Жәнібек Майлыбайұлы

Қазақстан Энциклопедиясы жобасынан алынған мәлімет

Жәнібек Майлыбайұлы (1859 жылы шамамен, Жамбыл ауданы, Самсы ауылы — 1924 жылы шамамен, сонда) — діндар. Тегі Дулат руының Ботбай тармағынан шыққан. Белгілі жазушы С.Бегалиннің "Жамбыл" атты өмірбаяндық хикаятында: "1911 жылы Самсыда бірсыпыра ел құралып, Жәнібек деген молда мешіт салады, өзі қажыға барып келеді. Жәнібекті ел пір тұтып, қадірлеп отырады" деп жазған (А., 1996). Сол мешіт үйі Кеңес өкіметі кезінде, 1961 жылға дейін ауыл балаларын оқытатын мектеп болған. Кейін оған байланыс бөлімшесі, мед. пункт орналасқан. 1916 жылы Самсы көтерілісі кезінде Жәнібек қажы қарусыз, бейбіт халықты қырғыннан сақтап қалу үшін көтерілісшілер мен патша әкімшінің арасына түсіп, басу айтқан. Жамбын ақынның осы уақиға туралы "Зілді бұйрық" деген елеңінде Жәнібек қажының бітімгерлік әрекеті, текке қан төгіп, қырғын шақырудан сақтанып, Отар приставы Гилевті өз руластарының қаһарынан құтқарып жібергені айтылады. Көтеріліс басылғаннан кейін, 20 тамызда Жәнібек қажы Верный қаласында куөгер ретінде тергеліп, қысым жасалса да Тоқаш Бокинді Самсы көтерілісінде көргенін мойындамай қояды (ҚР ОМА, 797қор, 1-тізім, 36-іс). Кеңес өкіметі орнағаннан кейін Жәнібек қажы саяси қуғын-сүргінге ұшырап, бірнеше ретжазықсыз түрмеге қамалады. 1920-жылдардың басында қайтыс болған қажының зираты Самсы ауылы ндағы қорымда.

{{#invoke:Message box|ambox}}{{#if:||{{#if:|[[Санат:Еш медиа файлы жоқ мақалалар/{{{1}}}]]|}}}}