Өзін-өзі кадағалау бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''Өзін-өзі кадағалау''', жаттығулар немесе жорық кезінде олардың дене дайындықтарын қадағалап байқауымен анықталады. 
''Оның негізгі мақсаты'': әсіресе саяхат кезінде өз ағзасының қалыпты жағдайын аса көңіл аудару. Әсіресе [[Денсаулық|денсаулығына]], алаңсыз ұйықтауына, тағамға деген тәбетіне, дене салмағына, жүрек-қан тамырлары жүйесінің жұмысын, [[тыныс алу|тыныс алуын]] және т.б. жағдайларын үнемі бақылап тексеріп отыруы керек. Ұзақ уақытқа созылған алыс қашықтықта денесіне түскен ауырлыққа қатысты осы жорықтарға бұрын қатыспаған немесе дайындығы төмен адамдардың денсаулықтары нашарлап, [[тыныс алу|тыныс алуы]] төмендеп қиналуы мүмкін. Сондықтан да, саяхат сәтіндегі әрбір адамның өз денсаулығына кеңіл аударуының орны ерекше. Саяхат барысында алғашқы күндері денесіне түскен салмаққа имкемделіп үйренетін болады. Көтеріңкі көңіл күйі әсем табиғаттың таңғажайып көріністеріне орай қан тамырларының соғуы 10-15 мин. уақыт демалғаннан кейін қалыпты жағдайына оралады. Егер жоғарыда аталған уақыт мөлшерінде қалыпты жағдайына оралмай, кез келген нәрсеге ашуланып, тәбеті темендеп, саяхатқа деген қызығушылығы азайып, жүрген кезде сүріне берсе сонымен бірге, тыныс алуы одан әрі нашарласа, шамадан тыс терлей бастаса сол адамның жүгін жеңілдетіп немесе одан әрі қарай жүрулерін тоқтату қажет. Оны бір орынға жайлы отырғызып, арқасындағы жүгін алып сол қолының білезігін тамырын саусағымен басып жүрек соғуының жиілігін анықтайды. Біраз демалғаннан кейін тағысын сол адамның қан тамырын басып, жағдайын қайтадан білгеннен кейін 10-15 мин соң қалыпты жағдайына оралып жақсы тыныс алса жорықты одан әрі жалғастыруға болады. Тамырларының соғуы 15 сек. 15-20 қағыс болғанында, олардың денсаулықтары қалыпты жағдайда деу керек. Қан тамырларының соғуы шағын кітапшаға жазылады.<ref>Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: "Сөздік-Словарь". ISBN 9965-822-57-3 </ref>

== Дереккөздер == 
<references/>
{{wikify}}
{{stub}}
[[Санат:Спорт]]