Діни мерекелер

Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет

Діни мерекелер - әрбір дінді ұстанушылардың ерекше қастерлейтін мейрам күндері. Діни мерекелердің ішкі мазмұны мен аталып өтілуі жеке діннің тарихына байланысты. Кейбір монотеистік діндердің (христиан, иуда) ортақ тарихынан туындаған ұқсас немесе бірдей діни мерекелері бола тұра, діни негізіндегі өзгешеліктерге байланысты оларды әр дін өкілдері өз алдына дербес атап өтеді. Сонымен қатар бір діннің мерекелерінің өзі сол дінді ұстанушы халықтардың арасында кейде ұлттық-мәдени ерекшеліктерге орай ішінара әркелкі реңктер қабылдаған. Әсіресе белгілі бір дінді мемлекет идеологиялық деңгейіне көтерген елдер мен діни басымдылыққа жол бермейтін мемлекеттердегі Діни мерекелер барлық уақытта бір деңгейде аталып отілмейді. Қазақстан халықтарының басым копшілігі Ислам дінін ұстана отыра өзге халықтардың дін бостандығына шек қойылмайтындығы арнаулы заңмен бекітілген, сондай-ақ, Қазақстан заңдарына қайшы келмейтін барлық Діни мерекелер рәсімдерінін, мінәжаттардың, ғибадаттардың атқарылуына рұқсат етіледі. Елде кең таралған Ислам діні мен христиан дінінің православие тармағының басты мерекелері күні республика Президентінің сол дінді ұстанушыларға құттықтау жолдауы дәстүрге айналған.

Ислам дініндегі мереке күндері:

  1. Ашура күні, араб. жыл басы, мұхаррам айының оны. Бұл күні Пайғамбарлар зор апаттан кұтылғандықтан, Мұхаммед (с.а.у.) Пайғамбар мен оның сахабалары осы күнді мүбарак санап, ораза ұстаған;
  2. һижра кеші, сафар айының 12-кеші, осы кеште Мұхаммед (с.а.у.) Пайғамбар хазіреті Әбу Бәкір екеуі Меккеден шығып, рабиғ әл-әууал айынын 12-сінде Мединеге барған. Бұл елеулі тарихи оқиғаны мәңгі есте сақтау үшін мұсылмандар хижрадан бастап жыл санайтын болды;
  3. мәулид кеші, Мұхаммед (с.а.у.) Пайғамбар рабиғ әл-әууал айының 12 күні дүниеге келген. Осы күні күллі әлем мұсылмандары хазіреті Пайғамбардың туған күнін аса елеулі түрде құттықгап, мәулид оқиды;
  4. рағайп кеші, ражәб айының алғашқы жұма кеші. Мұхамммед (с.а.у.) Пайғамбардың әкесі Абдолланың Әмина ханыммен үйленулерінің бірінші кеші;
  5. миғраж кеші, ражәб айының 27-кеші. Бұл кеште хазіреті Пайғамбардың кокке котерілу окиғасы болған. Бес уақыт намаз сол кештен бастап парыз болды;
  6. бараәт кеші, шағбан айының 14кеші, рауиат бойынша, бір жылдық жоспар осы кеште белгіленді. Сондықтан осы кеш ізгі болып саналады;
  7. фатых Мекке. Мұхаммед (с.а.у.) Пайғамбар 12 мың Ислам әскерімен Меккені кәпірлер колынан алып, Қағбаны пұттардан тазартқан Рамазан айының 21-күні;
  8. қадыр түні - Рамазан айының 27-түні, осы түнде Кұран Кәрім түскен. Сондықтан осы түннің қасиеті мың айдан артық деген аят бар. Сол үшін мұсылмандар осы түнді өте құрметтеп, қадыр түнін күзетіп откізеді;
  9. «Ғидұл фытыр» - шәууәл айының бірінші күнінен басталып үш күнге ұласады. Рамазан айында ұсталған ораза ашылып, ауыз ашар жасалып, айт на- мазы окылып, пітір садақасы берілуі уәжіп;
  10. «Ғидол үз-хииата». Құрбан айты. Зу-лхпджа айының оныншы күнінен басталып үш күнге жалғасады. Құрбан айт намазы окылу, күрбан шалу уәжіп болып саналады. Бұл күндерде Меккеде миллиондаған мұсылмандар қажылық міндеттерін орындайды;
  11. «Тәшрик» күндері деп аталатын зу-л-хиджа айының 11, 12, 13-күндері. Бұл күндерде зу-л-хиджаның тоғызы арафа күнінің таң намазынан басталып, оныншы күні және тәшриқ күнінің соңғы күнгі екінті намазының соңына дейін 23 намаздың парызынан кейін тәкбір тәшрик оқылады;
  12. әр жұма күні мұсылмандар үшін зор мереке күні болып есептеліп, жұма намазы оқылу парыз болып саналады. Бұл күндерде мұсылмандар мешіттің мұнараларына қандал жағып, жиналып ғибадат жасайды. Сонымен қатар бұлардың ішінен ауыз ашар айт (ораза айт) және құрбан айттың әрқайсысы үш күннен аталып өтіледі.

{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:|[[Санат:Еш медиа файлы жоқ мақалалар/{{{1}}}]]|}}}}

{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:||}}}}


{{#ifeq:|Үлгі

| Бұл үлгі мақалаларды автоматты түрде Үлгі:C қосады. {{#ifeq:Діни мерекелер|Документация||}}{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}} |{{#if:||{{#if::Санат:Үлгілер:Аяқталмаған мақалалар|}}}} }}