Домдау

ДОМДАУ — халық емшілігінің ең қарапайым түрі. Сырқатқа қарабайыр тәсілмен ем жасайды. Дом, домдау сөзінің төркінін тілзерттеуші Ә.Нүрмағамбетов түркі тілдерінің коне қыртысынан - алтай тілдерінен іздсйді. Зерттеуші тува тілінде ауруды дауалаушы; тунгус- маньчжур тобындагы солон тілінде доо - дэрі магынасын беретіндігін айтады. Ал жазба моңғол және қазіргі монгол тілінде балгерлік, дуалаушылыц, сицыршылыц де¬ген мағыналарын білдіретіндігін көрсетіп, қазақ тілінде Д. сөзі емге қосарланып, ем-дом түрінде қолданылады және оның алғашқы мағынасы дәрі-дәрмек дегенге сая- ды. Қазір емдеу үгымының синониміне айналған деп түжырым жасайды. Д. үшін казак арасында көбінесе жануар өнімдері қолданылған: цоянның терісін сьіздауыцца, жылцы талагын жылыдай ісікке таңган, цасцырдыц бауырьін цүтьірган ит цащанда жегізген. Сондай-ақ безгекке царсы безгелдек жүмыртцасын, көз ауырганда бөдене жүмыртцасын кептіріп берген. Көкжөтелге көк царганьщ немесе көк кептердің цанатын, сүр жөтелге сүр сиыр сүтін ішкізген және сүр атты жолаушыныц айтқанын жасаған. «Қүстай үшатын жүйрік» болады деп бәйге атының жеміне цүс етін, жорға атқа «цаздай жоргалайды» деп цаз етін қосып беру ырымы ертеде болган. Дәстүрлі ортада цүяң, өкпе ауруларын жылан етін жегізу арқылы емдеген. Деректерге Караганда, сарүйек жыланның терісін сыпырып тастап, майлы етін асып, сорпасын ішкізіп терлету аркылы кұяң ауруын емдеген. Кейде сарүйектің етін қуырып, кепкен соң келіге түйіп талқан жасап, майлы етті жей алмайтын жүрек ауруы- на шалдыққандарға берген. Сондай-ақ, сарүйектің май¬лы етін түтастай тіліп алып, өкпе ауруына шалдыққан адамның өкпе түсына таңады, сонан соң жылы қымтап терлеткен.<ref>Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2</ref>

Дереккөздер

<references/>

{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:||}}}} {{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:|[[Санат:Еш медиа файлы жоқ мақалалар/{{{1}}}]]|}}}}

{{#ifeq:|Үлгі

| Бұл үлгі мақалаларды автоматты түрде Үлгі:C қосады. {{#ifeq:Домдау|Документация||}}{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}} |{{#if:||{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}}}} }}