Шунттау бетінің бастапқы мәтінін қарау

'''Шунттау''' немесе '''Шунт орнату''' ([[ағыл]]. «shunt» — тармақталу) – [[шунт]] жүйесі арқылы ағзадағы жолдар мен зақымдалған қан тамырларды айналып өтетін қосымша жолды жасау тәсілі.

Шунт орнату қан тамырларға шунтты қою ота жасалуы. Сонымен қатар бұл операция [[асқорыту жолдары]]нда, орталық [[ми]] жүйесінің [[цистерна]]ларына да жасалуы мүмкін.

==Қан тамарларға шунт орнату==
[[Шунт]] орнату  тарылған қан тамырларды айналып өтуге арналған [[шунт]]ты орнатып, [[артерия]]дағы қан айналымды қалыпқа келтіреді. 
Қалыпты жағдайда [[артерия]]ның ішкі қабаты еш шорлары (нарост) және бөгетсіз, тегіс болуы қажет, бірақ көптеген жағдайда адамдардың өмірі бойы қан тамырлардың ішкі қабатында [[атеросклеротикалық түйін]]дер пайда болады, ол [[атеросклероз]] дамуына әкеледі. Ол қан тамырлардың саңылауын тарылтып, ағзада және [[тін]]дерде қан айналымды бұзады. Түйіндердің мөлшері мен саны өскен сайын, қан тамырлардың саңылауы толығымен жабылады, бұл ағзалар мен [[тін]]дердің [[некроз]]ына әкеледі. Әдетте, [[шунт]] орнату жүректің [[коронарлы ауру]]ы кезінде жүргізіледі, [[коронарлы артерия]]лар – жүректі қоректендіріп, қанмен қамтамасыз ететін басты қан тамырлар [[атеросклероз]]бен зақымдалады. Бірақ [[шунт]]ты орнату – [[перефириялық қан тамырлар]]дағы қан айналымды қалпына келтіру үшін де қолданылады (аяқ-қолдағы [[артерия]]лар).

==Операцияға дайындық==
Операция алдында дәрігер науқасты толық тексеріп, [[симптом]]дарын, оның шағымдарын тыңдайды, [[артерия]]лардың және қан тамырлардың [[пульсация]]сына ерекше көңіл бөледі. Тексерген соң, зерттеудің [[инвазивті]] емес түрі белгіленеді:

1. Дуплексті [[ультрадыбыстық зерттеу]];

2. [[Магнитті-резонансты ангиография]];

3. Контрастылы [[рентген]]

==Операция жасауға көрсеткіштер==
[[Атеросклероз]] ауруының [[симптом]]дары (соның ішінде жүректің [[ишемия]]лық ауруы, [[аневризма]]лар) [[шунт]]ты орнату операциясына негізгі көрсеткіш болып табылады, сонымен қатар бұл операция [[стенттілеу]] немесе [[ангиопластика]] операцияларын жасауға мүмкіндік болмағанда жасалады.

==Операцияны жасау техникасы==
Операция жалпы [[анестизиямен]] жүргізіледі. [[Шунт]]қа арналған материал ретінде жамбас көк тамырының теріастылық тілімін алады. Оның кесілетін [[диаметр]]і айтарлықтай үлкен, ал оның алынған орны қан айналымға еш әсер етпейді, және [[атеросклероз]]дың даму қаупі болған кезде жамбас көк тамырлары «ең таза» және ауруға ұшырамаған болады. Кейде [[шунт]]ты синтетикалық материалдардан жасайды.
[[Аортокоронарлы шунт]] орнатуда ішкі кеуделік немесе сол қолдың тамырын қолданады. Егер [[шунт]] ретінде сол қолдың тамырын қолданатын болса, қолдағы қан айналымның бұзылысына әкелу мүмкіндігін анықтау үшін қосымша медициналық тексерулер жүргізіледі. Әдетте [[донор]] ретінде белсендігі төмен қолды қолданады, солақайлар үшін – оң қол, оңақайлар үшін – сол қол.
[[Шунт]] орнату операциясы кезінде [[шунт]]ты бекітетін тамырдың қасында [[хирург]] дәрігер қан айналатын қосымша тілік жасайды. Содан соң зерттеу тексеру тәртібі жүргізіледі ([[УДЗ]], [[ангиография]]).

==Операциядан кейінгі кезең==
Операциядан кейінгі кезең 7-14 күн (операциядан кейінгі тыртықтардың жазылуына байланысты). Жарақатты күнделікті таңу керек. [[Антибиотик]]терді, қабынуға қарсы [[стероид]]ты емес дәрі-дәрмектерді, [[аналгезиялық дәрілер]]ді, міндетті [[антикоагулянт]]тар мен [[дезагрегант]]тарды тағайындаған жөн. Жазылған соң науқас [[аспирин]] секілді дәрілерді күнделікті қабылдайды.  Бүгінгі күнде [[коронарлы шунт]] орнату «алтын стандарт», жүректің [[артерия]]сындағы қан айналымды қалпына келтіретін ең тиімді әдіс ретінде қарастырылады.

==Асқазанға шунт отнату==
[[Асқазан]]ға шунт отнату – артық салмақпен күресуге бағытталған әлемдегі ең жиі таралған операция. Қазіргі заманда (2009 жыл) [[Солтүстік Америкада]] ([[АҚШ]] пен [[Канада]]) [[асқазан]]ға [[шунт]] орнату бойынша жылына 200000-ға жуық операция жасалады, және бұл көрсеткіш жыл сайын өсуде.
Бұл операция 50 жыл бойы жасалып келеді.
Операцияның мағынасы [[асқазан]]ды екі бөлікке бөліп, тігу, бірінші бөлімі – кішкентай, көлемі 50 мл, екіншісі – үлкен, қалған бөлігі. Кішкентай [[асқазан]]ға [[аш ішек]]ті тігеді ([[асқазан]] мен [[ішек]]тің жалғанған жері [[гастроэнтероанастомоз]] деп аталады). Кішкентай [[асқазан]]ның көлемі 50 мл болғандықтан, бұл операциядан соң адам көп көлемде тамақ іше алмайды, аздаған мөлшердегі тамаққа тояды.
Сонымен қатар, желінген тамақ басқа жолмен жүреді, үлкен [[асқазан]]ға түспей, [[аш ішек]]ке барады. Бұл тамақтың көлемін ғана азайтып қоймай, тағамның сіңірілуін тездетеді.
Бұл екі фактордың үйлесуі – тағамның мөлшерін азайтады және сіңірілуңн тездетеді, науқастың 80% артық салмағынан арылуына әкеледі.
Бұл операция, [[асқазан]]ды [[бандаж]]даумен қатар, семіруді емдеудегі «алтын стандарт» ретінде қарастырылады.

==Дереккөздер==
http://www.ves.ru/shuntingstomach/

http://www.youtube.com/watch?v=KbqkaJVhDzg

http://www.bariatrics.ru/bariatric_s_a/technique_g_u_a.aspx

[[Санат:Медицина]]