешесі [[Орта жүз]] ханы [[Күшік хан]]ның қызы.
  
Алғашында Кіші жүз құрамындағы байұлы тайпасының бір руын басқарған. 1795 жылы күзде [[Орынбор генерал-губернаторлығы | Орынбор]] генерал-губернаторы С.К. Вязмитиновтың қолдауымен хан болып сайланды. Есім іс жүзінде Орынбор шекарасына дейінгі [[Жайық өзені | Жайық]] өңірінің далалық жерін қоныстанған жетірудың бір бөлігі мен байұлының кейбір руларына ғана билік жүргізді. Есімді хан сайлауға байбақты руының старшыны, батыр [[Сырым Датұлы]] мен оны жақтаушы Кіші жүздің басқа да старшындары қарсылық білдіреді. Бұған себеп: 1788 жылы Есім Сырым батырды Ерәлі ханға ұстап беріп, ол бір жыл қамауда болады. 1794 жылы Сырымның үзеңгілес серігі, есентемір руының старшыны Мыңбай қамауға алынғаннан кейін Сырым батыр бастаған старшындар тобының Есімге қарсы наразылығы күшейе түседі. 1799 жылы 27 наурызда Есім кердері Тілеп Қорбасұлы, шекті Үтеғұл, кете Қосбаймырза, шөмекей Баймырза, алаша Шолақ, т.б. старшындардың қолынан қаза табады. Ханның туған-туыстары Жайықтың арғы жағына қашып, [[Орал қаласы | Орал қаласын]] паналайды. Есім қалмақ бекінісіне қарама-қарсы Орал қаласы маңындағы далада жерленген. Есімнің әйелінен 9 ұлы болған.<ref>["Қазақ Энциклопедиясы", 3 том]</ref>
+
==Өмірбаяны==
 +
Алғашында Кіші жүз құрамындағы байұлы тайпасының бір руын басқарған. 1795 жылы күзде [[Орынбор генерал-губернаторлығы|Орынбор]] генерал-губернаторы С.К. Вязмитиновтың қолдауымен хан болып сайланды. Есім іс жүзінде Орынбор шекарасына дейінгі [[Жайық өзені|Жайық]] өңірінің далалық жерін қоныстанған жетірудың бір бөлігі мен байұлының кейбір руларына ғана билік жүргізді. Есімді хан сайлауға байбақты руының старшыны, батыр [[Сырым Датұлы]] мен оны жақтаушы Кіші жүздің басқа да старшындары қарсылық білдіреді. Бұған себеп: 1788 жылы Есім Сырым батырды Ерәлі ханға ұстап беріп, ол бір жыл қамауда болады. 1794 жылы Сырымның үзеңгілес серігі, есентемір руының старшыны Мыңбай қамауға алынғаннан кейін Сырым батыр бастаған старшындар тобының Есімге қарсы наразылығы күшейе түседі. 1799 жылы 27 наурызда Есім кердері Тілеп Қорбасұлы, шекті Үтеғұл, кете Қосбаймырза, шөмекей Баймырза, алаша Шолақ, т.б. старшындардың қолынан қаза табады. Ханның туған-туыстары Жайықтың арғы жағына қашып, [[Орал қаласы]]н паналайды. Есім қалмақ бекінісіне қарама-қарсы Орал қаласы маңындағы далада жерленген. Есімнің әйелінен 9 ұлы болған.<ref>["Қазақ Энциклопедиясы", 3 том]</ref>
  
== Пайдаланылған әдебиет ==
+
== Дереккөздер ==
 
<references/>
 
<references/>
  
Жол нөмірі 64: Жол нөмірі 65:
 
[[Санат:Қазақ хандары]]
 
[[Санат:Қазақ хандары]]
 
[[Санат:Кіші жүз хандары]]
 
[[Санат:Кіші жүз хандары]]
[[ru:Есим-хан]]
 

17:19, 2017 ж. сәуірдің 14 кезіндегі нұсқасы

Үлгі:Мемлекеттік қайраткер Нұралыұлы Есім хан (1739/44—27.3.1797) — Кіші жүз ханы (17.9.1795 — 27.3.1797), Нұралы ханның үлкен баласы, Ерәлі ханның мұрагері, Әбілқайыр ханның немересі. Шешесі Орта жүз ханы Күшік ханның қызы.

Өмірбаяны

Алғашында Кіші жүз құрамындағы байұлы тайпасының бір руын басқарған. 1795 жылы күзде Орынбор генерал-губернаторы С.К. Вязмитиновтың қолдауымен хан болып сайланды. Есім іс жүзінде Орынбор шекарасына дейінгі Жайық өңірінің далалық жерін қоныстанған жетірудың бір бөлігі мен байұлының кейбір руларына ғана билік жүргізді. Есімді хан сайлауға байбақты руының старшыны, батыр Сырым Датұлы мен оны жақтаушы Кіші жүздің басқа да старшындары қарсылық білдіреді. Бұған себеп: 1788 жылы Есім Сырым батырды Ерәлі ханға ұстап беріп, ол бір жыл қамауда болады. 1794 жылы Сырымның үзеңгілес серігі, есентемір руының старшыны Мыңбай қамауға алынғаннан кейін Сырым батыр бастаған старшындар тобының Есімге қарсы наразылығы күшейе түседі. 1799 жылы 27 наурызда Есім кердері Тілеп Қорбасұлы, шекті Үтеғұл, кете Қосбаймырза, шөмекей Баймырза, алаша Шолақ, т.б. старшындардың қолынан қаза табады. Ханның туған-туыстары Жайықтың арғы жағына қашып, Орал қаласын паналайды. Есім қалмақ бекінісіне қарама-қарсы Орал қаласы маңындағы далада жерленген. Есімнің әйелінен 9 ұлы болған.<ref>["Қазақ Энциклопедиясы", 3 том]</ref>

Дереккөздер

<references/>

Үлгі:Қазақ хандары