Герольд Карлович Бельгер бетінің бастапқы мәтінін қарау

{{Жазушы
 |Есімі               = Герольд Карлович Бельгер
 |Шынайы есімі        = {{lang-de|Herold Belger}} 
 |Суреті              = Belger-1a.jpg
 |Ені                 = 250px
 |Суреттің аты        = 
 |Туған кездегі есімі  = 
 |Лақап аты           = Гарри Карлсон, Гер аға
 |Туған күні        = 28.10.1934
 |Туған жері        = {{flagicon|USSR}}/{{Flagicon|Russia}} Энгельс қаласы, Саратов облысы
 |Қайтыс болған күні  = 7.02.2015
 |Қайтыс болған жері  = {{қайтысболғанжері|Алматы|Алматыда}} 
 |Азаматтығы          = {{USSR}}<br />{{flag|Kazakh SSR|SSR|name=Қазақ КСР}}<br />{{KAZ}}    
 |Ұлты                = [[неміс]]
 |Мансабы             = [[жазушы]], [[сыншы]], аудармашы
 |Шығармашылық жылдары   = 
 |Бағыты              = аударма 
 |Жанры               = [[публицистика]]
 |Шығармалардың тілі  = [[неміс тілі|неміс]], [[орыс тілі|орыс]], [[қазақ тілі|қазақ]] 
 |Дебюті              = 
 |Марапаттары         = {{{!}} 
{{!}}{{Парасат ордені}}{{!}}{{!}}{{Достық ордені}}{{!}}{{!}}[[Сурет:GER Bundesverdienstkreuz 2 BVK.svg|66px|Германия Федеративтік Республикасы алдындағы еңбегі үшін Ордені]] 
{{!}}}
{{{!}} 
{{!}}{{ҚР тәуелсіздігіне 20 жыл медалі}}{{!}}{{!}}{{Астанаға 10 жыл медалі}}{{!}}{{!}}{{ҚР парламентіне 10 жыл медалі}}{{!}}{{!}}{{ҚР Конституциясына 10 жыл}}   
{{!}}}
{{{!}} 
{{!}}{{ҚР тәуелсіздігіне 10 жыл медалі}}{{!}}{{!}}[[Сурет: Medal50Celina.png|41px|Тыңға 50 жыл медалі]]{{!}}{{!}}[[Сурет:VeteranLaborRibbon.png|41px|КСРО Еңбек ардагері медалі]]{{!}}{{!}}[[Сурет:100 lenin rib.png|41px|Ленин 100 жыл]]
{{!}}}
 |Сыйлықтары          =
 |Қолтаңбасы          = 
 |Сайты               = 
 |Commons             =
}}
'''Герольд Карлович Бельгер''' ([[1934 жыл]]ы [[28 қазан]]да [[Энгельс (қала)|Энгельс қаласы]], Еділ маңы немістерінің АКСР - [[2015 жыл]]ы [[7 ақпан]]да [[Алматы]]<ref>http://khabar.kz/ru/novosti-50/obshchestvo/item/13315-v-almaty-skonchalsya-izvestnyj-kazakhstanskij-pisatel-gerold-belger</ref>) — [[жазушы]], [[сыншы]], аудармашы, публицист, әдебиет зерттеушісі және қоғам қайраткері. Қазақстанның халық жазушысы. ҚР Президентінің Мемлекеттік бейбітшілік және рухани келісім сыйлығының лауреаты.

== Өмірбаяны ==
* Герольд Бельгер [[1934 жыл]]ғы [[28 қазан]]да Саратов облысындағы Энгельс қаласында туған.
* [[1941 жыл]]ы ол отбасымен бірге неміс ұлтының өкілі ретінде Қазақстанға жер аударылған. Ол осыдан бастап [[Солтүстік Қазақстан облысы]]ндағы қазақ ауылында өсті. Осында ол қазақ тілін жетік меңгеріп шықты.
* Ол Абай атындағы Қазақ мемлекеттік педагогикалық институтының әдебиет факультетін бітіріп, еңбек жолын Жамбыл облысында орта мектепте орыс тілі мен әдебиетінен сабақ беруден бастады.
* [[1958]]—[[1960]] жылдары [[Жамбыл облысы]]ның Байқадам совхозындағы орта мектепте мұғалім,
* [[1960]]—[[1963]] жылдары Абай атындағы ҚазПИ-дің аспирант
* [[1963]]—[[1964]] жылдары [[Жұлдыз журналы|«Жұлдыз» журналында]] әдеби қызметкер болды.
* [[1971 жыл]]дан [[Қазақстан Жазушылар одағы]]ның мүшесі болды.
* [[1992 жыл]]дан неміс тіліндегі «Феникс» альманағының бас редакторы.
* [[1994]]-[[1995 жыл]]дары Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің депутаты. 
* Ол неміс мәдени қоғамы Алматы қаласындағы бөлімшесінің төрағасы, Қазақстан немістері кеңесінің мүшесі және ҚР Президенті жанындағы мемлекеттік саясат жөніндегі ұлттық кеңестің мүшесі болды.

== Шығармашылығы ==
Герольд Бельгер 53 кітаптың авторы. Қазақ әдебиетінің Бейімбет Майлин, Ғабит Мүсірепов, Әбдіжәміл Нұрпейісов секілді классиктерінің шығармаларын орыс тіліне аударды.<ref>{{cite web | url=http://egemen.kz/2015/02/07/49073 | title=Алматыда жазушы Герольд Бельгер қайтыс болды}}</ref> Еңбектерінде ол Абайдың сан қырлы шығармашылық дарынына, ақындық құдіретіне, жаңашыл дәстүріне шолу жасады. [[Йоганн Вольфганг фон Гёте|И. В. Гете]] мен [[Абай Құнанбайұлы|А. Құнанбаев]] шығармалары үндестігінің филос., эстетик., этик., психол. заңдылықтарын талдады. Гетенің «Жолаушының түнгі жыры» шығармасы негізінде туындаған М. Ю. Лермонтовтың «''Тау шыңдары''» мен Абайдың «''Қараңғы түнде тау қалғып''» өлеңдеріндегі поэтикалық рухани бірлігін, әлеуметтік ой толғауындағы жақындық пен тамырластықтың түп төркінін ашып көрсетті. Абай өлеңдерінің орыс тіліне аударылуындағы жай-күйіне, ақынның кемел ойы мен көркем теңеулерін тәржімелеудегі кемшіліктерге, текстолгиялық ала-құлалықтарға, жаңсақ жазылған сөздерге тоқталды. [[Майлин Бейімбет|Б.Майлин]], [[Есенжанов Хамза Ихсанұлы|Х.Есенжанов]], [[Әбдіжәміл Кәрімұлы Нұрпейісов|Ә.Нүрпейісов]], [[Әбіш Кекілбаев|Ә.Кекілбаев]], [[Дүкенбай Досжанов|Д.Досжанов]], т.б. қазақ жазушыларының бірқатар шығармаларын қазақшалан орыс тіліне, А.Раймген, Э.Кончак, Н.Ваккер, т.б. неміс жазушыларының жекелеген туындыларын неміс тілінен орысшаға аударды. Жиырмадай жинақтың қүрастырушысы және жекелеген әңгіме, мақалалары енген 25-тей жинақтары бар.

=== Шығармалары ===
* «Сосновый дом на краю аула.»  А-А., 1973
* «Даладағы шағала.»  А., 1976
* «Алтын асу.»  А., 1977
* «Живые предметы родства.»  А-А., 1981 (неміс тілінде)
* «Лицом к лицу со временем.»  А-А., 1985 (неміс тілінде)
* «Мотивы трех струн.»  А-А., 1986
* «Тас өткел.»  М., 1987
* «Гете и Абай.»  А-А., 1989
* «Завтра будет солнце.»  А., 1992
* «Земные избранники.»  А., 1995
* «Тихие беседы на шумных перекрестках.»  А., 2001
* «Этюды о переводах Ильяса Жансугурова.»  А., 2001
* «Казахское слово.»  Астана, 2001
* «Дом скитальца.»  Астана, 2003
* «В темный час перед рассветом.»  А., 2003
* «Карл Бельгер - мой отец.»  А., 2003, т.б.<ref>Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9</ref><ref>Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8</ref><ref>Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса   - Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл</ref>
* «''Үндестік''» (А., [[1982]]), 
* «Гете және Абай» (А., [[1989]], екеуі де орыс тілінде) зертеу еңбектер, 
* «<nowiki>''Шың''</nowiki>», 
* «''Туыстықтың жанды өрнектері''» (А., [[1981]], неміс тілінде), 
* «''Асылға абай болайық''» («Қазақ әдебиеті», [[1985]], 9 мамыр), 
* «''Ақындар сыры''» («Простор», N° 2, [[1992]]) т. б. қазақ, орыс, неміс тілдерінде оннан астам мақала, 
* «''Мұнартау''» («Жалын», № 1, [[1974]]) атты көркем әңгіме.

== Марапаттары ==
* 1970 жылы "Қажырлы еңбегі үшін Лениннің туғанына 100 жыл" медалі
* КСРОның "Еңбек ардагері" медалі
* 1987 жылы Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген мәдениет қызметкері
* 1988 жылы Қазақстан Жазушылар одағының Б.Майлин атындағы сыйлығының иегері
* 1992 жылы ҚР Президентінің Мемлекеттік бейбітшілік және рухани келісім сыйлығының лауреаты. 
* 1994 жылы [[парасат ордені]] (№1)
* 1996 жылы Қазақстан-дағы ПЕН клуб сыйлығы. 
* 2001 жылы "ҚР тәуелсіздігіне 10 жыл" медалі
* 2004 жылы "Тыңға 50 жыл" медалі
* 2005 жылы "ҚР Конститутциясына 10 жыл"медалі
* 2006 жылы "ҚР Парламентіне 10 жыл" медалі
* 2007 жылы «[[Алтын самұрық]]» сыйлығы 
* 2008 жылы "Астанаға 10 жыл" медалі
* 2010 жылы "Германия алдындағы еңбегі үшін" ордені
* 2010 жылы президенттің жарлығымен жоғарғы мемлекеттік марапат ІІ дәрежедегі [[Достық ордені]]мен марапатталған.

==Отбасы==
Үйленген. Жұбайы - Хисматуллина Раиса Зәкірқызы, педагог. Қызы - Ковалева Ирина, актриса, кинорежиссер. Немересі - Всеволод ([[1988 жыл]]ы туған), шөбересі - Юлиана ([[2005 жыл]]ы туған).<ref>Қазақстан Республикасында кімнің кім екені – 2011. 2 томдық анықтамалықаласы Алматы, 2011 жыл. ISBN 978-601-278-473-2</ref>

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстан аудармашылары]]
[[Санат:Қазақстан жазушылары]]
[[Санат:Тәуелсіз "Тарлан" сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Қазақстан Жоғарғы Кеңесінің депутаттары]]
[[Санат:Қазақ әдебиетін зерттеушілер]]
[[Санат:Қазақстан мәдениет қайраткерлері]]
[[Санат:Бейбітшілік және рухани келісім сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Алтын самұрық сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Тыңға 50 жыл медалінің иегерлері]]
[[Санат:Еңбек ардагері медалінің иегерлері]]
[[Санат:Лениннің туғанына 100 жыл медалінің иегерлері]]
[[Санат:Қазақстан халық жазушылары]]
[[Санат:Қазақ ұлттық педагогика университеті түлектері]]
[[Санат:Қазақстан Парламенті Мәжiлiсінің депутаттары]]